TCMB para politikası raporunu yayımladı

Raporun ayrıntıları şu şekilde:

"TCMB’nin temel amacı fiyat istikrarını saÄŸlamaktır. Para politikası kararları, enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diÄŸer tüm unsurlardaki geliÅŸmeler dikkate alınarak oluÅŸturulmaktadır. TCMB, fiyat istikrarı açısından destekleyici bir unsur olan finansal istikrarı da gözetmeye devam edecektir.

Enflasyon hedefi Hükümet ile varılan mutabakatla uyumlu olarak yüzde 5 seviyesinde korunmuÅŸtur. Para politikası, enflasyonu bu hedefe kademeli olarak yaklaÅŸtıracak ÅŸekilde oluÅŸturulacaktır. TCMB tarafından Enflasyon Raporlarında güncellenen tahminler, enflasyonun orta vadede hedefe yakınsarken izleyeceÄŸi dezenflasyon süreci için referans teÅŸkil edecektir. Belirlenen bu patika ile enflasyonun öncelikle tek hanelere indirilmesi  daha sonra kademeli olarak azalarak yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanması hedeflenmektedir.

Enflasyon hedefi etrafındaki belirsizlik aralığı, önceki yıllarda olduÄŸu gibi her iki yönde 2 yüzde puan olarak korunmuÅŸtur. Yıl içinde enflasyon geliÅŸmelerine iliÅŸkin kapsamlı deÄŸerlendirmeler Enflasyon Raporu aracılığıyla kamuoyuyla paylaşılacaktır. Yıl sonunda gerçekleÅŸen enflasyonun belirsizlik aralığının dışında kalması durumunda ise hesap verebilirlik ilkesi gereÄŸi Hükümet’e “Açık Mektup” yazılacaktır.

Dalgalı döviz kuru rejimi uygulaması devam edecektir. Uygulanmakta olan kur rejiminde, döviz arz ve talebini belirleyen esas unsurlar, iktisadi temeller, uygulanan para ve maliye politikaları, uluslararası geliÅŸmeler ve beklentilerdir. TCMB’nin nominal ya da reel herhangi bir kur hedefi bulunmamaktadır. Ancak, döviz kurunun iktisadi temellerden belirgin ÅŸekilde kopması veya aşırı oynaklıkların finansal istikrara dair risk oluÅŸturması halinde bu duruma kayıtsız kalınmayacaktır. Döviz kurundaki hareketlerin fiyat istikrarını kalıcı olarak etkilemesi durumunda ise TCMB para politikası duruÅŸunu deÄŸiÅŸtirerek gerekli tepkiyi verecektir. TCMB, döviz piyasasının etkin bir ÅŸekilde çalışabilmesi için döviz kuru geliÅŸmelerini ve buna dair her türlü risk faktörünü yakından takip etmeye, gerekli önlemleri almaya ve ilgili araçları kullanmaya devam edecektir.

PARA POLİTİKASI GELİŞMELERİ

TCMB 2018 yılında fiyatlama davranışındaki bozulma ve enflasyon görünüme iliÅŸkin risklere karşı fiyat istikrarını desteklemek amacıyla güçlü bir parasal sıkılaÅŸtırma gerçekleÅŸtirmiÅŸtir. Ayrıca Haziran ayı itibarıyla para politikası operasyonel çerçevesinde sadeleÅŸme süreci tamamlanmış ve böylelikle para politikasının öngörülebilirliÄŸi önemli ölçüde artırılmıştır.

2018 yılı Ocak–Mart döneminde para politikasındaki sıkı duruÅŸ korunurken, Nisan ayında fiyat istikrarını desteklemek amacıyla ölçülü bir parasal sıkılaÅŸtırma yapılmış  Mayıs ayında ise piyasalarda gözlenen saÄŸlıksız fiyat oluÅŸumları ve enflasyon beklentilerinde süre gelen yükseliÅŸin genel fiyatlama davranışlarına dair oluÅŸturduÄŸu riskler ışığında para politikasındaki sıkı duruÅŸ güçlendirilmiÅŸtir.

