Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, gümrüklerden nakit girişine ilişkin olarak, "Kaynağına bakılarak illegal faaliyetlerden elde edilmiş paraysa, kara para aklamaysa ya da terör faaliyeti ya da buna benzer bir şey ise bunlara el konuluyor. Onun dışında ihracat geliriyse dışarıdan elde edilmiş kazanç ise ya da kendi birikimi ise o zaman el konulmuyor, bu kadar basit. Şu anda da geçerli o kurallar, biz kuralları kesinlikle değiştirmedik" görüşüne yer verdi.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Canikli, NTV'de katıldığı bir programda gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Dün açıklanan enflasyon rakamlarının neden beklentinin üzerinde çıktığını sorulması üzerine Canikli, temel nedenin son aylarda kurdaki hareketlenme olduğunu, gıda fiyatlarının da bir yansıması söz konusu olduğunu ifade etti.
Bunların geçici olduğunu belirten Canikli, "Bu trend bu şekilde devam etmeyecek ve zaten Merkez Bankasının tahminleri de bu yönde. Yıl sonu itibarıyla 6,8 olarak bekleniyor. Orta vadeli planda öngörülen büyüme oranında herhangi bir değişiklik söz konusu değil; 5,5 ve 5 olarak öngörülüyor. Bu tür dalgalanmalar normal" ifadelerini kullandı.
"Gıda Komitesinin gıda fiyatlarıyla ilgili kararları var mı, bazı kalemler için ithalat düşünüyor musunuz?" şeklindeki soru üzerine Canikli, şunları kaydetti:
" Elbette, sürekli devam ediyor şu anda. Etle ilgili biliyorsunuz bu çerçevede ithalat noktasında bir hamle yapıldı ve ithalat açıldı şu anda canlı hayvan olarak karkas et olarak değil de. Komisyon aynı zamanda hangi yöntemin devreye sokulması gerektiği konusunda da bir önerisi olacak eğer kendisi doğrudan müdahale imkanı olmayan bir durum ise ilgili kuruma nasıl karar alması gerektiği noktasında bir öneride bulunacak ve bu şekilde anında piyasaya müdahale edilmiş olacak. Diyelim ki bu zincirle ilgili üretim normal ama fiyatlar yükselmiş yani arzla ilgili herhangi bir sıkıntı yok, talep de aynı oranlarda geçmiş yıllara göre fakat bakıyorsunuz fiyat yükselmiş demek ki akışta bir sıkıntı var, bir yerde bir depolama, bir stoklama söz konusu olabilir, onu da takip edecek. Şimdi buna imkan sağlamak amacıyla tabii elimizde yeteri kadar data olması gerekir, bilgi olması gerekir. Yani ürünün üreticiden, çiftçiden çıkışından nihai tüketim aşamasına kadar bütün aşamaların dijital ortamda izlenebilmesi gerekir. "
Bunu izleyen, bakanlığa bağlı "hal kayıt sistemi" bulunduğunu anlatan Canikli, "Fakat çiftçi ile bölümlerde yani tarımla ilgili kısımlarda bir eksiklik vardı. Çiftçi kayıt sistemi ve bu sistemdeki bilgilerle entegre değildi. Şu anda onu entegre ediyoruz" görüşüne yer verdi.
Canikli, çok kısa süre içerisinde bu sürecin tamamlanmış olacağını belirterek, üretilenin tamamını son aşamaya kadar izleme imkanlarının olacağını ve bu üretimden tüketime gelen zincirin bir halkasında aşırı bir farklılık meydana geldiğinde bunu hemen tespit edeceklerini kaydetti.
GÜMRÜKLERDEN NAKİT GEÇİŞİ
Gümrüklerden nakit geçişi ile ilgili genelgenin neden değiştirildiğinin sorusu üzerine Canikli, 2013 yılında Bakanlık tarafından çıkartılan genelgenin çelişkili olduğunu belirtti.
İhracat gelirleri ve insanların yurtdışından sağladıkları birikimlerini Türkiye'ye getirmelerinin tamamen serbest olduğuna işaret eden Canikli, bu konuda hiç bir sınırlamanın, söz konusu olmadığını ifade etti.
Bunun uzun yıllardır uygulanan bir kural olduğuna dikkati çeken Canikli, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve ona dayanılarak çıkartılan meşru 32 sayılı karar var, bu çerçevede yürütülüyor. Şimdi bu girişi serbest olan, girişine hiçbir şekilde müdahale edilmemesi gereken paralarla ilgili 2013 yılında çıkarılan bu genelgeyle ilgili ifade nedeniyle müdahale söz konusu. Çünkü öyle bir ifade kullanılmış ki bunlarda mutlaka beyana tabi getirilir bir ifade var. Bir de başka bir yerinde 'bunların beyanı serbesttir' diyor. Aynı genelgede yani iki tane çelişkili hüküm var. Tabii gümrük idareleri doğal olarak oradaki memurlar kendilerini güvenceye almak için ihtiyatlı davranarak birinciyi uyguluyorlar. Yani tüm serbest olan para girişlerinde beyana tabi hale getiriyorlar zorunlu yapıyorlar ve onlarla ilgili ciddi müeyyideler uygulanıyor, cezalar uygulanıyor. Kanuna ve 32 sayılı karara aykırı bir şekilde bunlar sorgulanıyor, sorgulanmaması gerekir. Bu işin ticari kısmı ihracatçıya zarar verme kısmı başka bir şey ama şu andaki uygulama tamamen kanuna mevzuata kesinlikle aykırı. Biz o aykırılığı ortadan kaldırdık nedeni de 2013 de çıkarılan genelgedeki kullanılan ifade çok keskin ifade, çok çelişkili ifade. Bir tarafta yasaklıyor bir tarafta serbest bırakıyor."
Canikli kaynağı kara para olan ya da illegal faaliyetlerden elde edilen paraya derhal el konulduğunu, müsadere edildiğini ve Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunulduğunu kaydetti.
Söz konusu hüküm nedeniyle ihracatçıların çok yoğun sıkıntıyla karşı karşıya kaldığını defalarca tespit ettiklerini anlatan Canikli, "Sadece ve sadece girişi serbest olan paraların zorlaştırılmasını engellemek; bu kadar. Yaptığımız budur başka bir şey değil " ifadelerini kullandı.
'MÜSAADE EDİLİR Mİ SUÇTUR'
Canikli, "Kaynağına bakılarak illegal faaliyetlerden elde edilmiş paraysa kara para aklamaysa ya da terör faaliyeti ya da buna benzer bir şey ise illegal kuruluşları finansmanı amacıylaysa bunlar el konuluyor. Onun dışında ihracat geliriyse dışarıdan elde edilmiş kazanç ise ya da kendi birikimi ise o zaman el konulmuyor, iade ediliyor bu kadar basit. Şu anda da geçerli o kurallar yani biz kuralları kesinlikle değiştirmedik, 32 sayılı karar değişmedi aynen duruyor hiçbir şekilde hiçbir kimse kara paradan kaynaklanan bir para girişine müsaade edebilir mi? Suçtur" değerlendirmesinde bulundu.
"Umut Oran'ın soru önergesinde bu genelge değişikliği Avrupa birliği ve Dış Ticaret Genel Müdürlüğü'nün 10 bin avro veya fazlası nakit para taşıyan yolcuların AB üyesi ülkelere giriş çıkışta beyan şartı uygulamasıyla çelişiyor mu diye soruyor?" ifadeleri üzerine Canikli, Türkiye'nin AB üyesi olmadığını, 10 bin avro ya da 10 bin dolarlık herhangi bir limit bulunmadığını söyledi.
