Çin’de işsiz sayısı 70 milyonu geçmiş olabilir
15.05.2020 12:08Son güncelleme : 16.05.2020 10:16
Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip corona virüs (Kovid-19) salgını sonrası ülkede 28 yıl sonra ilk kez ekonomi küçülürken, işsiz sayısının 70 milyonu geçtiği belirtiliyor.
AA
Ülkenin orta kesimindeki Hubey eyaletine baÄŸlı Vuhan kentinde Aralık 2019’da ortaya çıkan salgın nedeniyle ülkede bugüne kadar 4 bin 633 kiÅŸi yaÅŸamını yitirdi, 82 bin 929 vaka görüldü. Salgın dünya genelinde 4 milyon fazla kiÅŸiye bulaşırken, 290 binden fazla kiÅŸi de hayatını kaybetti.
Kovid-19 salgını, ilk ortaya çıktığı ülke Çin'de baÅŸta yaklaşık 60 milyon nüfuslu Hubey eyaleti ile birçok civar
kent ve eyalette hayatı durma noktasına getirdi. Ülkede birçok ÅŸehirde alınan salgın önlemleri nedeniyle fabrika ve iÅŸ yerleri belirli bir süre kapalı kaldı. Ekonominin e-ticaret ve çevrimiçi çalışan sektörleri hızlanırken, sanayi, imalat ve hizmet sektörü ciddi anlamda etkilendi.
YaÅŸları 16 ila 59 yaklaşık 890 milyon kiÅŸinin çalışabilir grupta olduÄŸu ülkede kapanan fabrika ve iÅŸ yerleri, bir yandan ülke ekonomisinin daralmasına yol açtı, diÄŸer yandan ülkedeki iÅŸsiz sayısı salgının etkilerinin ne denli büyük olduÄŸunu gözler önüne serdi.
EKONOMİ İLK ÇEYREKTE YÜZDE 6,8 DARALDI
Çin Ulusal İstatistik Bürosunun (NSB) 17 Nisan’daki açıklamasına göre, ülke ekonomisi salgının etkisiyle ilk çeyrekte bir önceki yıla göre yüzde 6,8 daraldı.
Bu oran, Çin hükümetinin 1992'den bu yana yayımladığı resmi büyüme rakamları arasında en kötü performansa iÅŸaret etti. Ülke ekonomisi ilk çeyrekte geçen yılın son çeyreÄŸine kıyasla da yüzde 9,8 daraldı.
Ülkede iÅŸsizlik oranı ocakta yüzde 5,3, ÅŸubatta yüzde 6,2, martta ise yüzde 5,9 olarak açıklanırken ülkedeki toplam iÅŸsiz sayısına iliÅŸkin bilgi verilmedi.
NSB’nin açıklamasına göre ilk üç çeyrekte yaklaşık 5 milyon kiÅŸinin iÅŸini kaybettiÄŸi ve toplam 20 milyonu aÅŸkın iÅŸsizin olduÄŸu tahmin ediliyor.
"İÅSİZ SAYISI 70 MİLYONU GEÇMİŠOLABİLİR"
Öte yandan Åandong merkezli finans ÅŸirketi "Zhongtai Securities"in nisan ayı sonunda yayımladığı bir raporda, NSB’nin açıklamalarının diÄŸer ekonomik göstergelerle uyuÅŸmadığı, iÅŸsizlik oranı ve iÅŸsiz sayısının çok daha fazla olabileceÄŸine dikkat çekildi.
Raporda "Bizim hesaplamalarımıza göre iÅŸsiz sayısı yüzde 20’nin üzerine çıkmış durumda. Åu anda iÅŸsiz insan sayısı 70 milyonu geçmiÅŸ olabilir." ifadeleri kullanılarak, hükümetin açıkladığı rakamların daha çok kentlerdeki istihdam durumuna yönelik olduÄŸu ve ülkedeki göçmen iÅŸçilerin durumlarının iyi bir ÅŸekilde incelenmediÄŸi savunuldu.
Söz konusu veriler Kovid-19 salgını nedeniyle 2008'de yaÅŸanan küresel kriz ve 1990’larda ülkenin ekonomik yapılanmasının yeniden düzenlemesi sırasında yaÅŸanan krizlere nazaran hem ekonominin daha fazla yaralandığını hem de iÅŸsiz sayısının daha fazla olduÄŸunu gösteriyor.
Pekin yönetiminin, geçen yıl mart ayında 2020 yılı için ekonomik büyüme hedefinin yüzde 6 civarında olması yönünde yaptığı açıklama sonrası ekonominin bu yılı hangi büyüme rakamlarıyla kapatacağı merakla bekleniyor.
SALGININ EN ÇOK ETKİLEDİÄİ KESİM GÖÇMEN İÅÇİLER
İşçi nüfusunun yaklaşık 3'te 1'ini göçmen iÅŸçilerin oluÅŸturduÄŸu ülkede, hükümetin paylaÅŸtığı verilere göre, göçmen iÅŸçi sayısı 2019 yılı itibarıyla 290 milyon 770 bine ulaÅŸtı.
Bu kiÅŸilerin 116 milyon 520 bini bulundukları eyalet veya kentlerde 174 milyon 250 bini ise diÄŸer eyalet ve kentlerde çalışıyor. Göçmen iÅŸçilerin, 80 milyonu imalat, 50 milyonu inÅŸaat, 30 milyonu toptan ve perakende satış sektörlerinde, kalanı ise hizmet sektöründe faaliyet gösteriyor.
İhracat odaklı firmalar, küçük ve orta ölçekli ÅŸirketlerin temel iÅŸçi kaynağını oluÅŸturan göçmen iÅŸçiler, ihracat ve hizmet sektörünün yeniden faaliyete baÅŸlamasının gecikmesinden dolayı salgından en fazla etkilenen kesim oldu.
Salgın döneminde birçok kent ve eyaletin giriÅŸ çıkışlara kapatılmasının ardından yeniden iÅŸ aramaya baÅŸlayan göçmen iÅŸçilere ek olarak üniversite ve dengi okullardan yeni mezun 9 milyona yakın genç de iÅŸ aramaya koyulacak.
Salgının belirli bir ölçüde dizginlenmesinin ardından fabrikalar, okullar, restoranlar Kovid-19 önlemleri altında “yeni normal” hayata dönmeye baÅŸlarken, Kovid-19 önlemleriyle iÅŸe baÅŸlayan fabrikalar yüzde 80’in üzerinde bir kapasiteyle çalışmaya baÅŸladı.
Halen Çin'in, kuzeyindeki bazı bölgelerde ve salgının ilk ortaya çıktığı Vuhan’da zaman zaman Kovid-19 vakaları artıyor ve ülkede ikinci bir salgın dalgası ihtimalini beraberinde getiriyor. Salgın önlemleriyle çalışan fabrikaların "yeni normal" düzende iÅŸsizliÄŸi ne oranda azaltacağı bilinmiyor.