Bu politika tepkisine ek olarak, TCMB, para politikasının öngörülebilirliÄŸini artırmak ve aktarım mekanizmasını güçlendirmek amacıyla 28 Mayıs 2018 tarihinde yaptığı duyuru ile para politikasının operasyonel çerçevesinde sadeleÅŸme sürecini tamamlamıştır. Buna göre, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı TCMB politika faizi olmuÅŸtur. TCMB fonlamasının tamamı haftalık repo ihaleleriyle saÄŸlanmaya baÅŸlanmıştır. TCMB’nin gecelik vadede borçlanma ve borç verme oranlarının bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında +/- 150 baz puanlık bir marj ile belirlenmesine karar verilmiÅŸtir. Böylelikle, gecelik borçlanma ve borç verme oranları bir hafta vadeli repo ihale faizi etrafında simetrik bir koridor oluÅŸturmuÅŸtur.

AÄŸustos ayı başında finansal piyasalarda gözlenen aşırı oynaklık nedeniyle Türk lirasının hızlı biçimde deÄŸer kaybetmesi karşısında TCMB, piyasaların etkin iÅŸleyiÅŸini saÄŸlamak amacıyla Türk lirası ve döviz likidite yönetimlerini destekleyen finansal istikrar odaklı bir dizi önlem almıştır. Rezerv opsiyonu mekanizması (ROM) kapsamında döviz imkânına iliÅŸkin üst sınır indirilmiÅŸ, Türk lirası ve yabancı para zorunlu karşılık oranları düÅŸürülerek piyasalara likidite saÄŸlanmış, bankaların teminat koÅŸullarına esneklik getirilmiÅŸ, vadesinde ödenme koÅŸuluyla reeskont kredilerinin geri ödemesinin Türk lirası olarak yapılabilmesine olanak tanınmıştır.

TCMB ayrıca fonlama stratejisinde de deÄŸiÅŸikliÄŸe gitmiÅŸ  13 AÄŸustos – 14 Eylül 2018 tarihleri arasında haftalık repo ihalesi açılmayarak fonlama TCMB borç verme faiz oranı üzerinden gecelik vadede yapılmıştır. Finansal piyasalarda yüksek oynaklık gözlenen söz konusu dönemde maliyet yönlü baskılar ve bunun ikincil etkileri enflasyon görünümünü olumsuz etkilemiÅŸtir. Bu çerçevede TCMB, fiyat istikrarını desteklemek amacıyla Eylül ayında güçlü bir parasal sıkılaÅŸtırma gerçekleÅŸtirmiÅŸ  bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 24 düzeyine yükseltilmiÅŸ ve fonlamanın tamamı tekrar haftalık repo ihaleleri ile saÄŸlanmaya baÅŸlanmıştır.

2018 yılında TCMB artan döviz kuru oynaklığı ve saÄŸlıksız fiyat oluÅŸumları karşısında piyasaların etkin çalışmasını ve aktarım mekanizmasını desteklemek amaçlarıyla sahip olduÄŸu araç setini geniÅŸletmiÅŸ ve en etkin ÅŸekilde kullanmıştır. Bu kapsamda, TCMB Borsa Ä°stanbul Vadeli Ä°ÅŸlem ve Opsiyon Piyasasında kurumsal ve bireysel yatırımcılarla Türk lirası uzlaÅŸmalı vadeli döviz iÅŸlemlerine baÅŸlamıştır. Kasım ayında Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap  Piyasası devreye alınmıştır. Söz konusu adımlar ile vadeli iÅŸlem piyasalarının derinleÅŸmesine ve dolaylı olarak reel sektörün kur riski yönetimine katkı saÄŸlanması amaçlanmıştır.

KARAR ALMA SÜRECÄ° VE Ä°LETİŞİM POLÄ°TÄ°KASI

Para Politikası Kurulu (Kurul), 2019 yılında, önceden açıklanan bir takvim çerçevesinde yılda sekiz toplantı yapacaktır. Para politikası kararı ile kısa gerekçesi, Ä°ngilizce çevirisi ile birlikte, toplantı ile aynı gün saat 14.00’te  Kurul’un ayrıntılı deÄŸerlendirmelerini içeren toplantı özeti ise toplantıyı takip eden beÅŸ iÅŸ günü içinde TCMB internet sayfasında yayımlanacaktır.

Önümüzdeki dönemde iletiÅŸim politikası destekleyici bir araç olarak etkin bir biçimde kullanılacaktır. Para politikasının temel iletiÅŸim araçları Kurul duyuruları ve Enflasyon Raporu’dur. Enflasyon Raporu’nun yılda dört defa yayımlanmasına ve para politikası uygulamalarının kamuoyu ile iletiÅŸiminin etkin bir ÅŸekilde yapılabilmesi amacıyla bilgilendirme toplantılarıyla tanıtılmasına devam edilecektir. Ayrıca, belirli bir takvim çerçevesinde yatırımcılarla gerçekleÅŸtirilen teknik içerikli toplantılar ile paydaÅŸlarla görüÅŸmeler sürdürülecektir.

