KONUYA ILISKIN OLARAK YAPILAN BASIN ACIKLAMASI ASAGIDA BULUNUYOR:

`ENERJI VE ULUSLARARASI ILISKILER GUNDEMININ ONEMLI ISIMLERI UCUNCUSU DUZENLENEN
HAZAR FORUMU`NDA BULUSTU. ISTANBUL MERKEZLI BIR DUSUNCE KURULUSU OLAN HAZAR
STRATEJI ENSTITUSU (HASEN) TARAFINDAN ILKI GECEN YIL ISTANBUL`DA, IKINCISI ISE
GECTIGIMIZ EYLUL AYINDA NEW YORK`TA GERCEKLESTIRILEN HAZAR FORUMU`NUN UCUNCUSU
BASLADI. CIRAGAN SARAYI`NDA DUZENLENEN FORUMA, AVRUPA, TURKIYE VE HAZAR
BOLGESINDEN LIDERLER, BAKANLAR, ISADAMLARI VE AKADEMISYENLER KATILDI.

HAZAR STRATEJI ENSTITUSU (HASEN) GENEL SEKRETERI HALDUN YAVAS`IN ACILIS
KONUSMASIYLA BASLAYAN FORUMUN ILK GUNUNDE GERCEKLESTIRILEN OTURUMDA, GUMRUK VE
TICARET BAKANI HAYATI YAZICI, DUNYANIN EN BUYUK DEVLET FONLARINDAN BIRI OLAN
SOFAZ`IN ICRA KURULU BASKANI SHAHMAR MOVSUMOV, EWE HOLDING TURKIYE YONETIM
KURULU BASKANI DR. WILLIEM SCHOEBER VE ISTANBUL TICARET UNIVERSITESI IKTISAT
BOLUM BASKANI PROF. DR. KEREM ALKIN VE GURCISTAN DIS ILISKILER KOMITESI BIRINCI
BASKAN YARDIMCISI ZVIAD KVATCHANTIRADZE, KONUSMA YAPTI.
FORUMUN ACILIS
KONUSMASINI GERCEKLESTIREN HAZAR STRATEJI ENSTITUSU (HASEN) GENEL SEKRETERI
HALDUN YAVAS, DUNYA EKONOMISININ NASIL DAHA FAZLA GELISEBILECEGINE VE BU
TABLODA HAZAR BOLGESININ DIGER DUNYA ULKELERI ICIN ONEMINE DEGINDI. DUNYADAKI
BES BUYUK EKONOMININ DAHA KAPSAMLI POLITIKALARLA UZUN VADEDE GAYRI SAFI YURTICI
HASILAYI YAKLASIK YUZDE 3 ORANINDA ARTIRABILECEGINI SOYLEYEN YAVAS, `BOLGE
ULKELERI ORTAK CIKARLAR UGRUNA BIRLIKTE HAREKET EDERSE, HERKES KAZANACAKTIR.
BU, IYI YURTTASLIGIN PRENSIPLERINDEN BIRIDIR. BU PRENSIP, BOLGE ULKELERININ
BELIRGIN BIR AMAC ICIN, EKONOMIK VE MALI ISTIKRAR ICIN ISBIRLIGI KURMASINI
ONGOREN BIR VIZYONUN BENIMSENMESINI GEREKTIRIR. HAZAR BOLGESI`NIN KENDI YOLUNU
CIZMEK ZORUNDA OLDUGUNUN FARKINDA OLMALIYIZ. BOLGENIN GELECEGINI DUNYA
BELIRLEMEYECEK. GELIN HEP BIRLIKTE GELISMEYI SECELIM, KENDI REFAHIMIZ ICIN
ISBIRLIGI KURMAYI SECELIM.` SEKLINDE KONUSTU.
FORUMDA HAZAR BOLGESINDE
KRITIK ONEME SAHIP ENERJI REZERVLERI, BU REZERVLERIN PAZARLARA TASINACAGI
ENERJI KORIDORLARI VE IPEK YOLU`NUN YENIDEN CANLANDIRILMASI KONULARINA
DEGINILDI. FORUMA KONUSMACI OLARAK KATILAN GUMRUK VE TICARET BAKANI HAYATI
YAZICI, HAZAR BOLGESININ EKONOMIK ILISKILER VE ZENGIN DOGAL GAZ REZERVLERI
BAKIMINDAN TARIH BOYUNCA DEVAM EDEN BIR CEKIM GUCUNE SAHIP OLDUGUNU SOYLEDI.
