Enflasyon için yılın son `röntgeni` çekildi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nca (TCMB) her yıl 4 kez enflasyon gelişmeleri ve tahminlerinin paylaşılması amacıyla düzenlenen Enflasyon Raporu  Bilgilendirme Toplantısı'nın sonuncusu gerçekleştirildi.

Bu kapsamda 2018'de gerçekleştirilen toplantıların ilkinde, enflasyon orta noktasının yıl sonunda yüzde 7,9 olarak gerçekleşeceğinin, 2019 sonunda ise  yüzde 6,5'e gerileyeceğinin öngörüldüğü açıklanmıştı. Nisan ayında ikincisi  yapılan bilgilendirme toplantısında ise bu oranların sırasıyla yüzde 8,4 ve yüzde 6,5 düzeyinde gerçekleşmesinin beklendiği bildirilmişti.

Temmuz ayında açıklanan Enflasyon Raporu'nun üçüncüsünde ise enflasyonun 2018 sonunda yüzde 13,4 düzeyinde gerçekleşeceği, 2019 sonunda yüzde 9,3'e ve 2020 sonunda yüzde 6,7'ye geriledikten sonra orta vadede yüzde 5  düzeyinde istikrar kazanacağının tahmin edildiği belirtildi.

Özellikle döviz kurunda oynaklığın arttığı ağustos ayı sonrasında  enflasyondaki gelişmeler piyasaların odak noktasına yerleşirken, Hazine ve Maliye  Bakanı Berat Albayrak tarafından 20 Eylül'de açıklanan Yeni Ekonomi Programı'nda  (YEP) enflasyon tahminleri 2018 için yüzde 20,8, 2019 için yüzde 15,9, 2020 için  yüzde 9,8 ve 2021 için yüzde 6,0 olarak yer aldı.

Tüm bu gelişmeler sonrasında bugün açıklanan enflasyon raporunda  tahminler, YEP'te bulunan rakamlara yaklaştı. Böylece, enflasyon için yeni  tahminler yılın son raporunda 2018 sonu için yüzde 23,5, gelecek yıl sonu için  yüzde 15,2 ve 2020 sonu için yüzde 9,3 şeklinde yer aldı.

"ENFLASYON GÖRÜNÜMÜYLE İLGİLİ TEMKİNLİ DURUŞ KORUNUYOR" 

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Halk Yatırım Araştırma  Direktörü Banu Kıvci Tokalı, Enflasyon Raporu'nda yer alan enflasyon  beklentilerinin, hem Yeni Ekonomi Programı (YEP) ile hem de piyasa öngörüleriyle  uyumlu hale gelecek şekilde tekrar yukarı yönlü revize edildiğine dikkati çekti.

Enflasyon tahminlerindeki yükselişte etkili unsurlara değinen Tokalı,  "Petrol ve gıda fiyatları ile TL cinsi ithalat fiyatlarındaki yükseliş ve  enflasyonda yüksek gerçekleşmeler  ve ana eğilimdeki bozulma öne çıkıyor. Diğer  taraftan, çıktı açığındaki aşağı yönlü güncelleme, enflasyon tahminindeki  yükselişi bir ölçüde sınırlıyor." dedi.

Tokalı, enflasyon tahminlerine baz oluşturan ana varsayımlarda, gıda  enflasyonu tahminlerinin, projeksiyonların oldukça üzerinde gelişmeye devam eden  gerçekleşmeler doğrultusunda, hem 2018 hem de 2019 için tekrar yukarı çekildiğine  işaret ederek, şunları söyledi:

"Son dönemde küresel yavaşlama ve petrol piyasası dinamiklerine göre  aşağı yönlü bir seyir izleyen petrol fiyatlarının bu görünümünü koruması,  dezenflasyon sürecine destek açısından rahatlatıcı olacaktır. TCMB'nin büyüme  tarafında iç talep koşullarıyla ilgili zayıflık öngörüsü ön planda kalırken,  ticari kredilerin büyüme hızında belirgin yavaşlama, iktisadi faaliyette yeniden  dengelenme, net ihracat temelli büyüme önemli vurgular arasında yer alıyor.  TCMB'nin son faiz toplantısına ait notlarında da izlendiği üzere, enflasyon  görünümüyle ilgili temkinli, para politikasında da güçlü sıkı duruş  korunuyor.  Enflasyon gerçekleşmelerinin projeksiyonların üzerinde gerçekleşmesi, enflasyon  beklentileri ve çekirdek göstergelerde bozulma ve bunun fiyatlama davranışında  neden olduğu baskılar önemli vurgular arasında yer alıyor.''