Fiyat istikrarını saÄŸlamanın öneminin kamuoyuyla paylaşılması iletiÅŸim politikasının temel önceliklerinden birisi olacaktır. Basın, akademik çevreler, genel kamuoyu ile iletiÅŸim için basılı ve elektronik yayınların yanı sıra sosyal medya, Herkes Ä°çin Ekonomi mikrositesi gibi platformlar kullanılacak  bu doÄŸrultuda toplantılar, seminerler ve etkinlikler düzenlenecektir. Ä°ktisadi okuryazarlık ve finansal farkındalık seviyesinin artırılmasına yönelik çalışmalar, iletiÅŸim ve bilgilendirme faaliyetlerinin önemli bir bileÅŸeni olmaya devam edecektir.

Finansal Ä°stikrar Raporunun yanı sıra para ve kur politikası çerçevesi kapsamında Türk lirası ve döviz likiditesi yönetimine iliÅŸkin kamuoyuyla paylaşılan duyurular ve TCMB’nin faaliyetleri ile para politikası uygulamaları hakkında çeÅŸitli platformlarda yapılan sunumlar da kamuoyunun bilgilendirilmesinde önemli bir paya sahip olacaktır. Bunlara ilaveten, her ay yayımlanan “Aylık Fiyat GeliÅŸmeleri” raporu, TCMB tarafından yayımlanan tartışma tebliÄŸleri, ekonomi notları ve blog yazıları ile düzenlenen konferanslar da iletiÅŸim politikasının bir parçası olmaya devam edecektir.

Enflasyonun hedefin üzerinde seyretmesinde yapısal faktörlerin etkisi önemli olup, enflasyonla mücadele ortak ve bütüncül bir çaba gerektirmektedir. Bu nedenle, enflasyondaki katılık ve oynaklıkları azaltacak yapısal reformlara devam edilmesi fiyat istikrarına ve toplumsal refaha önemli ölçüde katkıda bulunacaktır. Bu baÄŸlamda, TCMB’nin yapısal unsurların analizine ve bunlarla ilgili kamuoyunda farkındalığı artırmaya yönelik çabaları sürecektir.

Mali disiplin enflasyonla mücadele açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle para politikası ile maliye politikası arasındaki eÅŸgüdüm enflasyonla mücadele ve makroekonomik dengelenme açısından büyük önem taşımaktadır. Makro politikaların ve yapısal reformlar konusunda atılacak adımların etkin bir iletiÅŸimle enflasyona odaklı ve eÅŸgüdüm içinde oluÅŸturulması para politikasının hareket alanını geniÅŸleterek enflasyonla mücadeleye önemli bir destek verecektir.

2018 YILI TL LİKİDİTE GELİŞMELERİ

2017 yıl sonu itibarıyla 137,5 milyar TL olan sistemin fonlama ihtiyacı yıl boyunca TCMB iÅŸlemleri, para tabanı ve kamu iÅŸlemlerinin etkisiyle yaklaşık 7,4 milyar TL azalış göstererek 30 Kasım 2018 tarihi itibarıyla 130,1 milyar TL seviyesine gerilemiÅŸtir. Bu dönemde, kamu iÅŸlemleri sistemin fonlama ihtiyacını artırıcı yönde, TCMB iÅŸlemleri ise özellikle ihracat reeskont kredileri kaynaklı olarak sistemin fonlama ihtiyacını azaltıcı yönde etkilemiÅŸtir.

TCMB, 28 Mayıs 2018 tarihinde yaptığı duyuru ile para politikası operasyonel çerçevesine iliÅŸkin sadeleÅŸme sürecinin tamamlanmasına karar vermiÅŸtir. 1 Haziran 2018 tarihinden itibaren, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının politika faizi olarak ilan edilmesiyle birlikte TCMB fonlaması bir hafta vadeli repo ihaleleri ile saÄŸlanmaya baÅŸlanmış ve gecelik piyasa faizlerinin politika faizi olan bir hafta vadeli repo faizi etrafında oluÅŸtuÄŸu gözlenmiÅŸtir.

