Türkiye'nin 1. çeyrek Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 11 Haziran'da açıklanacak. AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan 19 ekonomist, GSYH 1. çeyrek büyümesinin yüzde 6,9 olmasını beklerken, 2018 yıl sonu büyüme beklentisini ise yüzde 4,7 olarak hesapladı.
Şekerbank Başekomisti Elif Girgin, AA muhabirine konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, Türkiye ekonomisinin, 2017'yi yüzde 7,4'lük büyüme ile 2013 yılından bu yana görülen en güçlü performansıyla tamamladığını belirterek, "Bu performansta sektörel teşvikler, 250 milyar liralık Kredi Garanti Fonu (KGF) ile sağlanan destekleyici kredi politikaları ve çeşitli vergi indirimlerinin katkısı gözardı edilemez." dedi.
Türkiye gibi genç bir nüfusa sahip, gelişmekte olan bir ülkenin büyümesinin neredeyse yarısının yatırımdan kaynaklanmasının umut verdiğini dile getiren Girgin, bu yatırım talebinin ciddi bir ithalat ihtiyacı doğurarak net ihracatın katkısını yatay seviyede bıraktığını kaydetti.
Girgin, yılın ilk çeyreğinde küresel ekonomideki eş zamanlı ve genele yayılan büyümenin oluşturduğu olumlu beklentilerin etkisiyle gelişmekte olan ülkelere yönelik iyimser beklentilerin hakim olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
"Türkiye'nin bu olumlu global görünümü ve içeride kamunun destekleyici hamleleri ile yüzde 7 civarında bir büyüme kaydedeceğini tahmin ediyoruz. Yine hanehalkı tüketimi, yatırım harcamaları ve kamu harcamaları ilk üç katkı sağlayıcı olarak görülürken, net ihracatın (ithalatın ciddi bir artış kaydetmiş olduğuna dair beklentimiz sebebiyle) manşeti ciddi miktarda baskılayacağını tahmin ediyoruz. Fakat önümüzdeki dönem ilişkin olarak önde gelen merkez bankalarından özellikle ABD Merkez Bankası (Fed), ABD ekonomisinin beklentinin üzerinde güçlü seyrediyor olması ile, sıkılaştırma hamlelerini hızlandıracak gibi görünmektedir. Bu durum bizi ve diğer gelişmekte olan ülkeleri de etkileyecektir."
Girgin, 1. çeyrek güçlü büyümesi sonrasında ekonomide sağlıklı olduğunu düşündükleri bir yavaşlama öngördüklerini kaydederek, 2018'de Türkiye'nin cari açık dengesini ve enflasyon görünümünü zorlamayacak şekilde yüzde 5-5,5 bandında bir büyüme performansı sergileyeceğini tahmin ettiklerini aktardı.
"KAMUNUN YATIRIM VE TÜKETİM HARCAMALARI BÜYÜMEDEKİ İVME KAYBINI SINIRLADI"
Odea Bank Ekonomik Araştırma ve Stratejik Planlama Müdürü Şakir Turan ise 2018 ilk çeyrekte GSYH'nin bir önceki döneme göre yüzde 0,4, yıllık bazda ise yüzde 7,4 büyüdüğünü tahmin ettiklerini belirterek, "Bu dönemde net dış talep büyümeyi sınırlayıcı bir faktör olsa da iç talep bileşenlerinin etkisiyle Türkiye ekonomisinin güçlü bir büyüme kaydettiğini öngörüyoruz. Bu çerçevede özel sektör tüketim ve yatırım harcamalarının yanında kamunun harcamalarının geride kalan dönemde büyümeye belirgin katkı yapmış olabileceğini düşünüyoruz." şeklinde konuştu.
Turan, öncü verilerin ekonomik aktivitenin ikinci çeyrekte bir miktar yavaşlamış olabileceğine işaret ettiğini kaydetti.
Finansal piyasalarda oynaklığın artarken özel tüketim ve yatırım harcamalarında bir ivme kaybının yaşanmış olabileceğini aktaran Turan, kamunun yatırım ve tüketim harcamalarının gücünü korumasıyla büyümedeki ivme kaybının ilk yarıda sınırlı kalmış olabileceğini söyledi.
