Ticaret savaşlarının zararları ortaya çıkıyor

ABD Başkanı Donald Trump'ın korumacı ticaret politikalarıyla yükselen  gerilim ve belirsizliğin küresel ekonomiye etkileri yavaş yavaş ortaya çıkıyor.

Avro Bölgesi, Japonya, Çin ve ABD’de son dönemde açıklanan bazı  veriler ve finansallar, ticaret savaşlarının sanayi üretimine, güvene ve  bilançolara zarar vermeye başladığını gösteriyor.

Uluslararası ekonomik araştırma kuruluşu IHS Markit Economics'in  verilerine göre, Avro Bölgesi'nde öncü imalat sanayi Satınalma Yöneticileri  Endeksi (PMI) haziranda 54,9 puanla son 18 ayın en düşük seviyesine geriledi.

IHS Markit Economics Başekonomisti Chris Williamson, endekse ilişkin  değerlendirmesinde, büyümenin riskler nedeniyle yavaşladığına işaret etti. 19  ülkeyi içeren Avro Bölgesi’nde öncü hizmet sektörü PMI da temmuzda 54,4 puana  düşerek son ayların en düşük seviyesini kaydetti.

Japonya'dan gelen veriler de imalat sektöründe zayıflama yaşandığına  işaret etti. IHS Markit/Nikkei PMI temmuz ayında 51,6'ya gerileyerek Kasım  2016'dan bu yana en düşük seviyesini gördü.

Çin'de imalat sanayi PMI haziranda 51,5'e inerek, ticaret savaşlarının  dünyanın ikinci ekonomisinde yavaşlamaya neden olacağı endişelerini artırdı.  Ülkede İhracat Siparişleri Endeksi ise haziranda 51,2’den 49,8’e gerileyerek  şubat ayından bu yana ilk düşüşünü gösterdi.

Verilere göre, ABD’de imalat sektöründeki yavaşlamadan payına düşeni  aldı. ABD Merkez Bankasının (Fed) verilerine göre, ülkede sanayi üretimi, mayısta  önceki aya kıyasla yüzde 0,5 azalarak 4 ayın ilk düşünü kaydetti.

TİCARET SAVAŞLARI GÜVENİ DE BALTALIYOR

Son dönemde gerileyen iş dünyası ve tüketici güven endeksleri, ticaret  savaşlarının etkisinin daha da güçlendireceğine işaret ediyor.

Amerikalı tüketicilerin eğilimlerini ölçen Michigan Üniversitesi,  tüketici güven endeksinin temmuzda 97,1’e düştüğünü duyurdu.

İlgili raporda, Amerikalıların ekonomiye yönelik değerlendirmelerinin  ticaret savaşının ekonomiye yönelik olumsuz etkileri nedeniyle kötüleştiği  vurgulandı.

Kurumsal yatırımcı ve analistlerin ekonomiye duyduğu güveni ölçen  Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi (ZEW), Avro Bölgesi’nde Ekonomik Güven  Endeksinin temmuz ayında hazirana kıyasla 6,1 puan azalarak eksi 18,7 puana  indiğini açıkladı.

Merkezi Münih'te bulunan Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo) ise  Almanya’da sanayi ve ticarete ilişkin temmuz ayı İş Dünyası Güven Endeksi'nin  101,7 puana indiğini bildirdi.

Japonya Merkez Bankası’na göre, ülkedeki büyük imalatçıların ekonomiye  duyduğu güven yılın ilk çeyreğinde 13 yılın zirvesine çıktıktan sonra ikinci  çeyrekte geriledi.

ŞİRKETLER GELİR BEKLENTİLERİNİ AŞAĞI ÇEKTİ

ABD’nin fitilini ateşlediği ticaret savaşlarının olumsuz etkilerini  ortaya koyan bir başka gösterge ise şirket finansalları oldu.

Ünlü otomobil üreticilerinden Ford, General Motors ve Fiat-Chrysler’ın  bu hafta açıklanan ikinci çeyrek bilançoları otomotiv sektörünün çelik ve  alüminyuma getirilen tarifelerden olumsuz etkilendiğini kanıtlıyor.

Buna göre, ABD’nin en büyük otomobil üreticisi General Motors, 2018  yılına yönelik kar beklentisini 6,30-6,60 dolar aralığından 6,00 dolara çekti.  İkinci çeyrekte elde ettiği gelirle beklentileri karşılamayan Ford ise bu yıla  yönelik gelir beklentisini hisse başına 1,45-1,70 dolar aralığından 1,30-1,50  dolar aralığına indirdi. Fiat-Chrysler ise ikinci çeyrekte gelirinin, Çin’deki  satışların azalmasıyla yüzde 35 düştüğünü açıkladı. Şirketin bu yıla yönelik  toplam gelir beklentisi ise 146 milyar dolardan 134-137 milyar dolar aralığına  revize edildi.

Her üç şirkette beklentileri aşağı çekmelerine neden olarak çelik ve  alüminyuma yönelik tarifelerin girdi fiyatlarını yükseltmesi ve otomobillere  yönelik gümrük vergilerinin artma olasılığını gösterdi.

MALİYET 2 TRİLYON DOLARI BULABİLİR

ABD'nin çelik ve alüminuma yönelik ek vergilerle mart ayında  başlattığı ticaret gerilimlerinin, küresel ekonomiye doğrudan ve dolaylı etkileri  konusunda farklı tahminler olması dikkati çekiyor.

Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) kısa süre önce yayımladığı Dünya  Ekonomik Raporu'nda ticaret savaşlarının direkt etkisinin, küresel büyümeyi 2020  yılına kadar 0,5 puan daha düşürebileceği bildirildi. Yaklaşık 90 trilyon  dolarlık dünya ekonomisinin, yüzde 0,5 daha az büyümesi 450 milyar dolarlık kayba  işaret ediyor.

Yükselen tarifelerin küresel ticaret hacmine yönelik etkisiyle  hesaplanan bu rakam, ticaret savaşlarının iş dünyasının güvenine, yatırımlara,  finansal piyasalara yönelik dolaylı etkisini ise ölçmüyor.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings'in  projeksiyonları ise ticaret savaşının maliyetinin çok daha yüksek olabileceğine  işaret ediyor.

Fitch'e göre, ABD’nin şu ana kadar açıkladığı tarifeler ve ticaret  ortaklarından gelen misillemeleri ve NAFTA’nın çökmesinin küresel ekonomiye  maliyeti 2 trilyon doları bulabilir.

Bu arada, ABD Başkanı Donald Trump ile Avrupa Komisyonu Başkanı  Jean-Claude Juncker'ın hafta ortasında sağladığı uzlaşının ticaret gerilimlerini  ve potansiyel maliyeti ne kadar düşüreceği ise belirsizliğini koruyor.

İkilinin Beyaz Saray'da yaptıkları görüşmeden, otomotiv harici sanayi  ürünlerine yönelik ticaret bariyerlerini sıfırlamanın yanı sıra enerji, tarım,  kimyasal ve tıbbı ürünler alanındaki ticareti artırma konusunda birlikte çalışma  kararı çıkmıştı.