Öte yandan, AÄŸustos ayında piyasalarda yaÅŸanan ÅŸoklar karşısında finansal istikrarın desteklenmesi ve piyasaların etkin iÅŸleyiÅŸinin sürdürülmesi amacıyla 13 AÄŸustos 2018 tarihinde çeÅŸitli tedbirler alınmıştır (Ek 1). Söz konusu tedbirler kapsamında likiditeye eriÅŸim ve teminat koÅŸullarında esneklikler saÄŸlanarak istikrar için gerekli adımlar atılmıştır.

TCMB nezdinde gerçekleÅŸtirilen Türk lirası iÅŸlemleri teminat koÅŸullarının sadeleÅŸtirilmesine yönelik teknik çalışmalar 2018 yılında da devam etmiÅŸtir. Bu çerçevede, 2018 yılı Ocak ayında bankaların Bankalararası Para Piyasası ve Açık Piyasa Ä°ÅŸlemleri için bulundurdukları teminatlar birleÅŸtirilmiÅŸtir. 30 Kasım 2018 tarihinden itibaren ise Döviz Piyasaları iÅŸlemleri ortak teminat sistemine dahil edilerek TCMB bünyesindeki piyasalarda gerçekleÅŸtirilen tüm piyasa iÅŸlemleri tek bir teminat sistemi altında birleÅŸtirilmiÅŸtir. Ayrıca, 2018 yılının Şubat ayından itibaren altın, Türk lirası iÅŸlemleri için teminat olarak kabul edilmeye baÅŸlanmıştır.

AÄŸustos ayı sonrası dönemde bankaların teminat yönetimlerine dair esneklik saÄŸlamak amacıyla, bir hafta vadeli repo ihalelerinde kazanan tekliflerin bir bölümünün veya tamamının, bankalar tarafından talep edilmesi halinde repo iÅŸlemi yerine aynı faiz oranı ve vade ile Bankalararası Para Piyasasında depo iÅŸlemi olarak sonuçlandırılmasına imkân tanınmıştır.

2018 yılı AÄŸustos ayında Türk lirası iÅŸlemler karşılığında alınan tüm teminatların iskonto oranı vade ayrımı yapılmaksızın yüzde 5 olarak belirlenmiÅŸ, Eylül ayında ise bankaların Bankalararası Para Piyasası borçlanmalarına karşılık bulundurmakla yükümlü oldukları minimum Devlet Ä°ç Borçlanma Senedi (DÄ°BS) teminat oranı yüzde 30’dan yüzde 10’a düÅŸürülmüÅŸtür.

2018 YILI DÖVÄ°Z LÄ°KÄ°DÄ°TE GELİŞMELERÄ°

2018 yılında TCMB tarafından kullanılan araçlar ile bankaların döviz likidite yönetimlerine katkı saÄŸlanmıştır. Bu çerçevede TCMB rezervlerinin etkin kullanımı esas alınmış ve ürün çeÅŸitliliÄŸi artırılmıştır.

Zorunlu karşılık oranları ve ROM yoluyla sisteme döviz likiditesi saÄŸlanmıştır. Bu kapsamda, yabancı para ve TL zorunlu karşılık oranları indirilmiÅŸ ve ROM kapsamında döviz imkan oranı üst sınırı düÅŸürülmüÅŸ, bu suretle sisteme yaklaşık olarak 13,4 milyar ABD doları likidite verilmiÅŸtir (Ek 1). 2018 yılı boyunca Türk Lirası Depoları Karşılığı Döviz Depoları ihalelerine devam edilmiÅŸ olup yıl içerisinde yapılan deÄŸiÅŸikliklerle ihale miktarı yıl içerisindeki en yüksek seviyesi olan 1,5 milyar ABD dolarından 500 milyon ABD dolarına düÅŸürülmüÅŸtür.

TCMB, döviz piyasalarında derinliÄŸi saÄŸlamak ve reel kesimin kur riskini etkin yönetmesine katkıda bulunmak amacıyla 2017 yılı Kasım ayında baÅŸladığı Türk Lirası UzlaÅŸmalı Vadeli Döviz Satım Ä°halelerine devam etmiÅŸtir. Ä°lgili ihalelere ek olarak, döviz piyasalarının etkin iÅŸleyiÅŸine katkı saÄŸlamak amacıyla, 31 AÄŸustos 2018 tarihinden itibaren Borsa Ä°stanbul A.Ş. (BÄ°ST) nezdinde faaliyet gösteren Vadeli Ä°ÅŸlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VÄ°OP) TL uzlaÅŸmalı vadeli döviz iÅŸlemleri de gerçekleÅŸtirilmeye baÅŸlanmıştır. TCMB ve BIST VÄ°OP nezdinde gerçekleÅŸtirilen Türk lirası karşılığı vadeli döviz iÅŸlemlerinin toplam pozisyon miktarı son dönemde düÅŸüÅŸ göstermiÅŸtir.

