Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Esas Mukavelesindeki değişiklikler, "yeni bir hukuki durum yaratılmaksızın" ve "hukuki bir gereklilik" olarak yapıldı.
Anonim ÅŸirket olarak kurulan Merkez Bankası'nın, 1211 sayılı TCMB  Kanunu'na ek olarak, bu kanunun tekrarı niteliÄŸinde Esas Mukavelesi bulunuyor.  CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesinin ardından 2018 yılında yapılan  deÄŸiÅŸiklikler Merkez Bankası Esas Mukavelesine de yansıtıldı.

Bu nedenle 18 Mayıs 2020'de yapılan 88. Hesap Dönemi OlaÄŸan Genel  Kurul Toplantısı'nda hissedarlarca oylanarak kabul edilen bu kapsamdaki  deÄŸiÅŸiklikler, 11 Temmuz 2020'de Resmi Gazete'de yayımlandı.

Merkez Bankası Esas Mukavelesinde yeni hiçbir deÄŸiÅŸiklik yapılmadı.  CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesinin ardından 2 Temmuz 2018 tarihli  ve 703 sayılı Anayasada Yapılan DeÄŸiÅŸikliklere Uyum SaÄŸlanması Amacıyla Bazı  Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanun  Hükmünde Kararname, Merkez Bankası Kanununda bazı deÄŸiÅŸiklikler getirdi. Buna ek  olarak 17 Temmuz 2019 tarihli ve 7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı  Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanun da yine Merkez Bankası Kanununda  bazı deÄŸiÅŸiklikler getirdi.

Ancak kanunda yapılan bu deÄŸiÅŸikliklerin, Esas Mukaveleye yansıtılması  gerektiÄŸi için 18 Mayıs 2020 tarihinde gerçekleÅŸtirilen 88. Hesap Dönemi OlaÄŸan  Genel Kurul Toplantısı'nda TCMB Esas Mukavelesi'nin belirli maddelerinde  deÄŸiÅŸiklik yapılması Genel Kurul'un onayına sunuldu ve bu deÄŸiÅŸiklikler  hissedarlarca kabul edildi. 

1211 sayılı Kanun dolayısıyla zaten yürürlükte bulunan hükümler, "yeni  bir hukuki durum yaratılmaksızın" ve "hukuki bir gereklilik" olarak Genel  Kurul'un onayı ile Esas Mukavele'ye de iÅŸlenmiÅŸ oldu. 

18 MAYIS'TAKÄ° GENEL KURUL'DA ALINAN KARARLAR 

18 Mayıs 2020’de yapılan OlaÄŸan Genel Kurul Toplantısı sonrası TCMB  Esas Mukavelesinde yapılan bazı deÄŸiÅŸiklikler yapıldı. CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet  Sistemi'ne uyum amacıyla çıkarılan 2 Temmuz 2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun  Hükmünde Kararnamenin 1211 sayılı kanunda "BaÅŸbakan", "Bakanlar Kurulu",  "Hükümet" ibareleri "CumhurbaÅŸkanı" ya da "CumhurbaÅŸkanlığı" olarak deÄŸiÅŸtirildi.

Kanunda ve Esas Mukavelede yapılan diÄŸer deÄŸiÅŸiklikler ÅŸöyle:

"Bankaların ve Merkez Bankası'nca uygun görülecek diÄŸer mali  kuruluÅŸların bilanço içi veya bilanço dışı uygun görülecek kalemlerinin zorunlu  karşılığa tabi tutulabilmesi. Mali piyasaların izlenmesi amacıyla Merkez  Bankasınca bankalar, diÄŸer mali kurumlar ve bunları düzenlemek ve denetlemekle  görevli kurum ve kuruluÅŸlara yöneltilebilecek bilgi taleplerinin anlık ve gerçek  zamanlı karşılanmasına ve bilgi iÅŸlem sistemlerine eriÅŸim sistemleri kurulması.  Ä°htiyat akçesi ayırma oranının yüzde 10 olarak belirlenmesi." 

BAŞKAN YARDIMCISI ATAMALARININ MEZUNÄ°YET ŞARTLARI DEĞİŞMEDÄ°   

Resmi Gazete'de yayımlanan son düzenlemelerde baÅŸkan yardımcılarına  iliÅŸkin de bazı düzenlemeler yapıldı.

