Merkez Bankası hukuki gereklilikle Esas Mukavele değişikliği yaptı
17.07.2020 11:34Son güncelleme : 17.07.2020 16:33
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Esas Mukavelesindeki değişiklikler, "yeni bir hukuki durum yaratılmaksızın" ve "hukuki bir gereklilik" olarak yapıldı.
AA
Anonim ÅŸirket olarak kurulan Merkez Bankası'nın, 1211 sayılı TCMB Kanunu'na ek olarak, bu kanunun tekrarı niteliÄŸinde Esas Mukavelesi bulunuyor. CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesinin ardından 2018 yılında yapılan deÄŸiÅŸiklikler Merkez Bankası Esas Mukavelesine de yansıtıldı.
Bu nedenle 18 Mayıs 2020'de yapılan 88. Hesap Dönemi OlaÄŸan Genel Kurul Toplantısı'nda hissedarlarca oylanarak kabul edilen bu kapsamdaki deÄŸiÅŸiklikler, 11 Temmuz 2020'de Resmi Gazete'de yayımlandı.
Merkez Bankası Esas Mukavelesinde yeni hiçbir deÄŸiÅŸiklik yapılmadı. CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesinin ardından 2 Temmuz 2018 tarihli ve 703 sayılı Anayasada Yapılan DeÄŸiÅŸikliklere
Uyum SaÄŸlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Merkez Bankası Kanununda bazı deÄŸiÅŸiklikler getirdi. Buna ek olarak 17 Temmuz 2019 tarihli ve 7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanun da yine Merkez Bankası Kanununda bazı deÄŸiÅŸiklikler getirdi.
Ancak kanunda yapılan bu deÄŸiÅŸikliklerin, Esas Mukaveleye yansıtılması gerektiÄŸi için 18 Mayıs 2020 tarihinde gerçekleÅŸtirilen 88. Hesap Dönemi OlaÄŸan Genel Kurul Toplantısı'nda TCMB Esas Mukavelesi'nin belirli maddelerinde deÄŸiÅŸiklik yapılması Genel Kurul'un onayına sunuldu ve bu deÄŸiÅŸiklikler hissedarlarca kabul edildi.
1211 sayılı Kanun dolayısıyla zaten yürürlükte bulunan hükümler, "yeni bir hukuki durum yaratılmaksızın" ve "hukuki bir gereklilik" olarak Genel Kurul'un onayı ile Esas Mukavele'ye de iÅŸlenmiÅŸ oldu.
18 MAYIS'TAKİ GENEL KURUL'DA ALINAN KARARLAR
18 Mayıs 2020’de yapılan OlaÄŸan Genel Kurul Toplantısı sonrası TCMB Esas Mukavelesinde yapılan bazı deÄŸiÅŸiklikler yapıldı. CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi'ne uyum amacıyla çıkarılan 2 Temmuz 2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1211 sayılı kanunda "BaÅŸbakan", "Bakanlar Kurulu", "Hükümet" ibareleri "CumhurbaÅŸkanı" ya da "CumhurbaÅŸkanlığı" olarak deÄŸiÅŸtirildi.
Kanunda ve Esas Mukavelede yapılan diÄŸer deÄŸiÅŸiklikler ÅŸöyle:
"Bankaların ve Merkez Bankası'nca uygun görülecek diÄŸer mali kuruluÅŸların bilanço içi veya bilanço dışı uygun görülecek kalemlerinin zorunlu karşılığa tabi tutulabilmesi. Mali piyasaların izlenmesi amacıyla Merkez Bankasınca bankalar, diÄŸer mali kurumlar ve bunları düzenlemek ve denetlemekle görevli kurum ve kuruluÅŸlara yöneltilebilecek bilgi taleplerinin anlık ve gerçek zamanlı karşılanmasına ve bilgi iÅŸlem sistemlerine eriÅŸim sistemleri kurulması. İhtiyat akçesi ayırma oranının yüzde 10 olarak belirlenmesi."
BAÅKAN YARDIMCISI ATAMALARININ MEZUNİYET ÅARTLARI DEÄİÅMEDİ
Resmi Gazete'de yayımlanan son düzenlemelerde baÅŸkan yardımcılarına iliÅŸkin de bazı düzenlemeler yapıldı.
