Çin`de ocak ayında ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle zor günler geçiren dünya borsalarında kayıplar yüzde 15`e yaklaşırken, merkez bankaları ve hükümetlerin aldıkları önlemler borsaların düşüşüne engel olamıyor.
Dünya Sağlık Örgütü'nün en son verilerine göre, 100'ü aşkın ülkede  etkili olan Kovid-19, kısa sürede küresel piyasaları da negatif etkileyerek dünya  borsalarının zor günler geçirmesine neden oldu.

Hükümetlerin ve merkez bankalarının destekleyici adımlarına karşın  virüsün ekonomideki etkileri artarak devam ederken, önde gelen uluslararası kurum  ve kuruluşlar, küresel büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etmeye başladı.

AA muhabirinin derlediği verilere göre, salgına ilişkin artan  endişeler güvenli limanlara olan talebi artırırken, riskli varlıklara olan talebi  azalttı. Yatırımcıların tahvile ve altına yönelik artan talepleri altın  fiyatlarının yükselmesine, tahvil faizlerinin ise gerilemesine yol açtı.

Küresel piyasalarda artan endişeler, pay piyasalarında oynaklığın  aşırı artmasına neden olurken, sene başından 6 Mart Cuma kapanışına kadar  dünyanın başlıca borsalarındaki kayıplar yüzde 15'e dayandı.

ÇİN'DE ŞANGHAY BİLEŞİK ENDEKSİ, SADECE YÜZDE 0,52 DEĞER KAYBETTİ

Virüsün yayılmaya başladığı ve son yılların en kötü günlerini geçiren  Çin'de Şanghay bileşik endeksi, bu yıla 3.050 puandan başlamıştı. Salgın  nedeniyle son bir yılın en düşük seviyesi olan 2.685 puana kadar gerileyen  endeks, alınan önlemlerin etkisiyle kayıplarını telafi etti. Şanghay bileşik  endeksi, sene başından geçen cuma kapanışına kadar yüzde 0,52 değer kaybetti.

Dünyanın en büyük üçüncü ekonomisi Japonya'da Nikkei 225 endeksi, ocak  ayında tarihi zirvesi olan 24.286 puanı test etse de yılın başından bu yana yüzde  12,29 geriledi.

Bu dönemde Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 7,25, Hindistan'da  Sensex endeksi de yüzde 8,91 değer kaybetti.

İNGİLTERE'DE FTSE 100 ENDEKSİ YÜZDE 14,32 GERİLEDİ

Avrupa'da virüsten en çok etkilenen ülke olan İtalya'da Kovid-19'dan ölenlerin sayısı 400'e yaklaştı. Ülkede tüm okullar ve üniversitelerde eğitime 15  Mart'a kadar ara verildi. İtalya'da MIB 30 endeksi ise söz konusu olumsuzlukların etkisiyle negatif bir seyir izlerken, yılın başından geçen cuma kapanışına kadar  yatırımcısına yüzde 11,51 kaybettirdi.

Avrupa'nın en büyük ekonomisi konumunda olan Almanya'da DAX 30 endeksi  de yılbaşından geçen cuma kapanışına kadar yüzde 12,89 geriledi. Bu yılın  başlarında Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılan İngiltere'de FTSE 100 endeksi bu  dönemde yüzde 14,32, Fransa'da CAC 40 endeksi de yüzde 14,03 değer kaybederek  yatırımcılarını üzdü.

NEW YORK BORSALARI

Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD'de de virüsün etkisi hisse senedi  piyasasında yoğun bir şekilde hissedildi. Salgının ABD ve küresel ekonomiyi  olumsuz etkileyeceğine yönelik endişelerle ABD borsalarında sert hareketler  görüldü.

Kovid-19 salgınıyla mücadeleye ilişkin yapılan açıklamalar ve ekonomiyi destekleme yönünde atılan adımlara rağmen piyasalardaki virüs endişesi  giderilemedi.

Yılbaşından geçen cuma kapanışına kadar Dow Jones endeksi yüzde 8,47,  S&P 500 endeksi yüzde 8 ve Nasdaq endeksi yüzde 4,42 değer kaybetti.

Salgının ekonomik etkilerine karşı alınan önlemler arasında öne çıkan,  ABD Merkez Bankası'nın (Fed) "sürpriz" faiz indirimi oldu. Fed, Kovid-19  salgınının ekonomik etkilerine ilişkin endişelerin artmasıyla 17-18 Mart'taki  Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı öncesi politika faizini 50 baz puan  indirerek yüzde 1-1,25 aralığına çekti.