1 Kasım 2018 tarihinde bankaların Türk lirası ve döviz likidite yönetimindeki etkinliÄŸin artırılması amacıyla Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası iÅŸlemlerine baÅŸlanmıştır. Ä°lgili iÅŸlemler bankalarla bir hafta vadeli olmak üzere kotasyon yöntemiyle gerçekleÅŸtirilmekte olup söz konusu iÅŸlemlere dair maksimum tutar bankaların Döviz Piyasaları iÅŸlem limitlerinin yüzde 10’u ile sınırlandırılmıştır. Mevcut durumda, Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap iÅŸlem tutarı 30 Kasım 2018 tarihi itibarıyla 295 milyon ABD doları seviyesindedir.

Bu araçlara ek olarak, bankaların TCMB’den döviz deposu almak üzere kullanabilecekleri yaklaşık 50 milyar ABD doları seviyesinde toplam limitleri bulunmakta olup, bu kapsamda AÄŸustos ayında sınırlı miktarda iÅŸlem gerçekleÅŸmiÅŸtir. Ayrıca, Döviz Depo Piyasasındaki aracılık faaliyetlerine 13 AÄŸustos 2018 itibarıyla yeniden baÅŸlanmıştır.

Bankaların Döviz Piyasaları nezdinde gerçekleÅŸtirdikleri iÅŸlemler için bulundurulması gereken teminat fazla bulundurma oranları 2018 yılında düÅŸürülmüÅŸtür. Ayrıca, standart altın bankaların Döviz Piyasalarında gerçekleÅŸtirdiÄŸi iÅŸlemlerde teminat olarak kabul edilmeye baÅŸlanmıştır.

TCMB, yurt içindeki altın cinsi tasarrufların finansal sisteme dâhil edilmesine yönelik adımlara bu dönemde de devam etmiÅŸtir. Aynı zamanda Döviz Karşılığı Altın Piyasası iÅŸlemlerine baÅŸlanmış, ayrıca bankalara altın iÅŸlemlerinde lokasyon swap imkanı sunulmuÅŸtur.

2018 yılında döviz piyasalarında ihale yöntemiyle veya doÄŸrudan döviz satışı gerçekleÅŸtirilmezken enerji ithalatçısı kamu iktisadi teÅŸebbüslerinin 7,2 milyar ABD doları tutarındaki döviz talebi TCMB tarafından karşılanmıştır.

TCMB Kanunu’nun 45’inci maddesi çerçevesinde, döviz üzerinden düzenlenen senetlerin reeskonta kabulü suretiyle Türkiye Ä°hracat Kredi 

Bankası AŞ (Türk Eximbank) ve ticari  bankalar aracılığıyla ihracatçılar ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerde bulunan firmalara Türk lirası olarak kullandırılan reeskont kredileri, vade sonunda döviz olarak geri ödenmesi özelliÄŸiyle 2018 yılında da TCMB döviz rezervlerine en fazla katkıyı saÄŸlayan araç olmaya devam etmiÅŸtir.

Reeskont kredilerine uygulanan referans faiz oranları 2018 yılında da deÄŸiÅŸtirilmemiÅŸtir. 120 güne kadar vadeli reeskont kredilerine 1 aylık LIBOR/EURIBOR, 121-360 gün vadeli kredilere ise 6 aylık LIBOR/EURIBOR uygulanmaktadır.

2018 yılı ikinci çeyreÄŸinde, piyasalarda yaÅŸanan geliÅŸmeler ve döviz kurlarındaki yüksek oynaklık göz önünde bulundurularak, finansal istikrarı desteklemek amacıyla, reeskont kredisi kullandırılan firmalara yabancı para cinsinden borçlarının Türk lirası cinsinden ödenmesi suretiyle kolaylık saÄŸlanması hedeflenmiÅŸtir. 2018 yılının sonunda yaklaşık 22,5 milyar ABD doları olması beklenen reeskont kredisi kullanımının 2019 yılında 25 milyar ABD doları civarında gerçekleÅŸeceÄŸi, TCMB döviz rezervlerine katkının 2018 yılı sonunda yaklaşık 14,8 milyar ABD doları, 2019 yılında ise 23 milyar ABD doları civarında olacağı öngörülmektedir.