10 Temmuz'da yayımlanan ve baÅŸkan yardımcılarına iliÅŸkin düzenlemeleri içeren madde ÅŸöyle:
"BaÅŸkan Yardımcıları, hukuk, maliye, ekonomi, iÅŸletme, bankacılık, finans, mühendislik, kamu yönetimi, siyaset bilimi, uluslararası iliÅŸkiler ile istatistik alanlarından birinde veya iktisadi ve idari bilimler fakültelerinde lisans veya lisansüstü öÄŸrenim görmüÅŸ, yeterli bilgi ve deneyime sahip kiÅŸiler arasından atanır.
3 sayılı CumhurbaÅŸkanlığı Kararnamesi'nde, Merkez Bankası BaÅŸkan Yardımcılarının "kamuda ve/veya sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmak kaydıyla uluslararası kuruluÅŸlar ile özel sektörde veya serbest olarak en az beÅŸ yıl çalışmış" olmaları gerektiÄŸi yer almıştı.
LİYAKAT VE TECRÜBE
Kanun deÄŸiÅŸikliÄŸi sonrasında, 2018 ve 2019 yıllarında BaÅŸkan Yardımcılığı görevine yapılan tüm atamaların yasal koÅŸulları saÄŸlamasının yanı sıra yüksek tecrübe ve liyakate dayalı olarak gerçekleÅŸtirildiÄŸi görülüyor.
Hali hazırda TCMB BaÅŸkanı Yardımcılığı görevlerini Dr. Emrah Åener, Dr. UÄŸur Namık Küçük, Murat Çetinkaya ve Dr. OÄŸuzhan ÖzbaÅŸ yürütüyor. Çetinkaya ve ÖzbaÅŸ’ın atamaları deÄŸiÅŸiklik sonrası AÄŸustos 2019’da gerçekleÅŸti.
Murat Çetinkaya, Orta DoÄŸu Teknik Üniversitesi Malzeme ve Metalurji MühendisliÄŸinden mezun oldu. Yüksek lisansını Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü-Bankacılık anabilim dalında tamamlayan Çetinkaya, meslek hayatına Ziraat Bankası Fon Yönetimi MüdürlüÄŸünde baÅŸladı.
Tekstilbank ve Diler Yatırım Bankası hazine bölümlerinde çalışan Çetinkaya, 2010-2017 arasında ise Halk Yatırım Menkul DeÄŸerler AÅ Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi, Halk Portföy Yönetimi AÅ kurucu Yönetim Kurulu BaÅŸkan Vekili olarak görev yaptı.
Çetinkaya, Haziran 2017’de
Borsa İstanbul Grubuna geçerek, Borsa İstanbul Yönetim Kurulu BaÅŸkan Vekili ve Genel Müdürü, İstanbul Takas ve Saklama Bankası Yönetim Kurulu BaÅŸkanı olarak çalıştı. Çetinkaya, AÄŸustos 2019'da TCMB BaÅŸkan Yardımcılığına atandı.
OÄŸuzhan ÖzbaÅŸ, BoÄŸaziçi Üniversitesi Endüstri MühendisliÄŸi Bölümünden mezun oldu. EÄŸitim hayatına ABD'de devam eden ÖzbaÅŸ, 1995 yılında Carnegie Mellon Üniversitesi’nde Endüstriyel Yönetim Yüksek Lisans programını birincilikle tamamladı.
İş hayatına Ford Motor Company’de baÅŸlayan ÖzbaÅŸ, ÅŸirketin hazine bölümünde 1998 yılına kadar görev yaptı. 1998-2002 yılları arasında Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) Finansal Ekonomi üzerine doktorasını alan ÖzbaÅŸ, 2002 yılında araÅŸtırmacı öÄŸretim üyesi olarak Güney Kaliforniya Üniversitesi’ne katıldı. Lisans, yüksek lisans ve doktora seviyesinde dersler veren ÖzbaÅŸ, kurumsal finans, reel yatırım, kaynak dağılımı ve aktarımı, sermaye piyasası düzenlemesi ve iktisadi organizasyon teorisi alanlarında bilimsel araÅŸtırmalar yaptı. ÖzbaÅŸ, AÄŸustos 2019'da TCMB BaÅŸkan Yardımcılığına atandı.