Fed'in, 2008 küresel krizinden bu yana ilk kez planlı toplantılarının  dışında faiz kararı alması piyasalarda şok etkisi yarattı.

ABD borsalarındaki dalgalanma yatırımcıları güvenli liman arayışına  yöneltirken, uzun vadeli devlet tahvillerine olan talep arttı ve ABD'nin 10 yıl  ve 30 yıl vadeli tahvil faizleri tarihin en düşük seviyelerine geriledi.

BIST 100 ENDEKSİNDEKİ KAYIP YÜZDE 4,22

Türkiye'de şu ana kadar herhangi bir Kovid-19 vakası tespit  edilmezken, küresel piyasalardaki olumsuz hava ve artan jeopolitik riskler Borsa  İstanbul'da da satışların artmasına neden oldu. Borsa İstanbul'da BIST 100  endeksi, bu yıla 114.425 puan seviyesinden başlarken, ocak ayında tüm zamanların  en yüksek seviyesi olan 124.536 puana kadar yükselmişti.

Söz konusu gelişmelerin negatif etkisiyle bu seviyelerde tutunamayan  ve düşüşe geçen endeks, 100.000 puanın altını test etmesine karşın gelen  tepkilerle kısa zamanda toparlandı. 6 Mart ile biten haftayı 109.400 puandan  tamamlayan BIST 100 endeksinin sene başından geçen cuma kapanışına kadar  kayıpları ise yüzde 4,22 oldu.

"DALGALANMA KISA SÜRELİ OLACAKTIR"

Çin'in Tsinghua Universitesi Finansal Ekonomi Misafir Profesörü Yasushi Hamao, küresel piyasalardaki dalgalanmanın kısa süreli olacağına  inandığını söyledi.

Piyasalardaki korkunun derecesini ölçen VIX endeksinin bir kez 26 puan  yükseldiğine işaret eden Hamao, "Daha önce yaşadığımız bir SARS deneyimimiz var  ve bu o zamandakinden daha akıllı olduğumuz anlamına geliyor. İnsanlar, virüsün  olumsuz etkisinin kısa sürede sınırlı olacağına inandığı sürece borsaların çok  fazla düşmeyeceğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.

Hamao, merkez bankalarının doğru kararlar aldığını vurgulayarak, virüs  nedeniyle piyasalardaki aşağı yönlü hareketi engellemek için psikolojik olarak  adımların atılabileceğini söyledi.

"BAZI ÜLKELER AŞIRI TEPKİ VERİYOR"

Yasushi Hamao, birçok ülkede etkinliklerin iptal edildiğini  hatırlatarak, virüsle mücadelede kamuoyunun bilgilendirilmesinin önemli olduğunu  ancak bazı ülkelerin aşırı tepkiler gösterdiğini kaydetti.

Hamao, "İnsanlar salgının olası riskleri ve bununla nasıl mücadele  edeceğinin bilincinde olduğu sürece kamu etkinliklerinin yapılmasında bir sakınca  yok. Tüm etkinliklerin iptal edilmesi ekonomiye körü körüne zarar verir." diye  konuştu.

Diğer ülkelerin borsalarıyla karşılaştırıldığında Çin piyasasındaki  değer kaybının az olmasına değinen Hamao, ülkede merkezi kamu politikalarının çok  etkili olduğunu ve politika kararları konusunda herhangi bir anlaşmazlık  yaşanmadığını ifade etti.

"ÇİN'DE PARASAL GENİŞLEME BEKLENTİSİ VAR"

Hamao, Kovid-19 salgınına ilişkin kötü haberlerin gelmesiyle Çin  piyasalarının düştüğünü anımsatarak, şunları kaydetti:

"Çin resmi istatistiklerinin doğruluğuyla ilgili her zaman bir sorun  vardır ancak Çin hükümeti, SARS ve domuz gribinden sonra bu kez yalan söyleyemez.  Çin'de yeni altyapı çalışmaları ve parasal genişlemeye ilişkin büyük bir beklenti  var. Çin pazarının hala güçlü olmasının nedeni budur. Çin ekonomisi ve hükümet  politikasına kıyasla özellikle Trump yönetimindeki ABD politikası çok daha  güvenilmez."

Piyasalara ilişkin kısa dönem beklentilerini de aktaran Hamao, küresel piyasaların kısa dönemli performansına ilişkin endişeli olmadığını vurguladı.