13 AÄŸustos 2018 tarihli basın duyurusu ile Türk lirası yükümlülükler için ROM kapsamında ABD dolarının yanı sıra euro cinsinden tesis imkânı getirilmesi ve yabancı para yükümlülükler için azami ortalama tesis imkânının yüzde 4’ten yüzde 8’e çıkarılmasıyla bankalara likidite yönetiminde esneklik saÄŸlanmıştır.

TCMB nezdinde ABD doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve ihbarlı döviz mevduat hesaplarına ödenen faiz oranı uluslararası piyasalardaki referans faiz oranlarındaki geliÅŸmeler çerçevesinde 2018 yılında 50 baz puan artırılarak yüzde 2,00 seviyesine yükseltilmiÅŸtir.

Finansal kuruluÅŸlar ROM imkânlarını istikrarlı bir biçimde kullanmakta olup, Türk lirası ve yabancı para cinsi göreli maliyetlerdeki deÄŸiÅŸim ile kısa dönem likidite ihtiyaçlarını dikkate alarak her zorunlu karşılık döneminde ROM kullanım oranlarını ayarlamaktadır.

Bankalara zorunlu karşılık ve ROM kapsamında saÄŸlanan yabancı para likidite ile enerji ithalatçısı kamu iktisadi teÅŸebbüslerine gerçekleÅŸtirilen döviz satımları rezervleri aÅŸağı yönlü etkilerken, reeskont kredileri ile Türk Lirası Depoları Karşılığı Döviz Depo ihalelerindeki azalışlar ise rezervleri artıran temel faktörler olmuÅŸtur. 

Küresel para politikaları geliÅŸmeleri, ticaret savaÅŸlarına iliÅŸkin endiÅŸeler ve geliÅŸmekte olan ülke varlıklarına yönelik risk iÅŸtahındaki oynaklıklar 2019 yılı için yukarı yönlü risk unsurları arasında ön plana çıkmaktadır. TCMB, 2019 yılında fiyat istikrarının saÄŸlanması hedefi doÄŸrultusunda elindeki politika araçlarını en etkin ÅŸekilde kullanmaya devam edecektir. Bankaların TL ve döviz likidite yönetimlerine katkıda bulunmak amacıyla TCMB, 2018 yılında olduÄŸu gibi piyasa ÅŸartları gereÄŸince dengeleyici ve finansal istikrarı destekleyici bir rol oynamayı sürdürecektir. Ayrıca, TCMB piyasa koÅŸulları elverdiÄŸi müddetçe rezervleri artırma politikasına devam edecektir.

2019 YILINDA TL LÄ°KÄ°DÄ°TE YÖNETÄ°MÄ° ÇERÇEVESÄ° 

Bir hafta vadeli repo ihaleleri temel fonlama aracı olarak kullanılmaya devam edilecektir. Bu çerçevede, Türk lirası likidite yönetiminde

Günlük repo ihale miktarı belirlenirken ikincil piyasa gecelik faiz oranları ortalamasının politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı civarında oluÅŸması,

Uygulanan likidite yönetimi stratejisi ile uyumlu ÅŸekilde para piyasalarının etkin ve istikrarlı çalışması,

Kullanılan araçların para politikasının etkinliÄŸini desteklemesi,

Ödeme sistemlerinin kesintisiz çalışmasının temini,

Operasyonel yapının piyasalardaki olaÄŸandışı geliÅŸmelere karşı yeterli esnekliÄŸe sahip olması hedeflenecektir. Bu hedeflere ulaÅŸmak ve para politikasının etkinliÄŸini artırmak için likidite yönetimi genel çerçevesi belirlenirken, piyasadaki likidite düzeyi ve likiditenin sistem içindeki dağılımı da dikkate alınacaktır.

Bankacılık sistemi fonlama ihtiyacının yüksek olduÄŸu günlerde, teklif ve teminat yönetiminin kolaylaÅŸtırılması ve likiditenin haftanın günlerine dengeli dağılımının saÄŸlanması amacıyla vadeleri 6 - 10 gün arasında olmak kaydıyla farklı vadelerde birden fazla repo ihalesi açılabilecektir.

