Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) açıkladığı revize edilmiÅŸ verilere göre aÄŸustosta 1,88 ve eylülde 1,81 milyar dolarlık cari iÅŸlemler fazlası veren Türkiye, pozitif veri serisini ekimde üst üste 3'üncü aya taşıdı. TCMB'nin açıkladığı ekim ayı ödemeler dengesi verilerine göre cari iÅŸlemler hesabı 2,77 milyar
dolar fazla veren Türkiye, böylece 1992'den beri hesaplanan seride en yüksek aylık tutara ulaÅŸmış oldu.
Ekimde aylık 2,77 milyar
dolar fazla veren cari iÅŸlemler hesabının yıllıklandırılmış açığı 51,13 milyar dolardan 46,06 milyar dolara geriledi.
AA muhabirine konuyla ilgili deÄŸerlendirmede bulunan AA Finans Analisti ve
ekonomist Haluk Bürümcekçi, geçen yılın aynı ayında 3,84 milyar dolar açık verildiÄŸini anımsatarak,
piyasa beklentilerini de aşıp rekor kıran cari fazla ile son 12 aylık cari açığın Gayrisafi Yurt içi Hasıla’ya oranla yüzde 5,1'e gerilediÄŸini kaydetti.
"RESMİ REZERVLERDE 1,7 MİLYAR DOLARLIK ARTIÅ GÖZLENDİ"
Cari dengenin temel eÄŸilimi açısından takip edilen enerji dışı cari dengenin 600 milyon
dolar açığa gerilediÄŸini, enerji ve
altın dışı (çekirdek) cari dengenin ise 9,3 milyar
dolar fazlaya yükseldiÄŸine dikkati çeken Bürümcekçi, "Türkiye ekonomisinin güçlü büyüme dönemlerinde manÅŸet ve çekirdek açıkta belirgin artış eÄŸilimi görülmesinin doÄŸal olduÄŸunu hep vurgulamaktayız. Mart ayından itibaren yavaÅŸlama sinyallerinin yoÄŸunlaÅŸması ile enerji ve
altın dışı açıkta artış eÄŸiliminin tersine döndüÄŸü, yani potansiyelin altına inen büyümenin dış dengede iyileÅŸme getirdiÄŸi net olarak gözlenmektedir." ifadelerini kullandı.
Bürümcekçi, cari açıkta gözlenen iyileÅŸmede, dış ticaret açığının geçen yıldan düÅŸük açık ve hizmetler dengesinin yüksek fazla vermesinin ana etken olduÄŸunu belirterek, finansman tarafında ise cari açığın fazlasıyla finanse edilmesi nedeni ile resmi rezervlerde 1,7 milyar dolarlık artış gözlendiÄŸini söyledi.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre kasımda ihracatın 15,5 milyar
dolar ve ithalat 16,1 milyar
dolar düzeyinde gerçekleÅŸtiÄŸinin görüldüÄŸünü dile getiren Bürümcekçi, bu verilerin dış ticaret açığının kasımda yıllık olarak belirgin bir azalış göstereceÄŸine iÅŸaret ettiÄŸini bildirdi.
Bürümcekçi, önceki yıl cari açığı artıran faktörlerin başında gelen enerji ve
altın ticaretindeki geliÅŸmelerin ödemeler dengesi verisi için kritik olduÄŸuna deÄŸinerek, petrol fiyatlarının son dönemdeki geri çekilmeye raÄŸmen halen 2017 yılı ortalamasının belirgin üzerinde seyretmesinin cari açığı artırıcı etkide bulunmaya devam edebileceÄŸini kaydetti.
Avrupa BirliÄŸi (AB) pazarı ve genel olarak küresel çapta büyümenin güçlü seyrinin ÅŸimdiye kadar
ihracat açısından destekleyici olduÄŸuna, dolayısıyla bu bölgelerden gelen yavaÅŸlama sinyallerinin ne ölçüde ihracatı etkileyeceÄŸinin takip edileceÄŸini belirten Bürümcekçi, "Buna karşılık, turizm gelirlerinin, turist sayısının artış eÄŸilimini koruması ile toparlanma göstermeye devam edeceÄŸi beklenmelidir. Bu doÄŸrultuda, yıl sonu cari açık tahminimizi 30 milyar dolara revize ederken, risklerin aÅŸağı yönde devam ettiÄŸini belirtmeliyiz." dedi.
"ÇEKİRDEK GÖSTERGELERDEKİ DÜZELME DEVAM EDİYOR"
DenizBank
Yatırım Hizmetleri Grubu Stratejisti Orkun Gödek de ekimde rekor kıran cari fazlanın, AÄŸustos-Ekim döneminde toplam 6,46 milyar dolara ulaÅŸtığına dikkati çekerek, "Veri döneminde ödemeler dengesi hesaplamasına dahil edilen
ihracat ay bazında yüzde 9, yıllık hesaplamada ise yüzde 10 artış gösterdi. İthalat aynı dönemde ay bazında yüzde 2, yıllıkta ise yüzde 24 geriledi." dedi.
Ekim verilerine göre mal dengesinin 799 milyon
dolar fazla vererek, Åubat 2009 dönemindeki 352 milyon dolarlık fazladan bu yana ilk kez bu yönde performans gösterdiÄŸini ifade eden Gödek, ödemeler dengesi açısından kritik önemde bulunan seyahat gelirlerinin mevsim etkisinin de yansımasıyla yüzde 6 gerilemesine karşın 12 aylık dengenin 20,4 milyar
dolar fazla verdiÄŸini dile getirdi.
Orkun Gödek, net portföy yatırımlarının 491 milyon
dolar fazla vererek ocaktan bu yana ilk kez pozitif bölgeye çıktığını kaydederek, "Çekirdek göstergelerdeki düzelme eÄŸilimi tüm hızı ile devam ediyor. Parasal olmayan altın ve enerji ithalatı hariç cari iÅŸlemler hesabı eylüldeki 5 milyar dolar seviyesinden ekimde 6,1 milyar
dolar artıya ulaştı. 12 aylık hesaplamada ise 2,6 milyar
dolar düzeyinden 9,2 milyar dolara çıktı." ifadelerini kullandı.
İç talepteki azalışın ithalatı baskılaması ve güçlü ihracat performansının, cari iÅŸlemler hesabında rekor düzeyde artı verilmesine imkan tanıdığını söyleyen Gödek, yılın 30 milyar
dolar civarında cari iÅŸlemler açığı ile tamamlanacağını tahmin etti.