`Fırsatlar Ruble`nin kapısını çalıyor`

UZMANPARA

Saxo Bank Forex Strateji Müdürü John Hardy, Orta ve Doğu Avrupa'yı mercek altına aldığı makalesinde fırsatların Ruble'nin kapısını çaldığını belirtti.

İşte Hardy'nin o makalesinin tamamı:

"Yüzde 55 dolar ve yüzde 45 Euro'dan oluşan kombinasyonun hızla değer kaybeden Rus Rublesi'ne karşı ağırlığından meydana gelen Ruble Sepeti, bu haftanın başında 75'e yükselerek geçtiğimiz Aralık’tan bu yana en yüksek değerini gördü.

Geçen yıl petrol fiyatlarındaki çöküşün en hızlı yaşandığı dönemin ardından gelen çok hızlı düşüş Rusya'nın para birimine olan güvende çöküşe yol açmıştı. 

O zaman, aniden petrolde ayı piyasasının ortaya çıkışıyla Rusya'ya karşı Batı'nın uygulamaya soktuğu yaptırımların ağırlığıyla bir araya gelmesi düşüşün yoğunluğunu artırmıştı.   

Yaptırımlar, kamu ya da özel farkı olmaksızın yabancı para birimlerinden yapılan borçlanmaların rahat çevrilemeyeceği anlamına geliyordu. Bu da Ruble üzerinde yoğun devalüasyon baskısı yaratmıştı.

Ruble Sepeti 40'tan 70'e çıktığında Rusya Merkez Bankası (RMB) sonuna kadar müdahale edip 2014'ün ortalarından bu yıl mart ayına kadar 125 milyar dolar enjekte etmişti. Ayrıca bir haftalık "anahtar faiz" oranını temmuzda yüzde 8'iken kasımda yüzde 11'e, oradan da aralık ortasında yüzde 17'e çıkarmıştı. 

O günden bu yana banka kendini oranı tekrar yüzde 11'e çekecek kadar rahat hissetti. 31 Temmuz'da petrol fiyatlarında yeni düşüşler olmasına rağmen yüzde 11.5'ten yarım puan daha indirdi. 
Ruble'deki son gerilemelerin arkasında olağan şüpheli olarak başta petrol fiyatları olmak üzere zayıf emtia fiyatları yer alıyor. Çünkü düşüş oranı bir kez daha hızlandı.

Brent petrolün varil fiyatı geçen hafta 2008 ve 2009'da yaşanan Küresel Finans Krizi'nden bu yana en düşük seviyesi olan 45 doların altına indi.

Fakat bu sefer Ruble'nin acılarına yeni eklenenler oldu. Bunlar arasında Çin'in Yuan'ı devalüe etmesi ve devamında Çin Borsası’nda yaşanan çöküşün bütün dünyada piyasalara yayılmasıyla küresel risk hassasiyetinin katlanarak artması yer alıyor.

Rusya ve Ruble için Çin'in Yuan'ı devalüe etmesi yüzünden duyulan korku şu: Yuan devalüe olmaya devam edecek ve emtia yoğunluklu yatırımlardan uzaklaşarak kilit emtiaların ithalatını azaltmaya devam edecek. 

Ancak Çin daha fazla tüketim odaklı bir ekonomiye geçiş yapsa bile uzun vadede petrole olan talebin düşmesi çok zor olacağı için bu Rusya için olumlu bir gelişme anlamına gelir. Yani bu korkular abartılı olabilir.

Petrol fiyatlarında bir önceki çöküşün Rusya'nın rezervlerinde kayda değer bir azalmaya neden olduğunu hatırlayın. Enerji fiyatlarında son düşüş ise rezervlerde daha fazla bir kayba neden olmadı. Bu Rus Hükümeti ve Merkez Bankası'nın yeni düşük petrol fiyatlarına uyum sağladığı fikrini veriyor.   
Rusya için büyük sınamalar söz konusu...Rusya, petrol ve diğer ihraç kalemlerinden çok büyük gelirlere alışkın olduğu için aynı ölçüde bir mali şok geçiriyor ve kargaşa yaşıyor. 

Daha az harcamanın çarpan etkisi daha düşük büyüme anlamına geliyor. Zayıf emtia fiyatları, Rusya'nın enerji endüstrisin yapılan yatırımların piyasa yeni bir denge buluna kadar daralmaya devam edeceğini gösteriyor.

