Ekonomistler dış ticaret verilerini değerlendirdi

Ocak ayına ilişkin geçici dış ticaret verilerine göre, ithalat 21  milyar 524 milyon dolar olurken aynı dönem  dış ticaret açığı da yüzde 108,8  artışla 9 milyar 67 milyon dolar olarak gerçekleşti.

 

Konuya ilişkin olarak AA muhabirine değerlendirmede bulunan AA Finans  Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, ithalat alt gruplarından gelen sinyaller,  yatırımlar, üretim ve iç talep açısından olumlu bir tablo çizdiğini belirtti.  Sermaye malı ithalatının önceki altı ayda olduğu gibi yıllık bazda yüzde 26,5   artarken, artış hızının belirgin şekilde güçlendiğini ifade eden Bürümcekçi,  tüketim malı ithalatının da yüzde 34.7 ile hızlanırken, ara malı ithalatının  önceki aylarda olduğu gibi enerji ve altın ithalatındaki yükseliş nedeniyle yüzde  40,6 ile artış gösterdiğini aktardı.

 

Bürümcekçi, "Öte yandan, sanayi üretimi açısından öncü olduğunu  düşündüğümüz enerji ve altın hariç ara malı ithalatı (euro bazında) önceki aya  göre hafif yükselirken, yıllık bazda artışı (yüzde 15,1) da hızlandı. Bu durum,  ocak ayı sanayi üretimi arındırılmamış yıllık değişimi ön tahminimiz (yüzde 6  civarı genişleme) üzerinde risklerin yukarı yönde olduğunu düşündürdü." dedi.

 

Altın dışı ihracat artışının devam ettiği ve enerji ithalatının  yükselişini koruyacağı öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, altın ticaretinde ise baz  etkisinin lehte olduğunu dile getirdi.

 

Bürümçekçi, dış ticaret dengesinin enerji ve altın grubu olumsuz  etkilerken, enerji ve altın dışı açığın da yükseldiğini belirtti ve dış ticaret  açığının artış trendinin bozulmanın manşet verilere göre daha belirgin boyutta  olduğunu yansıttığını kaydetti.

 

Dış ticaret verisinden sonra, ocak ayında cari dengenin 6,6 milyar  dolar açık verebileceği öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, "Geçen yılın aynı ayında  cari denge 2,6 milyar dolar açık vermişti. Bu şekilde gelirse, son 12 aylık cari  açık 51,1 milyar dolar seviyesine çıkacak. Yeni Orta Vadeli Program’da %5.5  büyüme beklentisi ile 40 milyar dolar cari açık öngörülmüştü" ifadelerini  kullandı.
 

"ALTIN VE ENERJİ İTHALATI DIŞ DENGEYİ OLUMSUZ ETKİLEMEYE DEVAM  EDİYOR"

 

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, bu yılın  ilk ayına ait dış ticaret verilerinin, aylık açığın yüksek düzeyini koruduğunu  gösterdiğini kaydetti. Geçen yılın son ayında 9,2 milyar dolara yükselen  aylık açığın, bu yılın ilk ayında 9,1 milyar dolar ile yakın bir seviyede  olduğunu ifade eden Tokalı, "2017 yılını 76,8 milyar dolar düzeyinde bitiren 12  aylık dış ticaret açığı, yeni yılın ilk ayında 81,5 milyar dolara çıkıyor. Yılın  ilk yarısında da ivmesini korumasını ve 85-90 milyar dolar bandına ulaşmasını  bekliyor,  yılın ikinci yarısından itibaren baz etkisinin de desteğiyle 80-85  milyar dolar bandına geri dönebileceğini tahmin ediyoruz." değerlendirmesini  bulundu.   Tokalı, dış ticaret açığındaki genişlemede, altın ve petrol  ithalatındaki artış etkili olmaya devam ettiğini belirterek, ocak ayında, altın  ithalatının 2,3 milyar dolar, enerji ithalatının ise 3,6 milyar dolar  düzeyinde  olduğunu kaydetti.  Altın ve enerji hariç dış açıkta da geçen yılın  ikinci yarısından itibaren bir artışın söz konusu olduğunu vurgulayan Tokalı,  geçen yılın ilk yarı sonunda 26,5 milyar dolara kadar inen yıllık çekirdek açığın  bu yılın ocak sonunda 35,8 milyar dolara yükseldiğini anımsattı.  Tokalı,  bu rakamın Ağustos 2015’ten beri en yüksek seviye olduğunun bilgisini vererek,  "Bu noktada, toplam dış ticaret açığının ne hızla devam edeceğinde, altın ve  enerji ithalatının seyri ile birlikte büyüme hızı belirleyici olacak. Petrol  fiyatlarındaki artışın son dönemdeki ivme kaybını ise, enerji yükünün  sınırlanması açısından olumlu görüyor, geçen yıl 37,2 milyar dolara yükselen  enerji faturasının, 2018 yılında 40,5 milyar dolara daha ılımlı bir artış  göstereceği yönündeki beklentimizi koruyoruz." ifadelerini  kullandı. 

AB'ye euro bazlı ihracatta ise 12 aylık verilerdeki yıllık  artışta son iki aydır ivme kaybının dikkati çektiğini belirten Tokalı, geçen  yılın kasım ayı sonunda yüzde 6,5 olan yıllık artışın bu yılın ocak sonunda yüzde  5,6’ya gerilediğini söyledi.  Tokalı, ocak dış ticaret verileri  doğrultusunda, yıllık cari açığın 51 milyar doların üzerine çıkacağını tahmin  etiklerini ifade ederek, ancak, enerji maliyetinin ivmesinde bekledikleri  yavaşlama doğrultusunda, cari açığın 2018 yılını 48 milyar dolarla  tamamlayabileceği yönündeki beklentilerini koruduklarını kaydetti.