Turan, yılın ikinci yarısında ise seçim sonrasında öngörülebilirliğin artmasıyla ve dış talepten gelecek pozitif katkı ile büyümenin yıl genelinde yüzde 5-5,5 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini dile getirdi.
"İNŞAAT YATIRIMLARININ BÜYÜMEYE KATKISI YÜKSEK OLACAK"
QNB Finansbank Ekonomistti
Deniz Çiçek de 2018 ilk çeyrek büyümesinin yıllık bazda yüzde 7,2 olmasını tahmin ettiklerini kaydederek, "Geçen yılın aynı çeyreğiyle iş günü farkı olmadığından, takvim etkisinden arındırılmış büyümenin manşet orana yakın olmasını bekliyoruz." dedi.
Çiçek, sanayi üretim endeksinin, ilk çeyrekte yıllık bazda yüzde 9,8 artarak önceki çeyrekteki yüzde 10,5'e göre sınırlı bir ivme kaybı gösterdiğini anımsatarak, bu ivme kaybının GSYH'nin içindeki sanayi katma değerine de yansıyacağını söyledi.
Öte yandan ilk çeyrekte inşaat cirosunun bina dışı (altyapı vb.) inşaat kaynaklı olarak yıllık bazda yüzde 46 artış kaydettiğini dile getiren Çiçek, "Bu artıştaki enflasyon etkisini arındırdığımızda dahi, inşaat katma değerinin oldukça güçlü artacağı sonucuna varıyoruz. Buna paralel olarak, harcamalar tarafında da inşaat yatırımlarının büyümeye katkısının yüksek olmasını bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
Çiçek, 2017'nin son çeyreğinde yıllık bazda yüzde 7,3 olarak gerçekleşen büyüme verisinin 2018 ilk çeyrekte de büyük bir değişim göstermesini beklemediklerini belirterek, şunları kaydetti:
"Ancak Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ekonomik güven endeksi gibi öncü göstergelerdeki zayıflama, ikinci çeyrekten itibaren büyüme hızında belirgin yavaşlama olacağını gösteriyor. Küresel faizlerdeki yükseliş, finansal piyasalardaki oynaklık ve
para politikasındaki sıkılaşma sebebiyle ekonomik aktivitenin önümüzdeki dönemde daha da yavaşlamasını bekliyoruz. Maliye politikasının da sıkılaşması durumunda bu eğilim güçlenecektir. Bununla beraber ihracat ve turizm gelirlerindeki artış iç talepteki yavaşlamayı kısmen telafi edebilir. Bu koşulları dikkate alarak, ilk çeyrekteki yüksek büyüme beklentimize rağmen, yüzde 5,8 olan 2018 büyüme tahminimizi aşağı revize etmeyi değerlendiriyoruz."
"YIL GENELİNDE YÜZDE 4,5-5 BANDINDA BÜYÜME BEKLİYORUZ"
GCM Menkul Araştırma Uzmanı Enver Erkan, büyüme görünümünün başta sanayi üretimi olmak üzere öncü göstergelerdeki güçlü seyir ve ihracatın büyümeye artan katkısı çerçevesinde iç talepten beslenebileceğini belirterek, "Ekonomiye verilen büyük desteklerle iç tüketim kanalından büyüme desteklenmek istenmektedir. Kamu yatırımlarında da hızlı bir şekilde artış devam etmektedir." dedi.
Erkan, hanehalkı harcamaları ile hükümet harcamalarının büyümeye güçlü katkı vermesinin büyümede alt bileşenler olarak tüketim ve yatırım kalemlerini öne çıkarabileceğini kaydederek, "Büyüme hesaplamasında kullanılan birçok göstergenin geçen yılın aynı dönemine göre artış gösterdiğini tahmin ediyoruz. Sanayi üretim verilerindeki ilk çeyrek trendi çerçevesinde de büyüme görünümünü güçlü görmekteyiz." ifadelerini kullandı.
Büyüme verisinde beklentilerinin ilk çeyrekte yüzde 6,5 seviyesinde olduğunu bildiren Erkan, yılın genelinde ise yüzde 4,5-5 patikasında büyüme olmasını beklediklerini dile getirdi.
