ARALARINDA İstanbul'un da bulunduğu 8 ülkedeki 10 havalimanından
ABD'ye doğrudan sefer yapacak uçaklarda yolcular, bugünden itibaren
uçağa cep telefonundan büyük elektronik cihaz sokamayacak. ABD Başkanı
Donald Trump'ın imzasıyla başlatılan uygulama Türkiye'nin yanı sıra
Abu Dabi ve Dubai (Birleşik Arap Emirlikleri), Amman (Ürdün), Cidde,
Riyad (Suudi Arabistan), Doha (Katar), Kahire (Mısır), Kazablanka
(Fas) ve Kuveyt (Kuveyt) için geçerli olacak.
THY uygulamanın bugün tebliğ edilmesiyle birlikte yürürlüğe
girdiğini bildirerek ABD'ye uçacak yolcularını uyardı. Bilgilendirmede
şöyle denildi:
“İstanbul Atatürk Havalimanı çıkışlı ABD varışlı seferlerimizde
geçerli olmak üzere, cep telefonu veya akıllı telefondan daha büyük
elektronik cihazların uçak altı kargo bölümünde taşınması konusunda
ilgili otoritelerce karar alınmıştır. Medikal cihazların hariç
tutulduğu uygulama kapsamında elektronik eşyalar uçak altı kargo
bölümünde taşınabilmektedir”

NEDEN BU KARAR ALINDI

Amerikan Özel Kuvvetleri'nin Yemen'de El Kaide'ye yaptığı
operasyonda, terör örgütünün elektronik aletlerin içine gizlenmiş
patlayıcıyla uçaklara karşı eylem yapacağı belirlenmişti. Bunun
üzerine Müslüman ülkelerden bu tür bir saldırı riski nedeniyle ABD
güvenlik kurallarını daha da sıkı hale getirdi.
Uygulamaya göre, yolcular yanlarına cep telefonlarından daha büyük
olan diz üstü bilgisayar, tablet, DVD oynatıcısı, elektronik oyunlar
veya ‘kindle' olarak adlandırılan elektronik kitap okuyucularını
kabine sokamayacak. Bu tür elektronik aletler bagaja verilecek
bavulların içine konulacak. Tıbbi cihazlar bu uygulamanın dışında
kalacak.

PATLAYICI RİSKİ

Güvenlik uzmanları, cep telefonlarından daha büyük cihazlar içine
konulabilecek patlayıcıların uçağın gövdesine hasar verebilecek etkiye
sahip olacağına dikkat çekti. Geçen yıl şubat ayında meydana gelen
olayda, Somali'de Mogadişu'dan kalkan Daallo Havayolları'nın uçağında
bir yolcu, dizüstü bilgisayarının içine gizleyerek soktuğu bombayı
uçağın kalkışı sırasında patlatmıştı. Cam kenarında oturan yolcu,
gövdede oluşan yarıktan dışarı fırlamış, pilotlar uçağı Mogadişu'ya
indirmeyi başarmıştı. Olayın meydana geldiği 2 Şubat 2016 tarihinde
Türk Hava Yolları kötü hava şartları nedeniyle seferini iptal etmiş ve
aktarmalı yolcular Daallo Havayolları'nın uçağına binmişti.
Uzmanlar, gövdede patlama ile meydana gelebilecek hasarın ciddi
sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekiyor. Yüksek irtifada, dışarısı
ile kabin arasında basınç farkı nedeniyle gövdedeki deformasyon hızla
ilerleyerek parçalanmaya ve uçağın düşmesine neden olabiliyor.

NASIL TAŞINACAK

Yolcu cep telefonu veya akıllı telefondan daha büyük elektronik
cihazlarını kapalı olarak bavuluna koyacak. Bavul kontuarda teslim
edildikten sonra havalimanı güvenliğinden geçirilecek. ABD aralarında
Türkiye'nin de olduğu bir çok ülkeden yapılan seferlerde
yetkilendirdiği güvenlik şirketlerinden özel hizmet alıyor. Bu
şirketler, havalimanındaki güvenlikten uçağa gönderilen bagajı tekrar
x-ray cihazından geçiriyor. Sonrasında da uçağın kargo bölümüne
yükleniyor.

THY VE KÖRFEZ ŞİRKETLERİ OLUMSUZ ETKİLENECEK

Son yıllarda bir çok ABD havayolu şirketi, rekabete dayanamayarak
Türkiye'nin yanı sıra körfez bölgesinden çekilmek veya seferlerini
azaltmak zorunda kaldı. Başta THY, Emirates, Qatar ve Etihad
Havayolları olmak üzere bu pazardan çok önemli pay almaya başladı.
Uzmanlar bu yasak tan THY ve körfez bölgesindeki havayollarının ciddi
etkilenebileceğine dikkat çekiyor. Trump'ın seçilmesinin ardından
Amerikan havayolu şirketleri rekabetten zarar ettiklerini ve
pazarlarını kaybettiklerini açıklamıştı.

HIRSIZLIK ARTABİLİR

Maddi değeri yüksek bu cihazların bavula konulması akıllara hemen
hırsızlık riskini getiriyor. Özellikle ABD'de bavul hırsızlık
oranlarının yüksek olması, bu konuda ekstra önlemler alınması
gerekliliğine işaret ediyor. Benzer bir yasak, 2006'da İngiltere
tarafından uygulandığında havalimanı hırsızlık olaylarında ciddi bir
artış yaşanmıştı.

DHA