Yeni tip corona virüs (Kovid-19) salgınının küresel ekonomiye etkisinin trilyon dolarları aşacağı öngörülürken, arka arkaya faiz indirimleri ile cephanelerini azaltan merkez bankalarının paniği yatıştıramaması üzerine hükümetlerin devreye girdiği ve milyar dolarları bulan teşvikleri devreye aldığı görülüyor.
Çin'den baÅŸlayarak tüm dünyaya yayılan Kovid-19 salgını sonrası ülkeler karantina, sokaÄŸa çıkma yasağı, sınırları kapatma, yurt içi ve dışı seyahatleri durdurma gibi sert önlemler aldı.

Henüz aşısı bulunamayan salgının ne zaman sona ereceÄŸi ve hayatın ne  zaman normale döneceÄŸine yönelik belirsizlikler devam ederken, hükümetler de  ekonomide oluÅŸacak keskin bir daralmanın ve iÅŸsizlik oranlarındaki hızlı artışın  önüne geçmek için acil durum paketlerini yürürlüÄŸe koydu.

Söz konusu paketlerde, hükümetlerin ekonominin mikro birimi olan  bireylere yönelerek harcamaları ve talebi diri tutacak teÅŸvik paketi  hazırlıklarına yöneldiÄŸi, ihtiyaç duyulan likiditenin saÄŸlanması için gerekli  tedbirleri aldığı görüldü.

Bu kapsamda, eve kapanan ve çalışamayan tüketicinin sabit giderlerini  karşılaması için destekler, sonra da harcama yapmasının önünü açacak kredi  teÅŸvikleri paketlerde yer aldı.

DiÄŸer taraftan, zor durumda kalan ve borçlanma maliyetlerinin artması  sonrası temerrüt riskinin yükseldiÄŸi ÅŸirketlere maaÅŸ yardımı, vergi indirimi,  kredi limitlerinin artırılması ve borçların ötelenmesi gibi çeÅŸitli teÅŸvikler  saÄŸlanırken, salgından en çok etkilendiÄŸi belirtilen turizm ve havacılık  sektörüne yönelik de destekler öne çıktı.

ABD KURTARMA PAKETÄ°NDE GECÄ°KÄ°YOR

ABD BaÅŸkanı Donald Trump, ilk etapta salgınla mücadele için 8,3 milyar  dolarlık ek bütçeyi onaylarken, 13 Mart'ta  ülke genelinde "ulusal acil durum"  ilan etti. Trump, 16 Mart'ta da küçük iÅŸletmelerin salgından etkilenmemesi için  esneklik saÄŸlayan düzenlemeler ile ücretsiz test ve ücretli hastalık izni gibi  konuları kapsayan bir tasarı hazırladıklarını bildirdi.

Tasarı teklifinin basına yansıyan detaylarında kredi desteÄŸi, yetiÅŸkin  bireylere 1.000 dolarlık ve çocuklara 500 dolarlık doÄŸrudan çek verilmesi,  iÅŸletmeler için likidite yaratma, saÄŸlık çalışanlarına ve Kovid-19 hastalarına  destek gibi düzenlemeler dikkati çekti.

ABD Maliye Bakanı Steven Mnuchin,hazırlanan ekonomik teÅŸvik paketi  kapsamında ayrıca, ABD Merkez Bankası (Fed) ile ekonomiyi desteklemeye yönelik 4  trilyon dolara yakın likidite saÄŸlanacağını da bildirdi.

Buna karşın Cumhuriyetçilerin 2 trilyon dolarlık ekonomik teÅŸvik paketi, Demokratlar tarafından ikinci kez veto edildi.

Öte yandan, Beyaz Saray, koronavirüs pandemisinin ABD'de seyahat  talebinde sert bir düÅŸüÅŸe yol açması nedeniyle acil mali yardım paketi  hazırlarken, büyük ABD hava yolu ÅŸirketleri, hükümetten 50 milyar dolardan fazla  kurtarma talebinde bulundu, vergi indirimi istedi.