KONUMU ITIBARIYLE TURKIYE`NIN DOGAL BIR ENERJI KORIDORU OLARAK
TANIMLANABILECEGINI SOYLEYEN YAZICI, `DUNYA ISPATLANMIS HAM PETROL
REZERVLERININ %73`U VE DOGAL GAZ REZERVLERININ %72`SI TURKIYE`YI CEVRELEYEN
HAZAR VE ORTA DOGU BOLGELERI ILE RUSYA FEDERASYONU`NDA YER ALMAKTADIR. BU
DURUM, ENERJI ZENGINI BOLGELER VE ENERJI ITHALATINA YILDA 300 MILYAR DOLAR
HARCAYAN AVRUPA ARASINDA BULUNAN TURKIYE`YI TAM BIR KOPRU HALINE GETIRMEKTEDIR.
BU NEDENLE, TURKIYE, KENDI ENERJI TALEBINI KARSILAMAK ICIN PROJELER
GELISTIRIRKEN, AVRUPA VE DUNYA PIYASALARINA ACILAN YOLDA EN ELVERISLI GUZERGAH
OLARAK HIZMET VERMEYI AMACLAMAKTADIR` SEKLIND E KONUSTU. BAKU-TIFLIS-KARS
DEMIRYOLU HATTININ TEMELININ AZERBAYCAN VE GURCISTAN ILE BIRLIKTE ATILDIGINI
HATIRLATAN YAZICI, PROJEYI ONUMUZDEKI YIL TAMAMLAMAYI ONGORDUKLERINI IFADE
ETTI.
SOFAZ`IN ICRA KURULU BASKANI SHAHMAR MOVSUMOV ISE, ULUSAL PETROL
STRATEJILERININ 3 BASLIKTAN OLUSTUGUNU ANLATTI. MOVSUMOV, `90`LARIN BASINDA
TEKNIK VE FINANSAL KAYNAKLAR YOKTU. BURADAKI ILK CESUR ADIM ULUSLARARASI
FIRMALARIN DAVET EDILMESIYDI. IKINCI BASLIK COK YONLU TASIMACILIK YOLLARININ
KULLANILMASIYDI. BAKU-TIFLIS-CEYHAN, BAKU-TIFLIS-KARS GIBI ULASIM VE ENERJI
KORIDORLARI ACILDI. AZERBAYCAN PETROLUNU BTC ILE ULUSLARARASI PAZARLARA IHRAC
ETMEYE BASLADI. UCUNCUSU ISE DEVLET PETROL FONU KURULMASINA KARAR VERILMESIYDI.
KISA SUREDE VARLIKLARIMIZ 35 MILYAR DOLAR ARTTI.` DEDI. SOFAZ`IN KURULUSUNDAN
BU YANA SEFFAFLIGI ILE UNLU OLDUGUNU SOYLEYEN MOVSUMOV, SOFAZ`IN FINANSMANINI
USTLENDIGI PROJELERIN TANAP ILE SINIRLI KALMADIGINI, EGITIM ALANINDA DA
YATIRIMLARI OLDUGUNU, PETROLDEN GELEN PARAYLA YAPILACAK EN IYI YATIRIMIN GENC
AZERILERIN EGITIMI OLDUGUNU SOYLEDI. MOVSUMOV, `PETROL SADECE MEVCUT KUSAGA AIT
DEGIL. ONUMUZDEKI KUSAKLARA DA AIT. BU NEDENLE ILERIKI KUSAKLAR ICIN FON
OLUSTURMAK ISTIYORUZ. BIR DIGER HEDEFIM IZ ISE GELISME-KALKINMA HEDEFI.
PETROLDEN KAZANDIGIMIZ PARAYI INSANI SERMAYEYE YATIRMAK ISTIYORUZ.` SEKLINDE
KONUSTU. SOFAZ-TURKIYE ILISKILERINI DEGERLENDIREN MOVSUMOV, TURKIYE`DEKI STAR
RAFINERISI VE TURKIYE`DEKI BANKALARA YATIRIM YAPTIKLARINI, TOPLAM YATIRIMIN 2
MILYAR AMERIKAN DOLARINI BULDUGUNU VE BUNU ARTIRMAYI HEDEFLEDIKLERINI
KAYDETTI.
EWE HOLDING TURKIYE YONETIM KURULU BASKANI DR. WILLIEM SCHOEBER
ISE ALMANYA`NIN KUZEYBATISINDA DOGAL GAZ VE ELEKTRIK DAGITIMINDA BULUNDUKLARINI
VE TURKIYE`NIN BUYUMESININ DIKKATLERINI CEKTIGINI SOYLEDI. AVRUPA`DA DOGAL GAZ
TUKETIMININ YUKSEK OLDUGUNA DIKKAT CEKEN SCHOEBER, `YAKLASIK 10-15 YIL ENERJI
FIYATLARI PETROLLE KIYASLANDIGINDA ONEMLI BIR DUSUS YASANDI. BURADA BAKTIGIMIZ
SEY AVRUPA`DA OLAN NE VARSA TURKIYE`DE DE GERCEKLESTIRMEYE CALISMAK. BU
BAGLAMDA BIZLER BURADA 10 MILYAR DOLARLIK YATIRIMDAN BAHSETTIK VE BUNUN BIR
PARCASI OLMAK ISTIYORUZ.` DEDI. SU AN BURSA VE KAYSERI`DE OLDUKLARINI BELIRTEN
SCHOEBER, `AVRUPA SIRKETI OLARAK BU BOLGEDEKI AKTORLERE GORE DAHA TECRUBELIYIZ.
