Eral Karayazıcı tarafından hazırlanan "Dolar Hangi Fiyata Düşerse
Alınabilir?" Başlıklı Pusula Raporu:
"Yılın son Pusulasında her geçen sene finansal piyasalarda
ağırlığı artan robotları masaya yatıracak, ayrıca döviz cephesinde
yaşanan gerileme hangi seviyelere kadar devam edebilir, dolar ve euro
hangi fiyata düşerse portföylerde yer vermek doğru olabilir sorularına
yanıt arayacağım.
Haftanın ilk iki günü Noel nedeniyle küresel marketlerin önemli
bir bölümü kapalı olacak. Son üç gün piyasalar açık. Ancak aktörlerin
büyük bölümü 2 Ocak Salı günü sahne almak üzere defteri kitabı
kapattı. Hafta boyunca son derece düşük işlem hacmi ile yatay bir
seyir bekleniyor. Fon yöneticileri tatilde olacaklar.

NOEL ROBOTLARA DA TATİL Mİ ?

Yemek yapan robot araba süren robot derken yeniçağın bu müthiş
aktörleri artık trade de ediyorlar.
Alım satım kararlarını alıyor, uyguluyorlar.
Neye göre ? Kuşkusuz programı yazan insanların çizdiği rotada yol
alıyorlar. Duygusuz disiplini ve sistematik bir şekilde işlem
yapıyorlar.
Önümüzdeki yıllarda yatırım danışmanlığı faaliyetlerinde de aktif
rol almaları bekleniyor. Anlayacağınız başımız dertte. Kim bilir
bakarsınız bir gün Pusula'yı da Hürriyet bir robota yazdırmaya
kalkabilir :
Madem durum bu kadar ciddi rakiplerimizi tanıyalım istedim. Onlar
sırf benim değil, yatırım kararını kendi başına alan her tasarruf
sahibinin bu sektörde çalışan her personelin potansiyel rakipleri.
Lokal yatırımcılar henüz direksiyonu yaygın biçimde robotlara
teslim etmiş değiller. Ancak yabancılar arasında robot kullanımı çok
yaygın.
Gedik Yatırım Araştırma Müdürü Ali Kerim Akkoyunlu uzun zamandır
yabancı yatırımcılar ile çalışıyor. Bakış açılarına, stratejilerine
robotları hangi amaçla kullandıklarına fazlasıyla hakim.
Yapar mıyız robotlar konusunda bir röportaj dedim. Sağ olsun
kırmadı. Bende fırsat bu fırsat aklıma her geleni sordum.
İşte sorularım ve aldığım yanıtlar
EK - Ptesi Salı Noel nedeniyle küresel piyasaların çok önemli bir
kısmı kapalı olacak. Ama Türkiye piyasaları açık ve işlemler devam
edecek. Yabancı işlemlerinde robotların ağırlığının her geçen gün
arttığını biliyoruz. Noel robotlara da tatil mi ?
AKA - Kısmen evet, ancak yarısı civarında. Algoritmik işlemlerin
devam edeceğini düşünüyorum.
EK - BIST hisse senedi piyasasındaki işlem hacminin yüzde kaçını
yabancı yatırımcılar gerçekleştiriyor?
AKA - Yaklaşık %30
EK - Yabancı işlemlerinin tahminen yüzde kaçı robot işlemleri
oluşturuyor ?
AKA - Yaklaşık olarak yarısını robotlar gerçekleştiriyor.
EK - Robot işlemleri kendi içinde birkaç ana kategoriye ayrılıyor
demiştin. Bunu biraz açar mısın ? Robot işlemlerinin ne kadarında ana
kararı insan verip operasyonu robotlara yaptırıyor yüzde kaçında karar
dahil işlemler robotlara ait ?
AKA - Algoritmik işlemler iki ana sınıfa ayrılıyor
1-Kurumsal yatırımcı emirlerini gerçekleştiren, yani otomatik
olarak yatırımcının alım veya satım biçiminde talep ettiği işlemleri
gerçekleştiren (ağırlık ortalama vb. kriterler ile ) robotlar var. Bu
formatta yatırım kararını alan bir insan. Uygulamacı robot. Bir nevi
fon yöneticisinin değilse de dealer'ın broker'in yerine robotlar
geçiyor.
2- Bir hedge fonun belirlediği algoritmalara göre yatırım yapan,
yani işlem kararlarını direkt programı dahilinde gerçekleştiren
robotlar var.
Bunların arasındaki oranı hesaplamak mümkün değil. Ancak ilk
bahsettiğim format olan kurumsal yatırımcı emirlerinin çoğu artık
robotlar tarafından gerçekleştiriliyor.
EK - Dünya borsalarında gerçekleşen işlemlerde robotların ağırlığı
yüzde kaçtır ?
AKA - % 80
EK - Robotların işlemlerinde teknik analizin çok daha baskın
olduğu düşünülüyor. Bu doğru mu temel analiz ve takvim analizi
robotların kararlarında etkisiz mi ?
AKA - Doğru, yazılan algoritmalar yazan kişinin seçtiği teknik
veri/indikatör görüşleri ile belirleniyor ve ağırlıkla teknik analiz
kullanılıyor.
EK - Robotları bir kenara bırakır ve onların hükmedicisi yabancı
aktörler cephesinden resme bakarsak Türkiye piyasaları hakkında ne
düşünüyorlar ? Yüksek volatilite onlar için bir tercih nedeni mi
yoksa bundan rahatsızları mı ?
AKA - Rahatsız değiller, volatilite de çok önemli değil, ancak
algoritmaların etkin çalışmasını engelleyen şokların artması olumsuz
bir durum yaratır.
Boşluklu açılma sürpriz bir faktör değişikliği ile trende aykırı
savrulma veya sıçrama robotları kontrpiyede bırakıyor.
EK - Türkiye'deki bireysel traderlara ( kısa vadeli
işlemciler ) mesajın nedir, robotlardan korksunlar mı ?
AKA - Robotlardan korkacak bir durum yok. Algoritmalar trend takip
eder ve piyasa derinliğini arttırır.
Ali Kerim Akkoyunlu'ya teşekkür edip biz döviz cephesi ile
Pusula'ya devam edelim.
Bana sorarsanız demirden korksak trene binmezdik diyelim ve
robotları gözümüzde fazla büyütmeyelim. Takvim analizi karın
boşlukları, çekinmeden oraya çalışalım.

