İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, 15 Temmuz hain FETÖ darbe teşebbüsünün doğrudan kişi başı maliyetinin yaklaşık 2 bin dolara tekabül ettiğini belirterek, "Ülke ekonomisine dolaylı maliyeti ise 350 milyar doları bulmuştur." dedi.
Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz'daki hain darbe giriÅŸimi  sonrası hızla uygulamaya alınan finansal önlemler sayesinde Türk ekonomisi bu  ÅŸoku kısa sürede atlatsa da darbe giriÅŸiminin ekonomiye faturası ağır oldu.

4 yıl önce yaÅŸanan FETÖ'nün hain darbe giriÅŸimi sonrası piyasalar bir  anda artan risk algısı sebebiyle zorlu bir döneme girmiÅŸti. Ülkede yaÅŸanan  olaÄŸanüstü durum sebebiyle artan riskler, ekonomik göstergeleri negatif yönde  etkilemiÅŸ, bunun ilk emareleri de döviz kuru üzerinde görülmüÅŸtü.

14 Temmuz 2016'da günü 2,8778'den kapatan dolar/TL, 15 Temmuz'daki  FETÖ'nün hain darbe giriÅŸiminin basına yansıması sonucu yurt dışı piyasalarda  satış ağırlıklı bir seyir izleyerek yüzde 5,1'lik artışla 3,0250 seviyesine  yükselmiÅŸti.

Araya giren hafta sonu sebebiyle uluslararası piyasaların kapalı  olması ve darbe giriÅŸiminin kısa sürede bastırılması, göstergelerin daha da  kötüleÅŸmesini engelleyen unsurlar olmuÅŸtu.

Hain FETÖ darbe giriÅŸiminin büyük oranda bastırıldığı pazartesi günü,  BIST 100 endeksi 15 Temmuz cuma günkü kapanışa göre günü yüzde 7,08 düÅŸüÅŸle  76.957,61 puandan günü tamamlamıştı. Haftanın devamında da düÅŸüÅŸ eÄŸilimini  sürdüren endeks, haftayı yüzde 13,39'luk deÄŸer kaybıyla kapatmıştı.

DARBE GİRİŞİMİ EKONOMİNİN HER ALANINI ETKİLEDİ

Haziranda 6 aylık bir yükseliÅŸ trendinin ardından 107,4 seviyesine  yükselen sanayi üretim endeksi, temmuzda 20 puandan fazla gerileyerek 86,9  seviyesine inmiÅŸti.

Ä°hracat ve ithalat tarafı da darbe giriÅŸiminden olumsuz yönde  etkilenmiÅŸ, ticari aktivitede önemli bir düÅŸüÅŸ gözlemlenmiÅŸti. Ä°hracat temmuzda  bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11,5 azalmış, yavaÅŸlayan tüketim  harcamalarıyla birlikte ithalat da temmuzda bir önceki yılın aynı ayına göre  yüzde 19,4 düÅŸmüÅŸtü.

Yılın ilk 2 çeyreÄŸinde sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 4,7'lik büyüme  oranını yakalayan Türk ekonomisi, darbe giriÅŸiminin yaÅŸandığı üçüncü çeyrekte  mevsimsellikten arındırılmış endekse göre yüzde 0,2 daralmıştı.

15 Temmuz sonrası piyasalarda oluÅŸan tedirginliÄŸin asgari seviyeye  indirilmesi için ekonomi yönetimi ve regülatörlerin aldığı birçok önlem sayesinde  darbe giriÅŸiminin ekonomiye maliyeti minimuma indirilmeye çalışılmıştı.

Alınan önlemler sayesinde ekonominin kısa sürede eski seviyelere  ulaşılması saÄŸlanırken, BIST 100 endeksinin darbe öncesi seviyelere yükselmesi 6  ay sürmüÅŸtü. Sonrasında bir yıl içinde yaklaşık yüzde 50 yükselen BIST 100  endeksi, Ocak 2018'de 120 bin seviyesini görmüÅŸtü.

15 TEMMUZ'UN TÜRKÄ°YE'YE MALÄ°YETÄ° 350 MÄ°LYAR DOLAR

Ä°stanbul Üniversitesi ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, AA  muhabirine yaptığı açıklamada, 15 Temmuz hain FETÖ darbe giriÅŸiminin aynı zamanda  Türk ekonomisine karşı da bir darbe olduÄŸunu ifade etti.

Hain FETÖ darbe giriÅŸiminin ülke ekonomisine doÄŸrudan maliyetinin  yaklaşık 158 milyar dolar olduÄŸuna dikkati çeken Şener, "Darbe giriÅŸiminin  doÄŸrudan kiÅŸi başı maliyeti yaklaşık 2 bin dolara tekabül ediyor. Ülke  ekonomisine dolaylı maliyeti ise 350 milyar doları bulmuÅŸtur." deÄŸerlendirmesinde  bulundu.

Şener, darbe giriÅŸimiyle birlikte kredi derecelendirme kuruluÅŸlarının  hızlıca not indirimine gittiklerini ancak darbe sonrası ekonomide yaÅŸanan hızlı  toparlanma sayesinde bu indirimlerin gerekli olmadığını savundu.

Darbe giriÅŸimi sebebiyle zarar gören ekonomik dinamiklerin  iyileÅŸtirilmesi için yoÄŸun çaba sarf eden hükümetin ayrıca çeÅŸitli konularda  mücadele etmek zorunda kaldığını belirten Şener, "Darbe giriÅŸiminden sonra  ekonomiye dönük yurt dışı kaynaklı manipülatif ataklar da durdurulmaya  çalışılmıştır. 2018'de yaÅŸanan kur manipülasyonunu da bu baÄŸlamda deÄŸerlendirmek  doÄŸru bir yaklaşım olacaktır." ifadelerini kullandı.

Şener, darbe giriÅŸimi sonrası süreçte yaÅŸananlarla birlikte Türkiye'ye  doÄŸrudan yabancı sermaye giriÅŸlerinde gözle görülür bir yavaÅŸlama yaÅŸandığını,  2016'da 16 milyar dolar olan bu tutarın 2019'da 8,6 milyar dolara kadar  gerilediÄŸine dikkati çekti.

15 Temmuz öncesinde yüzde 8 seviyesinde bulunan politika faizinin  darbe giriÅŸimiyle birlikte ciddi ÅŸekilde yükseldiÄŸini bildiren Şener, "Darbe  giriÅŸiminin negatif etkileriyle birlikte politika faizi 2018'de yüzde 24'lere  kadar çıktı. Hükümetin ve TCMB'nin yoÄŸun çabalarıyla bu oran tekrar tek haneli  rakamlara gelse de aradan geçen süre zarfında, Türkiye önemli bir bedel ödemek  zorunda kalmıştır." deÄŸerlendirmesinde bulundu.