BIZ 6 YIL ONCE DOGAL GAZ DAGITIMINA BASLADIK. HOLLANDA VE RUSYA`YLA UZUN VADELI
KONTRATLAR YAPTIK.` SEKLINDE KONUSTU.
ISTANBUL TICARET UNIVERSITESI
IKTISAT BOLUM BASKANI PROF. DR. KEREM ALKIN FORUMDA YAPTIGI KONUSMADA GELECEKTE
DUNYA ULKELERINI BEKLEYEN RISKLERI ANLATTI. ALKIN, `SOGUK SAVAS BEKLENMEDIK
BIR SEKILDE SONA ERDIGINDE ILK ON YILDA 1990`LAR SON DERECE YUKSEK, IYIMSER
FIRSATLAR VE BEKLENTILERLE GECTI. 1990`LARIN SONUNA GELDIGIMIZDE BAZI DIKKAT
CEKICI BAGLANTILAR GORDUK. SIVIL TOPLUM KURULUSLARI VE DUSUNCE KURULUSLARININ
RAPORLARI KURESEL EKONOMI ICIN 10 ONEMLI RISK OLDUGUNU GOSTERDI. 2000`DE BU
RAPORLARDAN BAHSEDERKEN BELKI TUM BU BUYUK RISKLER, ONUMUZDEKI 25-30 YILDA
GORULEBILIR DEDIK. ANCAK 10 YILIN SONUNDA BU RISKLERIN HEPSI GERCEKLESMISTI.`
DEDI. GELISMIS EKONOMILER ICIN KISI BASINA GELIR ARTISININ GELECEKTE NEREDEYSE
SIFIR OLACAGINI BELIRTEN ALKIN, `SU NOKTADA DUNYA NUFUSUNUN YAPISAL DEGISIMI
ICIN YUZDE 10`LUK SATIN ALMA GUCUNUN DEGISMESIYLE BATIDAN DOGUYA KAYMASIYLA
2025 YILINDA GELDIGIMIZDE, DUNYA NUFUSU 8 MILYARI GECTIGINDE 2,4 MILYAR INSANIN
ORTA SINIFA EKLENECEGINI GORECEGIZ. ORTA SINIFA EKLENECEK OLAN 2 ,4 MILYAR
INSAN DUNYANIN DOGUSUNDAN GELECEK.` DEDI. ALKIN, `GELECEKTE KURESEL CEVRE
PROBLEMLERINE COZUM BULAMAZSAK BUYUK SORUNLAR OLACAK. SONUC OLARAK HAZAR
BOLGESINDE EKONOMIK ISBIRLIGI ICIN MUHTELIF FIRSATLAR NELER? YENI ISBIRLIGI
KONULARI URETMELI, ARTAN DEGERLER ICIN ISBIRLIGI YAPMALIYIZ.` SEKLINDE
KONUSTU.
GURCISTAN DIS ILISKILER KOMITESI BIRINCI BASKAN YARDIMCISI ZVIAD
KVATCHANTIRADZE, GURCISTAN`IN BATI AVRUPA VE ORTA ASYA ARASINDA EN KISA GECIS
NOKTASINDA OLDUKLARINI VE COGRAFI LOKASYONUNUN ONEMLI AVANTAJLAR SAGLADIGINI
SOYLEDI. KVATCHANTIRADZE, `AZERBAYCAN-TURKIYE-GURCISTAN ORTAKLIGI ILE BOLGEDE
YENI ENERJI PROJELERI GELISTIRMEKTEDIR. BAKU TIFLIS CEYHAN BORU HATLARI SON
DERECE 10 YILI ASKIN SUREDIR COK BASARILI BIR SEKILDE YONETILMEKTEDIR.
GURCISTAN DIGER ALTERNATIF PROJELERI ICIN DE KATKIDA BULUNMAYA HAZIRDIR.` DEDI.
TANAP VE TAP GIBI PROJELERE KATKIDA BULUNMAKTAN DUYDUKLARI MEMNUNIYETI IFADE
EDEN KVATCHANTIRADZE, BU PAZARLA PETROL VE DOGALGAZ TASIMACILIGINDAKI
VERIMLILIK ARTINCA ENERJI CESITLIGININ DAHA DA ONEM KAZANACAGINI IFADE ETTI.
FORUMUN ILK GUNU CAZ SANATCILARININ CANLI PERFORMANSIYLA SONA ERDI. `

-MATRIKS-