Yunanistan`da Güney Kıbrıs modeli sermaye kontrolü riski artıyor

Yunan bankalarından son iki ay  içerisinde yaklaşık 21 milyar avroyu bulan mevduat çıkışı önümüzdeki günlerde  Yunan bankaları için Güney Kıbrıs benzeri bir sermaye kontrolünün getirilmesi  riskini artırıyor.

Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) Yunan tahvillerini likidite  karşılığında teminat olarak kabul etmeyeceğini açıklamasının ardında Yunan  bankalarından mevduat çıkışının giderek artması riski daha önce Güney Kıbrıs  bankalarında uygulanan sermaye çıkışı kontrolü seçeneğinin gündeme gelmesine  neden oluyor.

Üstelik son iki ay içerisinde Yunan bankalarından sermayenin hızla  çıkışı bu tartışmaların temel gerekçesini oluşturuyor. Avrupa Merkez Bankası ve  Yunan Merkez Bankası'nın verilerine göre Yunan bankalarından sadece aralık ayında  yaklaşık 6 milyar avro seviyesinde mevduat çıkışı yaşandı.  Bir süre önce JP  Morgan'ın yayınlandığı  "Sermaye Akışı ve Likidite" başlıklı raporunda ise geçen  ay içinde Yunan bankalarından sermaye çıkışının 15 milyar avroya ulaştığının  tahmin edildiği belirtildi. Son iki ay birlikte değerlendirildiğinde Yunan  bankalarından toplam mevduat çıkışının yaklaşık 21 milyar avroyu bulduğu tahmin  ediliyor.

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Open Europe'un politika analisti  Vincenzo Scarpetta, "Yunan bankaları mevduatlardaki hızlı çıkıştan dolayı daha  fazla likiditeye ihtiyaç duyuyor. Mevduat sahiplerinin davranışlarını  öngörebilmek gerçekten çok zor. Mevduat sahipleri içerisinde toplumun her kesimi  var, haberlere reaksiyon veriyorlar. Tabii ki sermaye kontrolü masadaki bir  seçenek. Eğer Yunanistan'la kreditörleri arasındaki görüşmeler uzarsa,  müzakereler uzadıkça, mevduatın çıkış riski de artacaktır" değerlendirmesinde  bulundu.

"MEVDUATLARINI GÜVENDE HİSSETMEYENLER VAR"

Özellik son haftalarda Yunan bankalarından mevduat sahiplerinin  mevduatlarını çekmeye başladıklarını dile getiren Scarpetta, "Yunanistan'daki  mevduatlarını güvende olmadığını hisseden büyük mevduat sahipleri var. Aynı durum  televizyonda haberleri izleyen küçük mevduat sahipleri için de geçerli. Küçük  mevduat sahipleri de olası bir kriz anına karşı paralarını avro cinsinde çekip  evlerinde tutarak kullanmanın daha iyi bir fikir olduğunu düşünebiliyor" dedi.

Alman gazetesi Die Welt'in, "Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu'nun  Yunanistan Merkez Bankası'nın bankalara sağlayabileceği acil likiditenin limitini  60 milyar avro olarak belirlediği" yönündeki haberini de değerlendiren Scarpetta,  bunun sadece bir acil durum fonu olduğunu söyledi.

Scarpetta, "Yaklaşık 60 milyar avro doğrudan ECB'den gelmeyecek. Bu,  Yunanistan Merkez Bankası tarafından bankalara sağlanabilecek bir acil durum  fonu. ECB'nin bu likiditeyi istediği zaman kesme gücü var. ECB her iki haftada  bir yaptığı toplantılarda bu likiditeyi gözden geçirecek" ifadelerini kullandı.

ECB'nin Yunanistan Merkez Bankası'na Yunan bankalarını desteklemek  için sağladığı acil durum likiditesinin hayati öneme sahip olduğunu vurgulayan  Scarpetta, "Bu likiditenin de kesilmesi durumunda Yunan bankaları çok ciddi bir  sorunla karşılaşacaktır" dedi.

"MEVDUAT YABANCI BANKALARA GİDİYOR"

Merkezi Londra'da bulunan uluslararası sermaye hareketlerini yakından  izleyen Cross Border Capital'ın Araştırma Sorumlusu Angela Cozzini ise Yunan  bankalarındaki mevduat çıkışının daha çok ülkedeki yabancı bankalara yönlendiğini  vurguladı.

Cozzini, "Mevduatlardaki kayıp, mevduat sahiplerinin Yunan  bankalarından mevduatlarını çekerek ülkedeki yabancı bankalara götürdüğünü, ya da  evlerinde tuttuğunu gösteriyor" dedi.

ECB, fonlama karşılığında Yunan tahvillerini kabul etme uygulamasını  ani bir kararla iptal ederek, bankaları finanse etme yükünü Yunanistan Merkez  Bankası'na bırakmıştı.

Yunanistan Maliye Bakanı Yanis Varoufakis ise Avrupa Merkez  Bankası'nın Yunanistan'ın tahvillerini teminat olarak kabul etmeme kararının  ülkenin finans sektörüne hiçbir olumsuz etkisi olmadığını savunmuştu.

Avro Bölgesi Maliye Bakanları'nın Yunanistan'a finansal destek  konusunda nasıl bir yol izleneceğini görüşmek üzere 11 Şubat'ta program dışı bir  toplantı yapması bekleniyor.

Yunanistan'ın genel seçim sonrasında ülkenin toplamda 315 milyar  avroyu bulan borçlarını yeniden yapılandırabilmek için kreditörlerle müzakerelere  başlamasının ardından uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından da  birbiri ardına uyarılar gelmeye başladı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, 14 Ocak'ta  Yunanistan'ın Avro Birliği'nden çıkma riskinin, birlik üyesi ülkelerin kredileri  için negatif unsur oluşturduğunu belirtti.

Fitch Ratings ise 30 Ocak'ta yaptığı bir açıklamayla Yunanistan'ın  Troyka ile anlaşmaya varmasının mümkün görüldüğünü, fakat önümüzdeki döneme  ilişkin risklerin halen yüksek olduğunu kaydetti.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's ise  geçtiğimiz 6 Şubat'ta yaptığı açıklamayla Yunanistan'ın kredi notunu "B"den  "B-"ye düşürdü, "negatif" olan kredi görünümünü teyit etti.

S&P karara gerekçe olarak sınırlı likiditenin, yeni hükümetin borçları  yeniden yapılandırmaya yönelik anlaşmalar için sahip olduğu zamanı kısıtlamasını  gösterdi.