Petrol fiyatlarındaki düşüş ve corona virüs salgını nedeniyle zor günler geçiren Rus ekonomisi için 2020’nin negatif yönlü baskılarla geçmesi bekleniyor.
AA muhabirinin, küresel ekonomik geliÅŸmelerin Rusya ekonomisine etkisine dair sorularını yanıtlayan Rus kredi derecelendirme kuruluÅŸu ACRA’nın Kıdemli Analisti Dmitriy Kulikov, Rusya’da bütçenin petrolde varil başına 42,4 dolarlık fiyatın temel alınarak hazırlandığını söyledi.

Petrol fiyatlarının varil başına 25-30 dolar bandına düÅŸmesinin ardından, tekrar taban fiyatlara yükselmesini beklediklerini anlatan Kulikov,  “Fiyatların bu seviyeye dönmesi, stratejik koordinasyona veya tam tersine küresel petrol üreticileri arasındaki stratejik mücadeleye baÄŸlı. Kısmi iyimser seçenekler arasında söz konusu seviyeye bu yıl dönülmesi bulunurken, daha  kötümser tahminlerde söz konusu dönüÅŸün 2021 sonuna sarkabileceÄŸi bulunuyor.”  dedi.

Turistik ziyaretler ve ilgili hizmet ve tüketici ürünlerinin, dünya ekonomisinin yüzde 6 ila 8’ini oluÅŸturduÄŸuna iÅŸaret eden Kulikov, “Bu kalemlerin  yüzde 25 ila 30 küçülmesi bile küresel ürün ve hizmet üretiminde yüzde 1,5 ila 2  seviyesinde ÅŸok yaratır. Böyle bir ÅŸok Rusya’nın fiziksel ihracat hacmini yüzde 3  ila 7 azaltabilir ve bu durum da ÅŸu anda olduÄŸu gibi kurda, tüketici ve yatırım  ürünlerinin ithalatında ÅŸok yaratır.” diye konuÅŸtu.

2009 ve 2014’de yaÅŸanan süreçlerle kıyaslandığında, döviz ÅŸokunun  Maliye Bakanlığı'nın politikaları sayesinde daha az hissedileceÄŸini belirten  Kolikov, “Ancak daha yumuÅŸak bir döviz ÅŸokunda bile fiziksel tüketim ve yatırımda  azalma görülmesi muhtemeldir.” dedi.

Mali konularda yaÅŸanacak stresin 2015’e benzer ancak kısa vadeli bir  resesyona yol açabileceÄŸini vurgulayan Kolikov, “Bu ÅŸartlarda, hane gelirleri en  az bir yıl negatife düÅŸer. Ancak bu durum büyük oranda ekonominin kamu sektöründe  maaÅŸların ve ödemelerin enflasyona uyarlanmasına yönelik kararlara baÄŸlı olacak.”  deÄŸerlendirmesinde bulundu.

"TÜM SEKTÖRLER ACIYI HÄ°SSEDECEK"

Merkezi Moskova'da bulunan Yeni Ekonomi Okulu Finans, Yatırımlar ve  Bankalar Programı Direktörü Prof. Dr. Oleg Şibanov, petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸ  nedeniyle Rusya’daki tüm sektörlerin “acıyı” hissedeceÄŸini belirtti.

Hafta başında Moskova Borsası ve Rus rublesinde ciddi deÄŸer  kayıplarının yaÅŸandığını anımsatan Shibanov, “Ancak, Rus ekonomisindeki çoÄŸu  sektör genel olarak dış ÅŸartlara baÄŸlı olsa da ithalatçılar asıl sorunları  yaÅŸayacak. Ä°hracat fiyatlarındaki düÅŸüÅŸ daha zayıf rubleyle desteklenirken,  restoranlar, perakende ve turizm gibi sektörler ise korumasız kalacaklar.” dedi.

Rusya’nın makroekonomik istikrarında ise deÄŸiÅŸim yaÅŸanmayacağını ifade  eden Shibanov, “Ulusal Refah Fonu, Maliye Bakanlığı’nın döviz satışlarını önemli  bir süre karşılayabilecek durumda. Ekonomik büyüme büyük ihtimalle biraz  azalacak, ancak bir bütçe krizi ve/veya dış borç sorunları olmayacak. Rusya bir  net “alacaklıdır”. Uluslararası rezervleri hem hükümetin hem de ÅŸirketlerin dış  borçlarından daha yüksek.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Shibanov, Rusya Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı'nın panik  yaÅŸanmaması için ilave adımlar attığının altını çizerek, “Bu durumda mali  istikrar için bir risk görmüyorum. Hem petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸ hem de corona virüs ekonomiyi olumsuz yönde etkiliyor, bu nedenle ekonomik büyümenin bu  yıl yüzde 1’in altında olmasını öngörüyorum.” dedi.