DOLAR HANGİ FİYATA DÜŞERSE CAZİP OLUR ?

Bu soruya yanıt aramadan önce büyük bir şehir efsanesinin nasıl
çöp olduğunu sizlere hatırlatmak istiyorum.
Bir analist grubu vardı. Dolar Fun Club diyorum ben onlara. 2015
boyu FED faiz artırımları başlayınca taş üstünde taş baş üstünde baş
kalmayacak dolar vatanına dönecek USD dünya genelinde rekor üzerine
rekor kıracak diyorlardı.
16 Aralık 2015 tarihinde FED ilk faiz artırımını gerçekleştirerek
bu gençlerin daha da heyecanlanmasına neden oldu. İki senedir de ABD
Merkez Bankası faiz arttırmaya devam ediyor.
Beşinci faiz artırımını bu ay gerçekleştirdi. Yetmedi bilanço
küçültüyor. Yani elinde olan ve vadesi dolan tahvillerin yerine artık
alım yapmıyor. Dolaşımdaki doları azaltıyor.

Sonuç ?

Son üç aydır olduğu gibi ara ara yükselişler yaşasa da ana eğilim
olarak dolar dünya genelinde iki senedir değer kaybediyor.
Yukarıdaki tabloda FED faiz artırımlarına sahne bu iki senelik
parkurda USD hangi ülkede nasıl bir seyir ortaya koymuş
görebilirsiniz.
Türkiye dahil dört ülkede değer kazanan ABD para birimi 21 ülkede
değer kaybetti.
Ortalamasına bakalım dersek ( Türkiye hariç ) bu 24 ülkede USD % 6
kadar değer kaybetti.
Sebebini eski okurlar çok iyi biliyor.
Finansal piyasalarda gerçekleşeceği gün gibi aşikar olan vakalar
gerçekleşemeden önce yeterince fiyatlanır.
USD faiz artırım seti başlamadan önce dünya genelinde yüzde 20
kadar yükselerek bu durumu yeterince kutlamıştı. Sonrası beklenti
bitti geleneği ile dolara meydan dayağı oldu.
Ama arada da olan bize oldu.
Gerek 2015 başından bugüne Türkiye'nin para politikasında
sergilediği kararsızlıklar gerek ise 15 Temmuz ve tetiklediği
belirsizlikler ABD para biriminin dünyada ortalama % 6 düşerken
ülkemizde bu iki yılda % 28 değer kazanmasına neden oldu.
USD Türkiye'de de dünyaya paralel seyretse bugün 3,81 olmak yerine
2,79 olacaktı.
Buraya kadar olan kısım işin dün tarafı. Biz yarına bakalım.
Yukarıdan aşağı % 27'lik bu fark kapanabilir ve USDTL 3 TL'nin
altına gerileyebilir mi ?
Aradan geçen iki yılda Türkiye'ye benzer kabul edebileceğimiz
Brezilya, Rusya, Şili, G.Afrika, Meksika gibi ülkelerin enflasyonu ile
bizde gerçekleşen enflasyon arasında % 8'lik fark var.
Önümüzdeki altı ay boyunca da bizim enflasyonumuz asgari 4 puan
kadar yüksek olacak.
Bu bakıma % 27'lik farkın % 12'si çöp oldu. Kapanması korkunç bir
sürpriz olur.
Ancak yukarıdan aşağı % 15'lik fark dövize yönelenler için
potansiyel bir risk ve teorik olarak kapanması mümkün.
Ya pratikte ?
Bana sorarsanız TL'nin % 15 kadar prim yapması ve USD'nin 3,25
gibi bir seviyeye gerilemesi çok zor.
Bunun gerçekleşmesi için çok güçlü Türkiye pozitif bir haber
akışına ihtiyaç var.
En azından 2018 yılında bunun gerçekleşebileceğini sanmıyorum.
Ancak Türk Lirasının 2018 yılının ilk bölümünde % 5-6 kadar prim
