Piyasalarda çifte baskı, dev deprem!

UZMANPARA

Suudi Arabistan-İran gerginliği ve olumsuz Çin verisi ile dolar/TL yeni yıla yükselişle başladı. Güne 2.94'ün üzerinde başlayan dolar/TL 2.97'nin üzerine tırmandı. Öte yandan gelişmekte olan en ülke kurlarında rekor düşüşler kaydedilirken, borsalarda da adeta deprem yaşandı.

BORSA İSTANBUL'DA KAYIPLAR YÜZDE 2'Yİ AŞTI 

Güne yüzde 1.46 düşüşle başlayan borsada ise satış enflasyon verisinin ardından hızlandı. Borsa'da düşüş yüzde 2'nin üzerine çıkarken, Borsa İstanbul 100 (BIST 100) endeksi, yılın ilk işlem gününde küresel piyasalardaki negatif havanın etkisiyle yüzde 1,69 değer kaybederek günü 70.518,35 puandan tamamladı.

Çin'de borsanın yüzde 7 düşmesinin ardından günün geri kalanı için işlemler durduruldu.

PİYASALAR NEDEN HAREKETLENDİ?

Suudi Arabistan hafta sonunda Tahran büyükelçiliğine yapılan saldırıdan sonra İran ile diplomatik ilişkilerin kesileceğini duyurmuş ve büyükelçilik personelinden 48 saat içinde ülkeyi terk etmesini istemişti. Büyükelçilik saldırısına Suudi Arabistan'daki bir Şii dini liderin idam edilmesi yol açmıştı.

Suudi Arabistan'ın İran'la diplomatik ilişkilerini kesmesinin ardından 3 ülke daha diplomatik kararlarını açıkladı. Bahreyn ve Sudan, İran ile olan diplomatik ilişkilerini kestiğini duyururken, Birleşik Arap Emirlikleri ise diplomatik temsil düzeyini maslahatgüzarlık seviyesine indirme ve ülkedeki İranlı diplomatların sayısını düşürme kararı aldı.

ALB Forex Araştırma Uzmanı ve UZMANPARA yazarı Enver Erkan, konuya ilişkin UZMANPARA'ya yaptığı değerlendirmede, yeni yılın ilk işlem gününde gelişmekte olan ülke para birimlerinin dolar karşısında değer kayıpları yaşadığına dikkati çekerek, şunları söyledi:

TL EN ÇOK DEĞER KAYBEDEN 2. PARA BİRİMİ

"TL, gelişmekte olan ülke para birimleri içerisinde Brezilya realinin ardından dolar karşısında en çok değer kaybeden 2. para birimi oldu. Sabah saatlerinde Çin’den gelen olumsuz imalat sanayii verileri ve Çin borsasının yüzde 7 kayıp gördükten sonra işleme kapatılması, küresel piyasalarda da riskten kaçış eğilimi yarattı. Bu bağlamda güvenli varlıklar değerlenme eğilimi gösterirken, gelişmiş ülke faizlerinde de tahvillere girişten kaynaklı düşüş yaşandı. Küresel hisse senetleri ve gelişmekte olan ülke para birimleri de değer kaybetti. Tabii küresel piyasalardaki oynaklığın artmasında diğer önemli etken de İran ve Suudi Arabistan arasındaki gerginlikten kaynaklı olan jeopolitik riskler oldu.

AVRUPA BORSALARINDA KAYIPLAR YÜZDE 4'E ULAŞTI

Bugün Avrupa borsalarında değer kayıpları yüzde 4 seviyelerini bulurken, ABD borsalarında da yüzde 2’ye yakın kayıplar söz konusudur. BİST 100’de değer kaybı ise yüzde 1,5–2 bandındadır. Dolar/TL de 2,95 seviyesi üzerine yerleşmiştir. İç piyasadaki olumsuz fiyatlamada yüksek gelen Aralık enflasyonunun da etkisinden söz edilebilir. Ocak’ta yürürlüğe girmesi beklenen zamlar ve asgari ücret artışı ile beraber 2016’nın ilk aylarında da enflasyonun yüksek kalmaya devam edeceği beklentileri de iç piyasada fiyatlamalarda negatif yönde eğilime neden olmaktadır.

Konjonktürel ve içsel etkenlerle beraber Türk varlıklarındaki satış baskısı sürebilir. Borsa İstanbul’da 70.000 seviyesi önemli destek; bu destek kalıcı bir şekilde kırılırsa 70.000–66.000 bandına doğru bir eksen kayması olabilir. Aksi takdirde 70.000 – 72.500 aralığını kısa vadede izleyeceğiz. Dolar/TL’de ise 2,95 üzerinde kaldığımız sürece 3–3,03 bandı yukarıda izlenecektir. Volatilitenin azalması için 2,95 yeniden aşağı yönlü kırılmalıdır. Piyasa faizleri de bunun önemli göstergelerinden biri olacaktır. Gösterge faizde 10,50 aşağısı anlamlı soğumaya işaret edecekken, 11-12 bandında konsolide olan faiz tedirginlik yaratır."