Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, özel sektörün, fiyatlardan ve finansman boyutunda yaşanacak risklerden en az etkilenme konusunda sorumlulukları bulunduğunu belirterek, "Bu sorumlulukları yerine getirmeden her şeyi enerji yönetiminden beklemek çok doğru değildir" dedi.
Yılmaz, Türkiye Enerji Vakfınca (TENVA) düzenlenen Doğalgaz Kombine Çevrim Santrallerinde Risk Yönetimi Çalıştayı'nın açılışındaki konuşmasında, elektrik piyasasında rekabetin, 15 yıl önce uzun dönemli anlaşma yapmak, bugün ise piyasada daha fazla pay almak için yapıldığını söyledi.
Bu anlamda risk yönetiminin elektrik piyasasında daha fazla konuşulmaya, tartışılmaya ve uygulanmaya başladığını belirten Yılmaz, EPDK olarak bu durumdan fazlasıyla memnun olduklarını dile getirdi.
Piyasalar için risklerin yönetilmesi ve olası yeni risklerin öngörülebilmesinin önemine işaret eden Yılmaz, "Kaçınılması gereken riskler değil belirsizliklerdir. Riskler piyasada dinamizm sağlar. Bu bağlamda bize düşen görev şeffaf, istikrarlı ve sürdürülebilir piyasa altyapısının hukuki temellerinin kurulmasıdır. Bu temeller üzerinde rekabetin tesis edilmesi, korunması ve geliştirilmesidir. Bunun için çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.
"REKABET ARTACAK"
Yılmaz, 2015 sonu itibarıyla Türkiye'deki doğalgaz yakıtlı termik santrallerin kurulu güçlerinin toplam 21 bin 225 megavat, kurulu güçteki payının ise yüzde 30 seviyesinde olduğunu bildirdi.
2015'te elektrik üretimin yaklaşık yüzde 38’inin bu kapasiteden sağlandığını ifade eden Yılmaz, "Bu oranın daha 5-6 yıl önce yüzde 50’ler mertebesinde olduğunu hatırladığımızda, uzun yıllardan beri ifade edilen bir enerji politikası hedefinin gerçekleştirilmesinde önemli mesafe alındığını görüyoruz" diye konuştu.
Yenilenebilir enerji üretiminin yanı sıra yerli kömür kaynaklarının da daha etkin değerlendirilmesiyle ortaya çıkacak duruma da değinen Yılmaz, böylece doğalgaz santrallerinin daha fazla rekabetle karşı karşıya kalabileceğini söyledi. Yılmaz, "Tabii bu noktada unutulmaması gereken doğalgaz santrallerinin bu durumunun ülkemize özgü olmadığıdır. Avrupa'da da doğalgaz santrallerinin rekabet etmekte güçlük çektiğini görüyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
GAZDA DENGELEME PİYASASI KURULMASI
Doğalgaz dengeleme piyasasının kurulması, Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) ile entegrasyonunun, öncelikle üzerinde çalıştıkları konular arasında yer aldığını kaydeden Yılmaz, "Bu noktada böyle bir piyasanın çalışabilirliği açısından BOTAŞ’ın iletim ve ticaret fonksiyonlarının ayrıştırılması büyük önem taşıyor" dedi.
Doğalgaz santrallerinin, öngörülemeyen taleple arz arasındaki dengesizliği gidermek üzere sistem tarafından ihtiyaç duyulan bir esnekliğe sahip olduğunu anımsatan Yılmaz, şöyle devam etti:
"Bu esneklik durumu doğalgaz santrallerini dengeleme güç piyasası ve yan hizmetler piyasasında daha rekabetçi hale getirmektedir. Sistem işletmeciliği bakımından elektrik sisteminin güvenli işletimi ve kısa süreli arz güvenliği açısından bu santrallerin sistemde muhafazası önem taşımaktadır. Sona erme noktasına gelen yan hizmetler piyasalarına yönelik düzenleme çalışmalarımız da doğalgaz santral hizmetlerinin büyük ölçüde değer kazanmasına imkan sağlayacaktır. Bu sayede doğalgaz santralleri TEİAŞ’ın açacağı ihaleler ile belli bir fiyattan birincil ve ikincil frekans kontrol rezervi anlaşması yapma ve öngörülebilir bir gelir imkanına kavuşmuş olacaklardır. Bu husustaki çalışmalarımız son raddeye gelmiştir ve inşallah bu alandaki çalışmalarımızı yakında piyasada göreceksiniz."
"KAPIMIZ HERKESE AÇIK"
Yılmaz, EPDK olarak risklerin asgariye indiği ve bu sayede güçlü şirketlerin yer aldığı güçlü bir elektrik piyasası tesis etmeye çalıştıklarını vurgulayarak, "Ancak özel sektörümüzün piyasa işleyişi konusunda sadece düzenleyici uygulamalara odaklanmadan, başta fiyatlardan ve finansman boyutunda yaşanacak risklerden en az etkilenme konusunda çok önemli sorumlulukları bulunuyor. Bu sorumlulukları yerine getirmeden her şeyi enerji yönetiminden beklemek çok doğru değildir" ifadelerini kullandı.
Yılmaz, TENVA tarafından hazırlanan ve kamuoyu ile paylaşılan “Doğalgaz Kombine Çevrim Santrallerinde Risk Yönetimi” raporunun sektör için çok değerli bir çalışma olduğunu ve rapordaki “Bürokratik ve Düzenleyici Riskler” başlığı altında önemli konulara değinildiğini vurguladı.
Yatırımların hayata geçirilmesinde bürokratik sebeplerden kaynaklanabilecek gecikme riskini arttırdığının, raporda belirtildiğine işaret eden Yılmaz, "Bu vesileyle bir kez daha vurgulamak isterim ki EPDK olarak bu riskleri en aza indirmek ve yatırımcımızın önünü açmak için çalışıyoruz. Bunu yaparken hem yeni enerji yönetimiyle eşgüdüm içerisinde faaliyetlerimizi sürdürüyor hem de sektörle yakın temas içinde olmaya gayret ediyoruz. Kapımız herkese açık" diye konuştu.