yapması ve USDTL'nin 3,60 EURTL'nin 4,25 civarına gerilemesi pekala
mümkün.
İşte bu gerçekleşir ve 4,00 TL'ye dayanıp dört haftada 3,80'e
yaklaşan USDTL bir bu kadar daha değer kaybeder ve 3,60 civarına
gerilerse göreli pahalılığın reel olarak önemli bir bölümünü yitirmiş
olur.
Peki bu senaryo çantada keklik mi ? eldeki doları euro'yu satıp
düşmesini beklemek daha mı doğru ?
USDTL 3,95 EURTL 4,70 semalarındayken Hürriyet TV için
hazırladığım video yorum serisi Paranın Yolunda döviz cephesinde
risklerin çok daha baskın hale geldiğini ve TL'nin güçlü prim
potansiyeline sahip olduğunu düşündüğümü aktarmıştım.

http://bigpara.hurriyet.com.tr/video/dolar-dayak-yiyebilir_ID40663036/
Bugün benzer bir tonlama ile dövizde düşüş sürecek diyemem.
Hele de ABD'de Ocak ayının ilk günlerinde karara bağlanacak Zarrab
davası ve tetikleyebileceği süreçlere yönelik riskler varlığını
korurken …
Zarrab etkisi ile yılın ilk bölümünde USDTL'de 3,89 ( belki 3,95 )
test edilebilir. Ancak bunun da kalıcı olmayacağı ve TL'ye geçiş adına
fırsat oluşturacağı görüşündeyim.
Madem dolar 3,90 olacak buradan dolar alalım o zaman diye
düşünenlere de tabi ne duruyorsunuz diyemem. Çünkü bu senaryonun %
40'dan öte bir şansı olduğuna inanmıyorum.
Piyasa pozitif dış ikliminde katkısı ile Zarrab faktörünü ve neden
olabileceği sonuçları soğuk kanlı biçimde karşılayabilir.
Özetle cari fiyat bir ay önceki kadar pahalı değilse de cari
şartlar haydi dövize kampanyası için yeterince teşvik edici değil.
Sonuç derseniz yılın ilk 3-4 aylık perdesinde döviz cephesinde %
5-6 mertebesinde ilave bir değer kaybı riskinin varlığını koruduğunu
bu senaryonun şansının yüzde 60'dan düşük olmadığını ve gerçekleşmesi
durumunda bunun tasarruflarda dövize yer vermeyi üzerinde düşünmeye
değer bir seçenek haline getireceğini düşünüyorum.
Borsa ile noktalayalım. 2018 yılının ilk bölümünde banka hisseleri
özelinde güçlü bir yükseliş kaydedebileceğini düşündüğüm BIST 100
endeksinin bu hafta ağırlıkla 110.000 - 112.500 bandı içinde yatay bir
seyre sahne olabileceği görüşündeyim.
Tüm okurların yeni yılını kutluyor, 2018 yılının huzurlu güvenli
mutlu yarınlara vesile olmasını diliyorum. Haftaya buluşmak dileği ile …"

http://bigpara.hurriyet.com.tr/bigpara-uzmanlari/eral-karayazici/dolar-hangi-fiyata-duserse-alinabilir_ID986059/

*******

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve
tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine
dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk getiri
tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer
alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize
uygun sonuçlar doğurmayabilir.

*******

Foreks Haber Merkezi ( haber@foreks.com )
http://www.foreks.com
http://twitter.com/ForeksTurkey