Merkez Bankası (TCMB) 2015 yılını bankaları kısa vadeli borçlanmadan caydırmaya harcadı. Kağıt üzerinde, bu işe yaramış görünüyor.
Bloomberg News'un haberine göre, Ancak rakamlara daha detaylı bakıldığında, sonuçlar pek de ikna edici değil. Merkez Bankası verileri vadesi bır yıldan az dış borçların 2009'daki küresel krizden bu yana ilk kez düştüğünü gösteriyor, ancak bankanın kendi verileri, aynı zamanda, bankaların uzun vade sınıfına girecek süre olan bir yılın çok az üzerinde borçlandıklarını da gösteriyor.
Türk bankalarının bu yılın başından bu yana yaptıkları 15,5 milyar dolarlık borçlanmanın yaklaşık yüzde 90'ının vadesi 1 yıldan 1 ile 10 gün arasında değişen sürelerde daha uzun. Çoğunun vadesi de 367 gün. Bu tam da Merkez Bankası'nın bankaları uzun vadeli borçlanmaya teşvik etmek için belirlediği azaltılmış rezerv karşılığın avantajını elde etmek için gerekli süreye karşıık geliyor. Aynı zamanda bu süre gerçekleştiğinde Merkez Bankası bu borçları kısa vadeli olarak ele almıyor.
Bankaların bilançoları 364 gün vadeli borçlanma ile bankaların 10 baz puan prim ödediğini gösteriyor
VTB Capital JSC analisti Akın Tüzün, "Gerçekten vadeleri genişletmek oldukça pahalı, dolayısıyla bu aldatmacaya başvurdukları görülüyor. Makro perspektiften bakıldığında bu durum pek bir şey değiştirmiyor" değerlendirmesi yaptı.
Şubat ayında Merkez Bankası bir yıl ya da 1 yıldan daha az vadesi olan dış finansman üzerindeki rezerv karşılık oranını yüzde 13'ten yüzde 18'e çıkarmıştı. Banka aynı zamanda uzun vadeli borçlanma karşılıklarını da düşürmüştü. 1 Ekim'de Merkez Bankası sözcüsü bankanın bu politikaları daha düşük biçimde incelikle uygulamaya devam ettiğini belirtmişti.
Fitch'in geçen ay Türkiye'nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyede tutma lararı öncesi bu iyileşmeyi işaret etmesi ile birlikte, verilerin yanıltıcı olduğu fikri endişelerin artmasına neden olabilir. Bankalar, IMF ve Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz'in kısa vadeli borçların ekonomiyi yabancı yatırımcıların beklentilerindeki değişikliklere karşı daha kırılgan hale getirdiği yolundaki uyarılarının ardından, Merkez Bankası tarafından bu tür borçları azaltmaya yöneltildi.
Bankaların sunduğu veriler, ilk etapta bankalar için uzun vadeli borçlanmaları maliyetli hale getiren faktörleri bastırmada başarısız olmasıyla gerçek anlamda vadelerin genişletilmesinin pahalı olduğunu gösteriyor.
İstikarsız iç siyasi ortam ve Türk tahvil faizlerini bu yıl diğer gelişen ülkelerinkinden daha fazla artmasına neden olan artan risk algısı bu ortamın temel unsurlarından oldu.
Bu ortamda tahvil faizleri 2009 yılından bu yana en yüksek seviyeye yükseldi, 2015 yılında 5 yıllık CDS'ler yüzde 75 daha pahalı oldu.
