Rusya`yı ekonomide zor bir yıl bekliyor
13.03.2020 12:01Son güncelleme : 14.03.2020 12:04
Petrol fiyatlarındaki düşüş ve corona virüs salgını nedeniyle zor günler geçiren Rus ekonomisi için 2020’nin negatif yönlü baskılarla geçmesi bekleniyor.
AA
AA muhabirinin, küresel ekonomik geliÅŸmelerin Rusya ekonomisine etkisine dair sorularını yanıtlayan Rus kredi derecelendirme kuruluÅŸu ACRA’nın Kıdemli Analisti Dmitriy Kulikov, Rusya’da bütçenin petrolde varil başına 42,4 dolarlık fiyatın temel alınarak hazırlandığını söyledi.
Petrol fiyatlarının varil başına 25-30
dolar bandına düÅŸmesinin ardından, tekrar taban fiyatlara yükselmesini beklediklerini anlatan Kulikov, “Fiyatların bu seviyeye dönmesi, stratejik koordinasyona veya tam tersine küresel petrol üreticileri arasındaki stratejik mücadeleye baÄŸlı. Kısmi iyimser seçenekler arasında söz konusu seviyeye bu yıl dönülmesi bulunurken, daha kötümser tahminlerde söz konusu dönüÅŸün 2021 sonuna sarkabileceÄŸi bulunuyor.” dedi.
Turistik ziyaretler ve ilgili hizmet ve tüketici ürünlerinin, dünya ekonomisinin yüzde 6 ila 8’ini oluÅŸturduÄŸuna iÅŸaret eden Kulikov, “Bu kalemlerin yüzde 25 ila 30 küçülmesi bile küresel ürün ve hizmet üretiminde yüzde 1,5 ila 2 seviyesinde ÅŸok yaratır. Böyle bir ÅŸok Rusya’nın fiziksel ihracat hacmini yüzde 3 ila 7 azaltabilir ve bu durum da ÅŸu anda olduÄŸu gibi kurda, tüketici ve yatırım ürünlerinin ithalatında ÅŸok yaratır.” diye konuÅŸtu.
2009 ve 2014’de yaÅŸanan süreçlerle kıyaslandığında, döviz ÅŸokunun Maliye Bakanlığı'nın politikaları sayesinde daha az hissedileceÄŸini belirten Kolikov, “Ancak daha yumuÅŸak bir döviz ÅŸokunda bile fiziksel tüketim ve yatırımda azalma görülmesi muhtemeldir.” dedi.
Mali konularda yaÅŸanacak stresin 2015’e benzer ancak kısa vadeli bir resesyona yol açabileceÄŸini vurgulayan Kolikov, “Bu ÅŸartlarda, hane gelirleri en az bir yıl negatife düÅŸer. Ancak bu durum büyük oranda ekonominin kamu sektöründe maaÅŸların ve ödemelerin enflasyona uyarlanmasına yönelik kararlara baÄŸlı olacak.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
"TÜM SEKTÖRLER ACIYI HİSSEDECEK"
Merkezi Moskova'da bulunan Yeni Ekonomi Okulu Finans, Yatırımlar ve Bankalar Programı Direktörü Prof. Dr. Oleg Åibanov, petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸ nedeniyle Rusya’daki tüm sektörlerin “acıyı” hissedeceÄŸini belirtti.
Hafta başında Moskova Borsası ve Rus rublesinde ciddi deÄŸer kayıplarının yaÅŸandığını anımsatan Shibanov, “Ancak, Rus ekonomisindeki çoÄŸu sektör genel olarak dış ÅŸartlara baÄŸlı olsa da ithalatçılar asıl sorunları yaÅŸayacak. İhracat fiyatlarındaki düÅŸüÅŸ daha zayıf rubleyle desteklenirken, restoranlar, perakende ve turizm gibi sektörler ise korumasız kalacaklar.” dedi.
Rusya’nın makroekonomik istikrarında ise deÄŸiÅŸim yaÅŸanmayacağını ifade eden Shibanov, “Ulusal Refah Fonu, Maliye Bakanlığı’nın döviz satışlarını önemli bir süre karşılayabilecek durumda. Ekonomik büyüme büyük ihtimalle biraz azalacak, ancak bir bütçe krizi ve/veya dış borç sorunları olmayacak. Rusya bir net “alacaklıdır”. Uluslararası rezervleri hem hükümetin hem de ÅŸirketlerin dış borçlarından daha yüksek.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Shibanov, Rusya Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı'nın panik yaÅŸanmaması için ilave adımlar attığının altını çizerek, “Bu durumda mali istikrar için bir risk görmüyorum. Hem petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸ hem de corona virüs ekonomiyi olumsuz yönde etkiliyor, bu nedenle ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 1’in altında olmasını öngörüyorum.” dedi.