Varsayımlarda değişiklik yaşanması ve enflasyon görünümünde ek bozulma  olması durumunda ek sıkılaşmaya gidilmekten kaçınılmayacağının anlaşıldığını  vurgulayan Tokalı, "Öte yandan, kurda gözlenen değer kazanma eğilimine ek olarak  ılımlı hızda devam edeceği anlaşılan küresel normalleşmenin, mevcut sıkılaşma  hızının yeterli olmasını sağlayabileceğini, hatta enflasyon görünümünde ılımlı  gelişmelerin eşlik etmesi durumunda, sıkılaşma boyutunu hafifletecek faiz  indirimi kararlarının gerçekleşmesi için uygun bir ortamın oluşabileceğini  düşünmeye devam ediyoruz." diye konuştu.

"2019 DEZENFLASYON SÜRECİNİN BAŞLATILMASI İÇİN OLDUKÇA ÖNEMLİ OLACAK"

GCM Menkul Araştırma Uzmanı Enver Erkan da Merkez Bankası'nın  beklendiği gibi yılın son Enflasyon Raporu'nda enflasyon tahminlerini YEP'e de  uygun olacak, hatta biraz daha yüksek şekilde yukarı yönlü revize ettiğini anımsattı.

Merkez Bankası'nın yeni tahminlerinin elbette piyasa gerçekleriyle  daha uyumlu hale geldiği ifade eden Erkan, "Diğer yandan YEP'e göre biraz daha  yüksek olmasını ise bozulan fiyatlama dinamikleri çerçevesinde yüksek enflasyon  risklerinin geniş çerçevede devam ediyor olmasına bağlamak gerekir. Bu kapsamda  da mevcut şartlarla enflasyonla mücadele 2020 yılına kadar olan bir süreyi  kapsayacak görünüyor." dedi.

Erkan, 2018'den gelen endeks değeri hesaplaması ve maliyet  unsurlarının halen aktif olmasının enflasyonda 2019'un ilk birkaç ayında yüksek  seviyelerin görebileceğini gösterdiğini söyledi.

2020 beklentisi olan yüzde 9,3'ün enflasyonda tek hanenin mevcut  koşullarda 2 yıl sonra başarılabileceğinin göstergesi olduğunu dile getiren  Erkan, şunları kaydetti:

"2 aylık iskonto periyodundan sonraki fiyatlar genel seviyesindeki  gidişat önemli, kısa vadedeki eylem planının yapısal adımlarla desteklenmesi ve  maliyet unsurlarının ortadan kaldırılması gerek. Ağustos kur artışından sonra  eylül enflasyonunda yansımalarını gördük ancak 20 puanı aşan ÜFE-TÜFE makasına  bakacak olursak maliyet artışlarının önemli bir kısmı üreticide birikmiş durumda.  ÜFE kanalı TÜFE açısından yukarı risk oluşturmaya devam ediyor. 2019 dezenflasyon  sürecinin başlatılması için oldukça önemli olacak. Gelecek yıl fiyat artış  hızının düşeceği belli bir seviye olacaktır, ancak enflasyona karşı proaktif para  politikası duruşunun mevcut dinamiklerle uzun süre devam ettirilebileceğini  öngörebiliriz. Bu bağlamda sıkı para politikası yaklaşımı ve 'şahin' duruşun  devam ettirilmesini bekleriz. Merkez Bankası, enflasyonda kalıcı ve güvenilir  düşüş trendi görmeden faizleri indirme yoluna gitmeyebilir ve 2019'un ikinci  yarısına kalabilir."