TCMB’nin, likidite yönetiminde araç çeÅŸitliliÄŸini ve operasyonel esnekliÄŸini koruyabilmesi için teknik nedenlerle açık piyasa iÅŸlemleri portföyünde yeterli miktarda DÄ°BS veya Hazine MüsteÅŸarlığı Varlık Kiralama Şirketi (HMVKŞ) tarafından ihraç edilen Türk lirası cinsi kira sertifikası bulundurması gerekmektedir. Bu kapsamda 2018 yılı için nominal 16 milyar TL olarak belirlenen TCMB Açık Piyasa Ä°ÅŸlemleri portföy büyüklüÄŸünün, ilave alım seçeneÄŸi saklı kalmak kaydıyla, 2019 yılında nominal 18,9 milyar TL olarak belirlenmesi, 2019 yılında vadesi gelecek nominal 2,6 milyar TL’lik kısım dahil olmak üzere söz konusu hedefe ulaÅŸmak üzere doÄŸrudan alım iÅŸlemlerinin gerçekleÅŸtirilmesi, doÄŸrudan alım iÅŸlemlerinin, TCMB açık piyasa portföyünün itfa profili, piyasadaki likidite koÅŸulları ve Hazine ve Maliye Bakanlığı iç borçlanma programı dikkate alınarak yıl içerisinde dengeli ve öngörülebilir bir çerçevede gerçekleÅŸtirilmesi, doÄŸrudan alımı yapılacak kıymetlerin alım yapılacak ayın ilk iÅŸ günü saat 10.00’da veri dağıtım firmaları aracılığıyla ilan edilmesi, alım ihalelerinin Pazartesi, ÇarÅŸamba ve/veya Cuma günleri bir iÅŸ günü sonrası valörlü gerçekleÅŸtirilmesi, Her bir ihale tutarının nominal en fazla 150 milyon TL olması, Ä°halelere iliÅŸkin diÄŸer hususlarda mevcut düzenlemelerin geçerli olması ile birlikte gerektiÄŸinde her türlü deÄŸiÅŸikliÄŸin yapılabilmesi planlanmaktadır.

2019 YILINDA DÖVÄ°Z LÄ°KÄ°DÄ°TESÄ° YÖNETÄ°MÄ° ÇERÇEVESÄ°

TCMB nezdindeki Döviz Depo Piyasasında bankalara toplam yaklaşık 50 milyar ABD doları limit ile bir hafta ve bir ay vadeli döviz likiditesi imkânı saÄŸlanmaya devam edilecektir.

Bankalar kendilerine tanınan limitler çerçevesinde TCMB’ye bir hafta, iki hafta ve bir ay vadeli teminat döviz deposu getirebilecektir.

Enerji ithalatçısı kamu iktisadi teÅŸebbüslerinin döviz ihtiyacının gerekli görülen kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TCMB tarafından doÄŸrudan karşılanacaktır.

Türk Lirası Depoları Karşılığı Döviz Depoları ihaleleri ile Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası iÅŸlemlerine 2019 yılında da devam edilecektir. Ä°htiyaç olması durumunda BÄ°ST Swap Piyasasında TCMB taraflı iÅŸlem yapılabilecektir.

Piyasa koÅŸullarına baÄŸlı olarak, Türk Lirası UzlaÅŸmalı Vadeli Döviz Satım Ä°halelerine ve BIST VÄ°OP nezdindeki Türk lirası uzlaÅŸmalı vadeli döviz iÅŸlemlerine devam edilebilecektir.

Piyasa derinliÄŸinin kaybolmasına baÄŸlı olarak spekülatif davranışlar sonucunda kurlarda saÄŸlıksız fiyat oluÅŸumları gözlenmesi ve aşırı oynaklık durumlarında piyasaya esnek ihaleler yoluyla veya doÄŸrudan müdahale edilebilecektir.

Döviz Piyasalarında TCMB ile söz konusu piyasalarda iÅŸlem yapmaya yetkili bankalar arasında gerçekleÅŸtirilen döviz karşılığı efektif iÅŸlemlerine 2019 yılında da devam edilecektir.

TCMB, geçmiÅŸte olduÄŸu gibi 2019 yılında da döviz piyasasının saÄŸlıklı çalışması ve döviz likiditesinin dengelenmesi amacıyla, döviz arz ve talep geliÅŸmelerini yakından takip ederek gerekli önlemleri almaya devam edecektir. "