Enflasyon sepeti güncellendi

Türkiye İstatistik Kurumu'ndan (TÜİK) yapılan açıklamaya göre, 2019 yılı TÜFE hesaplamalarında, 2018 yılı Aralık ayı temel alındı. Avrupa Birliği (AB) ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından geliştirilen Amaca Yönelik Bireysel Tüketim Sınıflamasına (COICOP) göre TÜFE sepeti ve madde ağırlıkları güncellendi.

Bu kapsamda 2019'da TÜFE'de 418 madde, 895 madde çeşidi kapsanacak olup, 28 bin 711 iş yeri ve 4 bin 274 konuttan her ay 544 bin 256 fiyat derlenecek.

Fiyat derleme periyodu taze meyve-sebze, futbol maçına giriş ücreti, LPG-tüp gaz, seçilmiş gıda ürünleri ve mücevher (altın) fiyatları için ayda 4 kez, kiralar ve ay içi fiyat değişimi az olan ürünler için ayda 1 kez, sigaralar, benzin-mazot fiyatları için günlük, bunların dışında kalan diğer tüm madde çeşitleri için ayın 10. gününü ve 20. gününü kapsamak üzere ayda 2 kez olarak belirlendi.

TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre, 2003=100 TÜFE zincirleme Laspeyres  endeks olarak hesaplanırken, bu kapsamda TÜFE hesaplamalarında kullanılacak  endeks sepeti ve ağırlıklar her yıl güncelleniyor.

TÜFE mal ve hizmet sepeti oluşturulurken hanehalkı bütçe anketi (HBA)  kullanılıp, HBA sonuçlarına göre toplam harcama içerisinde 1/1000'den daha fazla  ağırlık alan tüm maddeler endeks sepeti kapsamına alınıyor.

HBA verilerinin yanı sıra kurumsal nüfus bireysel harcama anketi,  yabancı ziyaretçiler harcama anketi ve otomobil, otoban geçiş, şehirlerarası  tren, cep telefonu görüşme ücreti, internet, özel televizyon aidatı, gazete ve  dergi ücretleri gibi mal ve hizmetler için idari kayıtlardan elde edilen harcama  ve ciro bilgileri de sepetin kapsamı ve ağırlık yapısının her yıl  güncellenmesinde kullanılıyor.

Bu çerçevede, enflasyon sepetinden bu yıl bir ürün çıkartılırken, 12  ürün sepete eklendi.

Sepete eklenen ürünler hazır et yemekleri, konserve balık, hazır sütlü  tatlılar, dereotu, nane, roka, tere, fındık ezmesi, çocuk elbisesi, evcil  hayvanlar için gıda harcamaları, saat ve kadın çantası olarak belirlendi.  Sepetten çıkartılan ürün ise anaokulu ücreti oldu.

ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GENİŞLETİLDİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası talepleri doğrultusunda özel  kapsamlı TÜFE göstergelerinin kapsamı 2019 yılında genişletildi. Daha önce  yayımlanan özel kapsamlı TÜFE göstergelerinin yanı sıra E (Alkollü içecekler ve  tütün hariç TÜFE) ve F (Yönetilen- yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE)  göstergeleri hesaplandı ve bugünkü bültenle birlikte yayımlanmaya başlandı.

Öte yandan, TÜFE çalışmaları kapsamında fiyat derlenecek iş yerlerinin  belirlenmesinde Gelir İdaresi Başkanlığından alınan, perakende sektöründe  faaliyet gösteren marketler ve giyim mağazalarına ilişkin ciro payları  kullanıldı.

TÜFE'de tüketicilerin yoğunluk ile tercih ettiği iş yerleri ciro  büyüklükleri dikkate alınarak belirlendi. Bu şekilde en fazla ciroya sahip iş  yerlerinden sepette yer alan ürünlerin fiyatların derlenmesine başlandı. Bu  kapsamda 2019'da fiyat derlenecek iş yeri sayıları ve fiyat sayısı (örnek hacmi)  artırıldı.

Ana harcama gruplarının 2019 yılı ağırlıklarına ilişkin liste de  yayımlandı. Buna göre söz konusu ağırlıklar gıda ve alkolsüz içecekler için yüzde  23,29, alkollü içecekler ve tütün için yüzde 4,23, giyim ve ayakkabı için yüzde  7,24, konut için yüzde15,16, ev eşyası için  yüzde 8,33, sağlık için yüzde 2,58,  ulaştırma için yüzde 16,78, haberleşme için yüzde 3,69, eğlence ve kültür için  yüzde 3,29, eğitim için  yüzde 2,40, lokanta ve oteller için yüzde 7,86, çeşitli  mal ve hizmetler için yüzde 5,15 oldu.

Bu arada, ana grup ve madde düzeyleri için ağırlık setleri ve madde  fiyatları internet üzerinden yayımlanmaya devam edecek.

Yİ-ÜFE sepeti de güncellenirken, bu yıl için sepete toplam 30 ürün  eklendi, 4 ürün ise sepetten çıkartıldı.