Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı Arda Ermut, enerjide yerli ekipman üretiminde Türkiye'nin bölgesel bir tedarik merkezi olması için çalıştıklarını belirterek, "Bu nedenle, inanıyoruz ki büyük hacimli enerji projeleri ekipman üreticilerine yatırım yapmak için ihtiyaç duydukları ölçeği sağlayarak en önemli teşvik görevi görecektir." dedi.
Ermut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ajans olarak enerji sektörüne ve yenilenebilir kaynaklara öncelikli önem verdiklerini dile getirdi.
Enerji piyasasının Türkiye’nin son 10 yılda katettiği büyümeye paralel olarak hızlı bir ivme kazandığını ve başarılı özelleştirme politikaları sayesinde rekabetçi bir yapıya kavuştuğunu aktaran Ermut, özel sektör kuruluşlarının iştirakini teşvik etmek amacıyla mevzuatın sürekli güncel tutulduğunu ve yatırım ortamının önünün açıldığını anlattı.
Ermut, 17 Haziran 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un da bu politikanın önemli bir adımını oluşturduğuna dikkati çekti.
Bu kanun değişikliğinin yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanma yönünde büyük bir katkı sağlayacağına işaret eden Ermut, şöyle devam etti:
"Elektrik Üretim AŞ ve bağlı ortaklıklarına ait kömür sahalarından üretilmesi planlanan elektriğe alım garantisi sağlanması ve büyük kömür rezerv sahalarının bölünmüş halde yatırımcılara sunulabilecek olması en önemli değişiklerden birisi. Ayrıca ihale yönteminin değişmesiyle kalori değeri düşük linyit sahalarımızın ekonomimize kazandırılması sağlanacaktır. Yine ruhsat bölünmeleri sayesinde de aynı rezerv sahası içinde farklı bölümlerde kömür üretilmesi neticesinde herhangi bir ruhsat bölgesinde sorun yaşansa dahi diğer ruhsatlarda kömür üretimi ve elektrik üretiminin devam etmesi mümkün olacaktır."
'YERLİ ÜRETİM TEŞVİKLERİ YATIRIMCIYI ÇEKİYOR'
Yenilenebilir enerjide orta ve yüksek teknoloji üretimine yönelik vergi avantajı sağlandığını ve yerli üretime katkı payı teşviği verildiğini hatırlatan Ermut, bu teşvikten faydalanma doğrultusunda Türkiye'de üretim yapan veya yapma kararı almış uluslararası yatırımcıların olduğunu söyledi.
Ermut, pazarın büyüklüğünün de yatırım kararlarını etkilediğine değinerek, "Bu nedenle, inanıyoruz ki büyük hacimli projeler ekipman üreticilerine yatırım yapmak için ihtiyaç duydukları ölçeği sağlayarak en önemli teşvik görevi görecektir. Dünyadaki benzer örnekler incelendiğinde, yerli üretim teşviklerinin gelişmekte olan ülkelerde başarıyla uygulandığı ve uluslararası yatırımcıyı ülkeye çekip, teknoloji transferine imkan sağladığı ve ithalatı azalttığı görülüyor." ifadelerini kullandı.
Bu çerçevede, Türkiye'nin bölgesel bir tedarik merkezi olma potansiyelinin üzerinde önemle durduklarını anlatan Ermut, yatırım çekme stratejilerini de bu doğrultuda şekillendiklerini vurguladı.
'YENİLENEBİLİRDE YATIRIM MODELLERİ DEĞİŞİYOR'
Ermut, elektrik üretiminde yenilenebilir kaynakların kullanımına bakıldığında ise son yıllarda yatırım modellerinin değiştiğini ve özellikle teknolojik gelişmeler ve ekipman üretimindeki verimlilik artışı sayesinde elektrik üretim maliyetlerinin ciddi oranda düştüğünü dile getirdi.
Bu sayede güneş ve rüzgar santrallerinin artık konvansiyonel santraller ile rekabet edebilecek düzeye geldiğini vurgulan Ermut, düşük maliyetler sayesinde yenilenebilir enerji yatırımlarının bütün dünyada arttığını hatırlattı.
Ermut, geçen yıldan itibaren çeşitli ülkelerde gerçekleşen ihalelerde rekor düzeyde düşük elektrik satış fiyatları görülmeye başlandığını aktararak, şunları kaydetti:
"Özellikle geçen mayıs ayında Dubai’de gerçekleşen güneş ihalesinde çıkan 2.99 cent/kWh ihale fiyatı bize sektörün artık yüksek fiyatlı alım garantilerinden daha düşük fiyatlı alım garantilerine doğru dönüştüğünü gösteriyor. Ülkemizde de yatırımcılar için ölçek yaratabilecek ve finansman maliyetlerini düşürecek, aynı zamanda devlet bütçesine yük yaratmayacak bir modele geçişin herkes için faydalı olacağı ve ülkemizi bu alanda daha rekabetçi hale getireceği çok açık. Bir süredir beklenen bu uygulamanın uluslararası yatırımcılar nezdinde çok olumlu karşılandığını ve 2023 hedefleri arasında yer alan yenilenebilir enerjinin payını yüzde 30’a çıkarma yönünde ciddi bir ivme kazandıracağını belirtmek gerekir."
Yatırımcıların özellikle de tedarik zincirindeki kilit ekipmanları üreten yabancı firmaların Türkiye'ye çekilmesi doğrultusunda ajans olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile koordineli çalıştıklarını anlatan Ermut, yerli üretim için çeşitli maliyet ve teşvik analizleri, tedarikçi araştırmaları yaptıklarını, saha çalışmalarında uygun yatırım alanlarının bulunması noktasında destek sağladıklarını sözlerine ekledi.
