Irak hükümetinin, petrol fiyatlarında yaşanan düşüş, devlet kurumlarındaki yolsuzluklar ve IŞİD ile savaşın yol açtığı ekonomik krize çözüm için devrik lider Saddam Hüseyin döneminde yaptırılan sarayları ve devlete ait mülkleri satışa çıkarmak için kolları sıvadığı iddia ediliyor. Petrolün varil fiyatının 30 dolara kadar gerilemesi ve Haziran 2014'te terör örgütü IŞİD'in ortaya çıkmasıyla şiddetli bir ekonomik krizle karşı karşıya kalan Irak'ta, mali krizle boğuşan hükümetin, alternatif çözüm yolları arayışına girdiği belirtiliyor.
‘KRİZE ÇÖZÜM MÜLK VE SARAYLARIN SATILMASI’
AA muhabirine açıklamalarda bulunan Irak Meclisi Maliye Komitesi üyelerinden Mesut Haydar, komite tarafından devlete ait mülkler ve Saddam'ın saraylarının satılması teklifinin hükümete sunulduğunu dile getirerek, "Hükümet henüz bu konudaki cesur kararı vermiş değil çünkü bu mülklerin bir kısmına siyasi kişilerce el konulmuş durumda. Bu mülk ve sarayların satılmasının bütçeye ciddi katkısı olur ve açığı kapatabilir" dedi. Bir diğer üye Necibe Necip de Irak'taki ekonomik krizi "boğucu" şeklinde niteleyerek, "Devletin elindeki seçeneklerden birisi, devlete ait mülklerin satışa sunulması. Ekonomik ve güvenlik açıdan krizde bulunan ülkelerin bu tür yollara başvurması doğaldır" diye konuştu.
‘NAKİT PARA SAĞLAR’
Irak devletinin sahip olduğu çok sayıdaki mülk ve saraylardan ciddi gelir elde edebileceğini belirten Necib, " IŞİD'e karşı sürdürülen savaş ekonomik krizi daha da derinleştirdi" diyerek, mülklerin satışının ekonomik krize uzun vadeli çözüm getirmeyeceğini ancak devlete nakit para kazandıracağını söyledi. Necib, ülkenin petrol fiyatlarındaki düşüşten dolayı elde ettiği gelirlerin gittikçe azaldığını ve bütçedeki açığın büyüdüğünü de ifade ederek, petrol fiyatlarının bu yılın ortasında 50-60 dolara çıkma ihtimalinin de olduğunu sözlerine ekledi. Iraklı ekonomist Ali et-Temimi'ye göre ise Irak'ta derinleşen ve vatandaşların yaşamını tehdit eder hale gelen ekonomik krize karşı çözüm, uzun vadeli ve gerçekçi stratejiler geliştirmekten geçiyor. Temimi, Irak tarihinde eşine az rastlanan bu krize karşı hükümeti geçici çözüm üretmekle eleştirerek, devlete ait mülklerin satılmasının mümkün olduğunu belirtti.
‘SADDAM'IN BİN SARAYI VAR’
Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in 200'ü başkent Bağdat'ta olmak üzere ülkenin birçok kentinde yaptırdığı bine yakın sarayı olduğunu belirten Temimi, Bağdat'taki sarayların bir kısmının korunaklı ve hükümetin kontrolündeki Yeşil Bölge'nin içerisinde bulunduğunu aktardı. "Devlete sabit gelir sağlaması için bu sarayların satılmasından ziyade müzeye çevrilmesi daha makul olabilir" görüşünü dile getiren Temimi, şunları kaydetti: "Mülkleri satın almaya kalkışan çok sayıda parti ve taraf olacak.
Bunlar pahalı saray ve mülkleri az parayla satın almış olacak ki bu çözümün cüzi bir parçası olur. Bunun yanında tarım alanını kalkındırmak gerekiyor. Devletin gelirini artırmak için en temel çözüm ise kutsal mekanları kapsayan inanç turizmini canlandırmak ve buraları ziyarete gelen milyonlarca yabancıya tahsis edilen vize ücretlerini artırmak."
‘SADDAM'I ARAR OLDUK’
Bağdat'ın merkezindeki Karrada bölgesinde beyaz eşya ithalatı yapan Ebu Ammar da "Ekonomik kriz ve IŞİD ile savaş, piyasadaki hareketliliği durdurdu. 2 yıl önce olduğu gibi satış yapamıyoruz ve elimizde nakit para yok. Bağdat'ta hırsızlık ve kapkaç vakaları arttı. Bu krize çözüm Saddam'ın saraylarından ziyade IŞİD'i ülkeden tamamen çıkarmaktan geçiyor.
Öyle bir duruma getirildik ki Saddam dönemini arar olduk" şeklinde konuştu. Maliye komisyonunun verilerine göre, söz konusu saray ve mülklerin satışından yaklaşık 200 milyar dolarlık gelir elde edilecek. Irak'ta bazı siyasi parti ve çevrelerin, devrik lider Saddam Hüseyin'in yaptırdığı saraylar ve devlete ait mülklerin satışına devlet egemenliğini zedeleyeceği gerekçesiyle karşı çıkıp bu yönde propaganda geliştirerek, 2003'ten sonra el koydukları mülkleri devlete devretmek istemediği ifade ediliyor.
Irak Meclisi, geçen yıl 16 Aralık tarihinde ülkenin yaklaşık 67 milyon dolarlık 2016 bütçesini onaylamıştı. Bu miktarın yüzde 85,5'inin petrol gelirlerinden elde edilmesi hedeflenmişti. Irak'ın tek gelir kaynağı olan petrolün varil fiyatının bu bütçede ortalama 45 doları olacağı öngörülerek hesaplanmıştı. Ancak petrol fiyatlarındaki sert düşüş, mali krizle boğuşan hükümeti alternatifler geliştirmeye zorluyor. Irak Maliye Bakanı Hoşyar Zabari de 2016 yılının ekonomik açıdan zor olacağını ve nisan ayında memurların maaşlarını ödeme sıkıntısı yaşanabileceği uyarısında bulunmuştu.