Ülkedeki harcanılabilir gelirlerde ise muhtemelen durgunluk  yaÅŸanacağını belirten Shibanov, “Son yıllarda ücretler önemli oranda artmıştı,  ancak diÄŸer gelir kaynakları düÅŸük faizler ve ekonomik faaliyetlerdeki düÅŸük  büyüme nedeniyle bunalımlıydı. Genel olarak harcanılabilir gelirlerin düÅŸeceÄŸi  veya yüzde 1’in altında artacağı öngörülebilir. Ancak bu durum bazı turistik  bölgeler için iyi bir haber anlamına gelir ve Türkiye, ödediÄŸin paranın  karşılığını çok iyi alabildiÄŸiniz bir ülke olarak Rus turistler için daha da  cazip hale gelebilir.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

RUSYA 1-2 YIL DÄ°RENEBÄ°LECEK DÜZEYDE

ABD merkezli Uluslararası Finans Enstitüsü’nden (IIF) BaÅŸekonomist  Yardımcısı Elina Ribakova da genel olarak yerel talepteki düÅŸüÅŸ nedeniyle Rus  ekonomisindeki büyümenin yavaÅŸlayacağı görüÅŸünde.

Daha düÅŸük petrol üretiminin, Rus ekonomisine etkisinin diÄŸer petrol  üreticisi ülkelere kıyasla daha düÅŸük olduÄŸunu anlatan Ribakova, “Rusya, 2008  veya 2014’te yaÅŸanan krizlere nazaran çok daha hazır durumda. Bu noktada ön plana  çıkan kritik farklılıklar esnek döviz kuru, güvenilir merkez bankası, toplam dış  borcun üzerindeki döviz rezervleri ve gayri safi milli hasılanın yüzde 9’una denk  gelen mali tamponlar.” dedi.

Ribakova, Rusya Maliye Bakanlığı'nın, petrol fiyatlarının 20-25 dolar  bandında olması halinde 6-10 yıl direnç gösterilebileceÄŸine yönelik  açıklamalarını hatırlatarak, “Bize göre bu biraz abartı ancak Rusya’nın  rezervleri petrolün 30 dolar olması halinde en az 1-2 yıl direnç gösterilebilecek  düzeyde.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Rus ekonomisine dair bu yılki büyüme tahminlerini yüzde 0’a düÅŸürmeyi  deÄŸerlendirdiklerine iÅŸaret eden Ribakova, “Corona virüs nedeniyle yaÅŸanan arz ve  talep ÅŸoku etkisi Rusya için düÅŸük petrol fiyatlarıyla daha etkili hale geliyor.  Ulusal projeler, halk için ekonomik büyümeden daha fazla kritik öneme sahip.”  ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Dövizdeki durumun her ülkede turizm açısından hassa bir noktada  olduÄŸunun altını çizen Ribakova, “Türk Lirası dahil geliÅŸen piyasalardaki tüm  para birimleri baskı altında. Türk yetkililerin mali alanları kullanarak turizm  gelirlerindeki etkiyi yumuÅŸatması olası.” dedi.

ENFLASYONDA CİDDİ ARTIŞ BEKLENMİYOR

Rus Ulusal Ekonomi BaÅŸkanlık Akademisi (RANEPA) Finans MühendisliÄŸi  Kürsüsü BaÅŸkanı ve eski Merkez Bankası BaÅŸkan Yardımcısı Prof. Dr. Konstantin  Korishchenko ise petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸün yerel ekonomide ciddi bir etki  yaratmayacağını söyledi. 

Rusya’da hükümetin, halkın ve özel sektörün 2014’te yaÅŸanan krizin  ardından kriz ortamına alıştığını belirten Korishchenko, “Makro ekonomik  istikrarda önemli bir deÄŸiÅŸiklik yaÅŸanmayacak. Şoku hafifletmek için bütçe ve  mali politikalarda ayarlamalar yapılacak.” diye konuÅŸtu.

Korishchenko, Rus ekonomisinde bu yıla iliÅŸkin büyümenin “kesinlikle”  yavaÅŸlayacağını vurgulayarak, ÅŸöyle konuÅŸtu:

“Belki de büyüme yüzde 0’a yaklaÅŸacak. Ancak bu küresel ekonomideki  yavaÅŸlama oranına paralel olacak. Rusya’da enflasyonun ve ithal ürünlerin  fiyatının ciddi oranda artması beklenmiyor. Bunun nedeni halkın düÅŸük gerçek  gelirleri. VatandaÅŸlar 2014-2015’te olduÄŸu gibi döviz, daire, araba veya  elektronik eÅŸya almaya koÅŸmayacak. Şimdi petrolle ilgili durumun istikrara  kavuÅŸmasını, corona virüs etkisinin gitmesini ve rublenin güçlenmesini  bekleyecekler.”