10 Temmuz'da yayımlanan ve baÅŸkan yardımcılarına iliÅŸkin düzenlemeleri  içeren madde ÅŸöyle:

"BaÅŸkan Yardımcıları, hukuk, maliye, ekonomi, iÅŸletme, bankacılık,  finans, mühendislik, kamu yönetimi, siyaset bilimi, uluslararası iliÅŸkiler ile  istatistik alanlarından birinde veya iktisadi ve idari bilimler fakültelerinde  lisans veya lisansüstü öÄŸrenim görmüÅŸ, yeterli bilgi ve deneyime sahip kiÅŸiler  arasından atanır.

3 sayılı CumhurbaÅŸkanlığı Kararnamesi'nde, Merkez Bankası BaÅŸkan  Yardımcılarının "kamuda ve/veya sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmak kaydıyla  uluslararası kuruluÅŸlar ile özel sektörde veya serbest olarak en az beÅŸ yıl  çalışmış" olmaları gerektiÄŸi yer almıştı. 

LÄ°YAKAT VE TECRÜBE

Kanun deÄŸiÅŸikliÄŸi sonrasında, 2018 ve 2019 yıllarında BaÅŸkan  Yardımcılığı görevine yapılan tüm atamaların yasal koÅŸulları saÄŸlamasının yanı  sıra yüksek tecrübe ve liyakate dayalı olarak gerçekleÅŸtirildiÄŸi görülüyor.

Hali hazırda TCMB BaÅŸkanı Yardımcılığı görevlerini Dr. Emrah Şener,  Dr. UÄŸur Namık Küçük, Murat Çetinkaya ve Dr. OÄŸuzhan ÖzbaÅŸ yürütüyor. Çetinkaya  ve ÖzbaÅŸ’ın atamaları deÄŸiÅŸiklik sonrası AÄŸustos 2019’da gerçekleÅŸti. 

Murat Çetinkaya, Orta DoÄŸu Teknik Üniversitesi Malzeme ve Metalurji  MühendisliÄŸinden mezun oldu. Yüksek lisansını Marmara Üniversitesi Bankacılık ve  Sigortacılık Enstitüsü-Bankacılık anabilim dalında tamamlayan Çetinkaya, meslek  hayatına Ziraat Bankası Fon Yönetimi MüdürlüÄŸünde baÅŸladı.

Tekstilbank ve Diler Yatırım Bankası hazine bölümlerinde çalışan  Çetinkaya, 2010-2017 arasında ise Halk Yatırım Menkul DeÄŸerler AŞ Genel Müdürü ve  Yönetim Kurulu Üyesi, Halk Portföy Yönetimi AŞ kurucu Yönetim Kurulu BaÅŸkan  Vekili olarak görev yaptı.

Çetinkaya, Haziran 2017’de Borsa Ä°stanbul Grubuna geçerek, Borsa  Ä°stanbul Yönetim Kurulu BaÅŸkan Vekili ve Genel Müdürü, Ä°stanbul Takas ve Saklama  Bankası Yönetim Kurulu BaÅŸkanı olarak çalıştı. Çetinkaya, AÄŸustos 2019'da TCMB  BaÅŸkan Yardımcılığına atandı.

OÄŸuzhan ÖzbaÅŸ, BoÄŸaziçi Üniversitesi Endüstri MühendisliÄŸi Bölümünden  mezun oldu. EÄŸitim hayatına ABD'de devam eden ÖzbaÅŸ, 1995 yılında Carnegie Mellon  Üniversitesi’nde Endüstriyel Yönetim Yüksek Lisans programını birincilikle  tamamladı.

Ä°ÅŸ hayatına Ford Motor Company’de baÅŸlayan ÖzbaÅŸ, ÅŸirketin hazine  bölümünde 1998 yılına kadar görev yaptı. 1998-2002 yılları arasında Massachusetts  Institute of Technology’de (MIT) Finansal Ekonomi üzerine doktorasını alan ÖzbaÅŸ,  2002 yılında araÅŸtırmacı öÄŸretim üyesi olarak Güney Kaliforniya Üniversitesi’ne  katıldı. Lisans, yüksek lisans ve doktora seviyesinde dersler veren ÖzbaÅŸ,  kurumsal finans, reel yatırım, kaynak dağılımı ve aktarımı, sermaye piyasası  düzenlemesi ve iktisadi organizasyon teorisi alanlarında bilimsel araÅŸtırmalar  yaptı. ÖzbaÅŸ,  AÄŸustos 2019'da TCMB BaÅŸkan Yardımcılığına atandı.