Söz konusu geliÅŸmenin ardından Trump, ekonomik çalkantılarla karşı  karşıya kalan Boeing'e finansal yardım saÄŸlayacağını duyururken, Boeing de ABD  havacılık ve uzay sanayi için 60 milyar dolarlık bir kurtarma yardımı çaÄŸrısında  bulundu. Salgına iliÅŸkin endiÅŸelerle New York borsasında yaÅŸanan sert düÅŸüÅŸ  karşısında Beyaz Saray Ekonomi Danışmanı Larry Kudlow, ABD hükümetinin, desteÄŸe  ihtiyaç duyan ÅŸirketleri kurtarmanın bir parçası olarak hisse senedi pozisyonu  almayı deÄŸerlendirebileceÄŸini söyledi.

Trump, eyaletlere salgınla mücadelede gelir saÄŸlaması için yardım fonu  açmayı düÅŸündüklerini de belirtti.

Ä°TALYA, 25 MÄ°LYAR EUROLUK ACÄ°L DESTEK PAKETÄ°NÄ° DEVREYE ALDI

Kovid-19 salgınının en kötü etkilediÄŸi, hem ölüm hem de vaka sayısının Çin'i geçtiÄŸi Avrupa'da, hükümetler art arda ekonomik paket açıklıyor.

Avrupa'da corona virüs salgınının merkez üssü konumundaki Ä°talya'da bir  yandan salgının önüne geçilmeye çalışılırken, bir yandan da ekonomiyi  destekleyici önlemler alınıyor.

Ä°talya BaÅŸbakanı Giuseppe Conte, salgın nedeniyle ülke ekonomisini  desteklemek için devreye aldıkları 25 milyar euroluk acil destek paketinin,  aileleri, iÅŸçileri, giriÅŸimcileri koruyacağını belirtirken, hiç kimsenin yalnız  bırakılmayacağı sözünü verdi. Tam olarak detayları belli olmayan paket  kapsamında, Ä°talyan saÄŸlık sistemine 1,15 milyar euroluk destek saÄŸlanacağı,  serbest meslek sahiplerine bir defaya mahsus 500 euro ödeneceÄŸi, çalışanlarını  iÅŸten çıkarmaması halinde iÅŸverenlere de nakit desteÄŸi verileceÄŸi belirtiliyor.

Ulusal basında yer alan haberlerde, söz konusu paket kapsamında,  krizden etkilenen iÅŸletmeler için kredi garantisi saÄŸlanacağı aktarılırken,  çocuklu Ä°talyan ailelere ve salgın sırasında acil hizmet vermeye devam eden  iÅŸçilere mali destek verileceÄŸi kaydediliyor.

FRANSA'DAN 45 MİLYAR EUROLUK TEŞVİK VE KAMULAŞTIRMA SİNYALİ

Fransa'da ise CumhurbaÅŸkanı Emmanuel Macron, salgından etkilenen  ÅŸirket ve çalışanlara çok yönlü bütçe desteÄŸi vereceklerini açıkladı.

Fransa Ekonomi ve Maliye Bakanı Bruno Le Maire de teÅŸvik paketinin 45  milyar euro büyüklüÄŸünde olacağını aktarırken, bankaların ÅŸirketlere saÄŸlayacağı  krediler için 300 milyar euro teminat verileceÄŸini ve Avrupa kurumlarından da 1  trilyon euro büyüklüÄŸünde teminat saÄŸlanacağını duyurdu.

Le Maire, ayrıca, salgın nedeniyle mali sıkıntıya düÅŸecek büyük  ÅŸirketlerin gerektiÄŸi takdirde kamulaÅŸtırılabileceÄŸini ve ülkenin önde gelen  sanayi ÅŸirketlerinin yok olmasına izin vermeyeceklerini söyledi.

