Oyak Yatırım Menkul Değerler Tarafından Hazırlanan Analiz:
"KORONAVİRÜSE KARŞI ÜLKEMİZDE ALINAN ÖNLEMLER
Türkiye ekonomisi her ne kadar 2020 yılına kuvvetli bir pozisyonda
başlasa ve %4.0’ün üzerinde büyüme beklentilerine sahip olsa da
salgının Türkiye’ye de sıçraması ve ekonomik aktivitenin hızla
yavaşlaması hükümeti bir dizi önlem almaya itti. Bu önlemler arasında
sosyal izolasyon ve okulların tatili gibi toplumsal önlemleri bir yana
bırakırsak ekonomik önlemleri reel sektöre dönük önlemler, hane
halkına yönelik önlemler, ihracatçılara yönelik önlemler ve finansal
piyasalara yönelik önlemler olarak 4’e ayırabiliriz.
Alınan önlemlerin makroekonomik etkisini görmek için biraz daha
veriye ihtiyacımız var ancak Mart ayı reel kesim güven endeksinde
gördüğümüz aylık %7.6’lık düşüş bize korona virüs salgınının ekonomik
etkilerinin Lehman krizinin de ötesine geçebileceğini düşündürüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan 100 milyar TL’lik paket ve
TCMB ile BDDK’nın aldığı önlemler nakit sıkışıklığına önlem almak
açısından önemli. Ayrıca çeşitli kredi imkanlarına erişimin istihdam
şartına bağlı olması da işsizlik oranındaki hızlı artışı
sınırlayacaktır. Ancak havacılık, ulaştırma, lojistik, turizm, otel ve
lokanta sektörlerinin yanı sıra talep düşüşünden negatif etkilenen
otomobil ve beyaz eşya sektöründe üretimde görülen yavaşlama GSYH’nin
%2.0’sine denk önlemler paketinin daha da genişletilmesi ihtiyacını
beraberinde getirecektir.
Alınan ve alınması muhtemel ilave önlemlere finansman kaynağı ise
ilk etapta bütçeden karşılanacak ve bütçe açığının planlanan %2.9’un
çok üzerinde gerçekleşmesi söz konusu olacaktır. Hatırlatmak gerekirse
Lehman krizinde bütçe açığının GSYH’ye oranı %5.3 olmuştu. Bu sene
bütçe açığının %6.0 gibi bir orana yükselmesi ilave 147 milyar TL’lik
bir kaynak yaratacak, açıklanan 100 milyar TL’nin üzerine 47 milyar TL
gibi bir büyüklüğün salgınla mücadele için kullanılmasını
sağlayacaktır. Buna ek olarak IMF’nin korona virüs salgınıyla mücadele
için düşük gelirli ve gelişmekte olan ülkelerin kullanımı için
ayırdığı 50 milyar dolarlık acil durum yardım paketine başvurmak bir
diğer önemli finansman kaynağı olabilir. Son olaraksa TCMB’nin tahvil
satın almak suretiyle piyasaya para sürmesi bir kaynak olabilir. Yan
etkileri çok büyük ve 2001 krizinde yasaklanan TCMB’nin Hazine’yi
fonlama imkanının son çare olarak düşünülmesi gerekir ancak salgının
boyutlarının büyümesi veya karantina halinin uzaması bu yönteme
başvurmayı zaruri kılabilir. Burada yapılacak kanuni değişiklikle
TCMB’nin parasal genişlemeye gitmesi mümkün olabilir. Sonrasında
enflasyonla mücadeleyi çok zorlaştıracak bu uygulamanın belirli bir
zaman için uygulanması ve salgının sona ermesinin ardından hemen
terkedilmesi gerekir.

I. Reel sektöre dönük önlemler

Koronavirüs nedeniyle faaliyeti duran veya durma noktasına gelen
işletmeler ile genel olarak ekonomik aktivitenin yavaşlamasından
olumsuz etkilenen işletmeler için bir dizi teşvik ve önlem açıklandı.

Mali destekler:

- Sanayi ve Teknoloji Bakanı’nın açıkladığı pakete göre KOSGEB
aracılığıyla dezenfektan, koruyucu elbise, koruyucu gözlük, maske,
eldiven gibi ürünlerin yerli üretimine işletme başına 6 milyon TL’ye
kadar destek verilecek.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu hafta yaptığı açıklamaya göre
yukarıda sıralananlara ek olarak işletme sermayesi ihtiyaçlarını
karşılamak amacıyla 'işe devam kredi desteği' hayata geçirilecek, 3 ay
ödemesiz, 12 ay vadeli 25 bin TL limitli 'esnaf kart' desteği
verilecek, personel maaş gideri kadar ilave kredi limiti imkanı
tanınacak.
- 3 kamu bankası tarafından başta KOBİ'ler olmak üzere kurumsal ve
ticari ölçekteki firmaların işletme sermayesi ihtiyaçları için "İşe
Devam Kredi Desteği" hayata geçirildi. Ziraat Bankası, Halkbank ve
Vakıfbank, Ekonomik İstikrar Kalkanı kapsamında, reel sektörün
finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla, işçi çıkarmamak şartıyla
%7.5 faizle ve 36 ay vade ile indirimli kredi kullandıracak.
Açıklamaya göre yeni destek için herhangi bir sektör ayrımı
yapılmadan, salgından etkilenen tüm firmalar yararlanabilecek.
Kredilerin üst limiti, cirosu 25 milyon liraya kadar olan şirketler
için 10 milyon lira olacak. Cirosu 25-125 milyon lira arasındaki
şirketler 25 milyon liraya, cirosu 125 milyon liranın üzerindeki
firmalar ise 100 milyon liraya kadar kredi kullanabilecek. Şubat sonu
itibarıyla kayıtlı çalışanlarında azaltma yapmama ön koşulunun
bulunduğu krediler için, teminat eksikliği bulunan firmalara Kredi
Garanti Fonu (KGF) kefaleti sağlanacak.
- Ayrıca, Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım da "Ekonomik İstikrar
Kalkanı" doğrultusunda Şubat sonu itibarıyla kayıtlı çalışan sayısını
azaltmayan işletmeler için yıllık finansman oranı %7.5, 6 ay ödemesiz
toplam 36 ay vadeli mali destek sunacak. Kredilerin üst limiti kamu
bankaları ile aynı olacak."

Analizin tamamı
için:

http://eposta.oyakyatirim.com.tr/Dosya/7BSCYEWBAUKBLJXL/oyak-yatirim-koronavirus-20200330?userCode=2876dda9-a42a-4023-a508-8b02dcdc1994


******

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım
danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti,
aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen
bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı
sözleşmesi çerçevesinde sunuum ve
tavsiyeler, yorum ve taim şirketleri, mevduat kabul eeks Haber Merkezi ( haber@fores.com
http://twitter.com/