Rus tasarruf sahipleri üzerinde de ayrıca ağır bir yük oluştu. Reel ücretler yıllık yüzde 7 gerilerken, artan ithal fiyatları otomotivden gıda maddelerine kadar birçok temel üründe satın alma gücünü vurdu.

O zaman Rusya bundan sonra ne yapacak ve Rus ekonomisi ve parası için görünüm nasıl?

Öncelikle Rus yetkilileri kesinlikle enerji fiyatlarındaki düşüşe paralel olarak para biriminin devalüe olmasına izin verecek kadar sağduyulu davranıyor. Bir ülke tek ya da küçük bir grup emtiaya gelirinin kayda değer bir bölümü için bağımlıysa, para birimi de bu emtialardan oluşan sepete bağlıdır. 

Emtia fiyatlarına olan bu 'ekonomik bağımlılığa' karşı mücadele etmek için yapılacak her girişim, hızla eriyen rezervler olarak geri döner. 

Şu ana kadar petrol fiyatlarındaki son düşüşler bile Rusya'nın resmi rezervlerinde her hangi bir kayba neden olmadı. Bu, 2014'te Ruble'de keskin bir devalüasyonla sonuçlanan gelişmelere göre bugün daha az şiddetli baskılar hissedildiğine işaret ediyor.

Anahtar Dolar/Ruble oranının Aralık 2014'tekine benzer biçimde yükselmesi büyük ihtimale Çin'deki devalüasyondan kaynaklandı.

Petrol fiyatının yakında bir denge bulması ve Rusya'nın fiyattaki düşüşe geçen yıla göre daha hazırlıklı olması karşılığında Ruble, bu seviyelerde tekrar ucuz gözükmeye başladı.

Yine de Rusya'nın ekonomi ve kur toparlaması için bütün yakın vadeli umutlar petrol fiyatlarına bağlı...Petrolün de Rusya'da daha fazla ekonomik problemlerin yaşanmaması için yükselip dengeye oturması gerekiyor.  
Uzun vadede enerji fiyatlarında bir yükselişin yanı sıra Rusya'nın toparlanması için Ukrayna Krizi'ne bir çözüm bulunması, Batı'yla finansal ilişkilerin normalleşmesi, mümkünse hizmetlerle teknolojide yeni büyüme alanları yaratacak yerli yatırımların yapılması ve Rus sermaye piyasalarının daha fazla dışa açılmasıyla derinleşmesi gerekiyor.

Küresel sermaye piyasaları şiddetli dalgalanmasına devam ettiği sürece ve petrol fiyatları gerilediği müddetçe Ruble üzerindeki baskılar kalacak. (Dünya genelinde küresel piyasaların mevcut zayıflığı Çin'in büyümesiyle finansal istikrarı başta olmak üzere bütün gelişen piyasalar için duyulan endişelerden kaynaklanıyor)

Fakat Ruble hali hazırda iyice ucuzluyor ve Rusya'nın kamu maliyesi Venezüela tarzı bir yol izlemediği sürece -kaldı ki bu yönde her hangi bir işaret yok- elinde Ruble bulunanlar şimdi dikkate değer carry trade fırsatlarıyla kendilerine dengeliyorlar. Bunu Rusya Merkez Bankası'nın yüzde 11'lik oranı sağlıyor. 

Rusya için 2014 tecrübesi, petrol fiyatlarındaki ciddi düşüşten gelen darbeler ve Ukrayna Krizi kaynaklı uluslararası finansal yaptırımların Rusya ile Rus şirketlerinin yabancı para cinsinden dış borçlarını çevirmelerine engelleler kaynaklı açıkları kapatmak oldu.  

Bu sefer Rusya fırtınaya karşı daha iyi hazırlandı. Piyasa istikrarının geri dönmesi, risk iştahı bulunan yatırımcılara dengeli daha güçlü bir Ruble'nin avantajlarını kullanmalarını sağlayacak fırsatlar sunabilir. Carry Trade'e uyumlaştırılmış şartlar altında dolar ve Euro'ya karşı gelecek bir yıl içinde yüzde 5-10'luk getiri sağlayabilir."