ALMANYA'DAN ŞİRKETLERE 500 MİLYAR EURO

Avrupa ekonomisinin lokomotifi konumundaki Almanya'da, hem ÅŸirketlerin  hem de hanehalkının krizden etkilenmemesi için tedbirler alındı.

Kriz durumundaki ÅŸirketlere yardımcı olmak için ihracat kredileri ve  diÄŸer garanti programlarını geniÅŸleten Alman hükümeti, ÅŸirketlere 500 milyar euroya kadar kredi desteÄŸi saÄŸlanacağını açıkladı. Öte yandan, vergi ödemelerinin  ertelendiÄŸini, kısa çalışma ücretine iliÅŸkin yasanın da meclisten geçirildiÄŸini  duyurdu.

Bunlarla da yetinmeyen Almanya'nın, 600 milyar euroluk Ekonomik  Ä°stikrar Fonu'nu (WSF) devreye alması bekleniyor. Hükümetin, söz konusu tutarın  400 milyar eurosunu ÅŸirketlerin kendilerini korumak için kullanabileceÄŸi  teminatlar olarak sunacağı, 100 milyar eurosunu ise zor durumdaki Alman  ÅŸirketlerinin hisselerini satın almak için kullanacağı belirtiliyor. Kalan 100  milyar euroluk kısmın ise Alman Kalkınma Bankası'nın (KfW) ÅŸirketler için  sunacağı likidite desteÄŸi olacağı dile getiriliyor.

SALGINDA GEÇ KALAN Ä°NGÄ°LTERE, 330 MÄ°LYAR STERLÄ°N AYIRDI

BaÅŸlangıçta toplumsal bağışıklık kazanılması için virüsün kontrollü  bir ÅŸekilde yayılması stratejisini izleyen Ä°ngiliz hükümeti, vaka sayısının hızla  artması ve eleÅŸtirilerin ardından bu politikasından dönmüÅŸtü.

Bu kapsamda hem ekonomik paket hem de saÄŸlık tedbirleri açısından  salgınla mücadeleye gecikmeli baÅŸlayan Ä°ngiltere, 330 milyar sterlin büyüklüÄŸünde  ekonomik paket açıkladı. Bu rakamın, ülke milli gelirinin yüzde 10'undan  fazlasına denk gelmesi durumun ciddiyetini ortaya koyuyor.

Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Boris Johnson, ekonominin ihtiyaç duyduÄŸu her  türlü desteÄŸi vereceklerini vurgularken, iÅŸletmelere de "Çalışanlarınızın  arkasında durun. Biz de sizin arkanızda duracağız." mesajını verdi.

Ä°ngiltere'de saÄŸlık sistemi için açıklanan 12 milyar sterlinlik destek  paketinin en az iki katına çıkartılması beklenirken, 900 bin KOBÄ° için mülkiyet  vergileri geçici olarak kaldırıldı. 700 bin ÅŸirkete ise tek seferlik 3 bin  sterlin ödeme yapılacağı bildirildi.

Öte yandan, Ä°ngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, ülke tarihinde bir  ilk olan uygulamayı duyurarak,  ayda 2 bin 500 sterline kadar olmak üzere, iÅŸ  yerine gidemeyen çalışanların maaÅŸlarının yüzde 80'inin devlet tarafından  ödeneceÄŸini, uygulamanın en az 3 ay süreceÄŸini ve gerekirse uzatılacağını  duyurdu.

Ä°ngiltere Merkez Bankası (BoE) ve Bankacılık Düzenleme Kurumu da (PRA)  Kovid-19 salgını nedeniyle ülkenin ana finans kurumlarının kredi vermeye  odaklanmalarını saÄŸlamak için stres testini bu yıl için iptal etti.