Ülkedeki harcanılabilir gelirlerde ise muhtemelen durgunluk yaÅŸanacağını belirten Shibanov, “Son yıllarda ücretler önemli oranda artmıştı, ancak diÄŸer gelir kaynakları düÅŸük faizler ve ekonomik faaliyetlerdeki düÅŸük büyüme nedeniyle bunalımlıydı. Genel olarak harcanılabilir gelirlerin düÅŸeceÄŸi veya yüzde 1’in altında artacağı öngörülebilir. Ancak bu durum bazı turistik bölgeler için iyi bir haber anlamına gelir ve Türkiye, ödediÄŸin paranın karşılığını çok iyi alabildiÄŸiniz bir ülke olarak Rus turistler için daha da cazip hale gelebilir.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
RUSYA 1-2 YIL DİRENEBİLECEK DÜZEYDE
ABD merkezli Uluslararası Finans Enstitüsü’nden (IIF) BaÅŸekonomist Yardımcısı Elina Ribakova da genel olarak yerel talepteki düÅŸüÅŸ nedeniyle Rus ekonomisindeki büyümenin yavaÅŸlayacağı görüÅŸünde.
Daha düÅŸük petrol üretiminin, Rus ekonomisine etkisinin diÄŸer petrol üreticisi ülkelere kıyasla daha düÅŸük olduÄŸunu anlatan Ribakova, “Rusya, 2008 veya 2014’te yaÅŸanan krizlere nazaran çok daha hazır durumda. Bu noktada ön plana çıkan kritik farklılıklar esnek döviz kuru, güvenilir merkez bankası, toplam dış borcun üzerindeki döviz rezervleri ve gayri safi milli hasılanın yüzde 9’una denk gelen mali tamponlar.” dedi.
Ribakova, Rusya Maliye Bakanlığı'nın, petrol fiyatlarının 20-25 dolar bandında olması halinde 6-10 yıl direnç gösterilebileceÄŸine yönelik açıklamalarını hatırlatarak, “Bize göre bu biraz abartı ancak Rusya’nın rezervleri petrolün 30 dolar olması halinde en az 1-2 yıl direnç gösterilebilecek düzeyde.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Rus ekonomisine dair bu yılki büyüme tahminlerini yüzde 0’a düÅŸürmeyi deÄŸerlendirdiklerine iÅŸaret eden Ribakova, “Corona virüs nedeniyle yaÅŸanan arz ve talep ÅŸoku etkisi Rusya için düÅŸük petrol fiyatlarıyla daha etkili hale geliyor. Ulusal projeler, halk için ekonomik büyümeden daha fazla kritik öneme sahip.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Dövizdeki durumun her ülkede turizm açısından hassa bir noktada olduÄŸunun altını çizen Ribakova, “Türk Lirası dahil geliÅŸen piyasalardaki tüm
para birimleri baskı altında. Türk yetkililerin mali alanları kullanarak turizm gelirlerindeki etkiyi yumuÅŸatması olası.” dedi.
ENFLASYONDA CİDDİ ARTIŠBEKLENMİYOR
Rus Ulusal Ekonomi BaÅŸkanlık Akademisi (RANEPA) Finans MühendisliÄŸi Kürsüsü BaÅŸkanı ve eski Merkez Bankası BaÅŸkan Yardımcısı Prof. Dr. Konstantin Korishchenko ise petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸün yerel ekonomide ciddi bir etki yaratmayacağını söyledi.
Rusya’da hükümetin, halkın ve özel sektörün 2014’te yaÅŸanan krizin ardından kriz ortamına alıştığını belirten Korishchenko, “Makro ekonomik istikrarda önemli bir deÄŸiÅŸiklik yaÅŸanmayacak. Åoku hafifletmek için bütçe ve mali politikalarda ayarlamalar yapılacak.” diye konuÅŸtu.
Korishchenko, Rus ekonomisinde bu yıla iliÅŸkin büyümenin “kesinlikle” yavaÅŸlayacağını vurgulayarak, ÅŸöyle konuÅŸtu:
“Belki de büyüme yüzde 0’a yaklaÅŸacak. Ancak bu küresel ekonomideki yavaÅŸlama oranına paralel olacak. Rusya’da enflasyonun ve ithal ürünlerin fiyatının ciddi oranda artması beklenmiyor. Bunun nedeni halkın düÅŸük gerçek gelirleri. VatandaÅŸlar 2014-2015’te olduÄŸu gibi döviz, daire, araba veya elektronik eÅŸya almaya koÅŸmayacak. Åimdi petrolle ilgili durumun istikrara kavuÅŸmasını, corona virüs etkisinin gitmesini ve rublenin güçlenmesini bekleyecekler.”