Ä°SVÄ°ÇRE, Ä°SPANYA VE KANADA'DA MALÄ° YARDIMLAR

Ä°sviçre, Kovid-19'dan zarar gören ÅŸirketler ve iÅŸçileri desteklemek  için 42 milyar Ä°sviçre frangı tutarında yardım paketi açıkladı. Söz konusu paket  tutarı, Ä°sviçre tarihinin rekoru olarak kayıtlara geçti. Pakette, iÅŸletmelerin  gelirlerinin yüzde 10'u kadar kredi çekebilmesi ve bunun 500 bin frangının hemen  ödenmesi, bankalardan çekilecek kredi miktarının firma başına 20 milyon frangı  aÅŸamaması gibi detaylar yer aldı.

Ä°spanya'da ise hükümet, "ülke tarihinin en büyük seferberliÄŸi" olarak  ilan ettiÄŸi toplam 200 milyar euroluk ekonomik yardım paketi açıklarken, paketin  en büyük kısmını küçük ve orta ölçekli ÅŸirketlere 100 milyar euroluk likidite  saÄŸlanması oluÅŸturdu.

Paket kapsamında diÄŸer hükümet taahhütlerine 17 milyar euro, saÄŸlık sektörüne 1 milyar euro, ülkedeki 17 özerk yönetime de saÄŸlık hizmetlerini  güçlendirmeleri için 2,8 milyar euro destek saÄŸlanacak. Ayrıca, KOBÄ°'lerin 6 ay boyunca vergi yükümlülükleri ertelenecek, faizsiz taksitlendirmeyle üretim  sistemine 14 milyon euroluk kaynak enjekte edilecek. Turizm ve ulaÅŸtırma  sektörlerine ise 400 milyon euroluk yardım yapılacak.

Kanada, GSYH'sinin neredeyse yüzde 3'üne denk gelen 82 milyar dolarlık  yardım paketi açıkladı. Ülke yetkilileri, "Şu anda tek iÅŸimiz; Kanadalıların  buzdolabında yiyecek, baÅŸlarının üstünde bir çatı olduÄŸundan ve ihtiyaç  duydukları ilacı karşılayabileceklerinden emin olmak." mesajını verdi.

ASYA'DA AÇIKLANAN TEŞVÄ°KLER

Şu ana kadarki grafiÄŸe bakıldığında, salgınla mücadelede baÅŸarılı  sayılan ülkelerin başında Çin gösterilirken, ülkede virüsün tespit edildiÄŸi ilk  günlerden itibaren sıkı karantina önlemleri ve sokaÄŸa çıkma yasakları ile  salgının daha fazla yayılmasının önüne geçildi.

Salgının baÅŸlangıcının Çin Yeni Yıl tatiline denk gelmesi nedeniyle  ilk baÅŸta turizm sektörü ağır darbe aldı. Vaka sayısının artmasının ardından  ülkenin küresel tedarik zincirinde aldığı önemli rol dolayısıyla ihracatta önemli  düÅŸüÅŸler kaydedilirken, fabrikaların kapatılması ekonomik aktiviteye darbe vurdu.

Bu süreçte Çin hükümetinin en büyük harcamayı saÄŸlık ve teknolojiye  ayırarak salgınla mücadelede yaptığı dikkati çekti. Gelinen noktada, Çin'de ülke  içi yeni vaka tespit edilmezken, ilk çeyrekte büyük darbe alan ekonominin  yaralarını sarmaya yöneldiÄŸi ve ülkede günlük hayatın normale dönmeye baÅŸladığı  görülüyor.

Asya'nın en büyük ekonomilerinden Japonya'da, BaÅŸbakan Shinzo Abe, 193  milyar dolar büyüklüÄŸünde bir teÅŸvik paketi üzerinde çalıştığını belirtti.  Pakette vatandaÅŸlara ve krizden en çok etkilenen turizm sektörüne nakdi yardımın  da olacağı öngörülüyor.

Japonya hükümeti, önceki hafta KOBÄ°'ler için 4,1 milyar dolar deÄŸerinde bir paket açıklamıştı.