Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu`nca (BDDK) hazırlanan finansal piyasalarda manipülasyon ve yanıltıcı işlemler hakkındaki yönetmeliğe aykırı davrananlara, bir önceki yıl sonu finansal tablolarında yer alan faiz, kar payı gelirleri, alınan ücret ve komisyonlar ile bankacılık hizmet gelirleri toplamının yüzde 5`ine kadar idari para cezası uygulanacak.
BDDK'nin Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren Finansal Piyasalarda Manipülasyon ve Yanıltıcı İşlemler Hakkında Yönetmelik, Bankacılık Kanunu'nun 76/A ve 93'üncü maddelerine dayanılarak hazırlandı.

Söz konusu kanunun 76/A maddesi, finansal piyasalarda manipülasyon ve  yanıltıcı işlemlere ilişkin kanuni yükümlülükleri düzenliyor.

İlgili maddeye göre, finansal piyasalarda yapay arz, talep veya döviz  kuru dahil fiyat oluşumunu sağlamak amaçlı işlem ve uygulamaların yapılması,  internet ortamı dahil farklı araçlarla gerçeğe aykırı veya yanıltıcı bilgilerin  yayılması, tasarruf sahiplerinin gerçeğe aykırı veya yanıltıcı  şekilde yönlendirilmesi ya da bu amaçları sağlamaya yönelik benzer işlem ve  uygulamaların yapılması, finansal piyasalarda manipülasyon ve yanıltıcı işlemler  olarak kabul ediliyor.

Bu madde kapsamına giren işlem ve uygulamalar Kurul tarafından  belirlenerek, idari para cezası uygulanıyor.

Yönetmeliğe aykırı işlemlerin tespit edilmesi durumunda uygulanacak  idari para cezası ise Bankacılık Kanunu'nun 146. maddesinin s bendinde, şu  şekilde yer alıyor:

"Kanunun 76/A maddesi kapsamındaki finansal piyasalarda manipülasyon  ve yanıltıcı işlemler olarak kabul edilen işlem ve uygulamaları  gerçekleştirenlere, menfaat sağlanması halinde sağlanan menfaatin iki katından az  olmamak üzere, bir önceki yıl sonu finansal tablolarında yer alan faiz, kar payı  gelirleri, alınan ücret ve komisyonlar ile bankacılık hizmet gelirleri  toplamının yüzde 5'ine kadar, idari para cezası uygulanır. Kurul, yaptırım kararı  verilinceye kadar aykırılığın birden fazla işlenmiş olmasını veya idari para  cezasının uygulanmasından itibaren 2 yıl içerisinde aynı aykırılığın  tekrarlanmasını dikkate alarak bu maddede yer alan tutarları 2 katına kadar  artırarak uygulamaya yetkilidir."

Öte yandan kanunda, kurulun verilecek cezaları indirmeye yetkili  olduğu da belirtiliyor.

MANİPÜLASYON VE YANILTICI İŞLEMLER

Finansal Piyasalarda Manipülasyon ve Yanıltıcı İşlemler Hakkında  Yönetmelik'e göre, finansal piyasalarda manipülasyon, yanıltıcı işlem ve  uygulamalar olarak kabul edilen fiiller şöyle:

"1- Bir finansal aracın arzına, talebine veya fiyatına ilişkin yanlış  veya yanıltıcı izlenim uyandıran veya uyandırabilecek olan ya da döviz kuru ve  faiz dahil bir finansal aracın fiyatının anormal veya yapay düzeyde tutulmasını  sağlayan ya da sağlayabilecek olan işlemlere, bu amaçları sağlamak kastıyla dahil  olmak, aracılık etmek, bu tür işlemler için emir vermek veya benzeri  faaliyetlerde bulunmak.

2- Arz talep dengesinin normal şartlarda gerçekleşmediği dönemlerde,  finansal piyasaların dalgalanmasından ya da sığlığından faydalanmak suretiyle,  finansal piyasaların düzensizliğini artıracak ya da istikrarını olumsuz  etkileyecek şekilde, bir finansal aracın fiyatına veya faiz, döviz kuru, CDS gibi  referans değerlere etkide bulunacak işlemlere dahil olmak, aracılık etmek, bu tür  işlemler için emir vermek veya benzeri faaliyetlerde bulunmak.

3- Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz  diğer bacağı TL olan para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlemlerine  ilişkin veya bankalarca yurt dışına TL likidite sağlanmasına ilişkin kurulca  alınan karar ve sınırlamaların, işlemlerin erken itfası, vadesi gelen işlemlerin  ötelenmesi ve/veya yükümlülüklerin yerine getirilmemesi dahil olmak üzere,  dolaylı yöntemler kullanılarak aşılmasına ya da söz konusu kurul kararlarının  etkisizleştirilmesine yönelik işlem ve uygulamalar gerçekleştirmek veya bu tür  işlem ve uygulamalara aracılık etmek.

4- Aldatıcı bir mekanizma veya kurgu yoluyla döviz kuru ve faiz dahil  bir finansal aracın fiyatını etkileyen veya etkileyebilecek işlemlere dahil  olmak, aracılık etmek, bu tür işlemler için emir vermek veya benzeri  faaliyetlerde bulunmak.

5- Bir finansal aracın arzına, talebine veya döviz kuru ve faiz dahil  fiyatına ilişkin yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandıran ya da uyandırabilecek  olan ya da bu fiyatın anormal veya yapay düzeyde tutulmasını sağlayan ya da  sağlayabilecek olan yanlış veya yanıltıcı bilgi veya söylentileri, internet dahil  herhangi bir kitle iletişim aracı yoluyla ya da başka bir yolla yaymak.

6- Öncesinde pozisyon alınmış bir finansal araç hakkında, alınan  pozisyonla ilgili çıkar çatışmasının kamuoyundan gizlenmesi suretiyle, internet  veya diğer kitle iletişim araçları yoluyla görüş bildirerek söz konusu finansal  aracın, faiz oranı ve döviz kuru dahil, fiyatı üzerinde etkide bulunmak veya  bulunmaya çalışmak.

7- Yanlış veya yanıltıcı olduğunu bildiği ya da bilmesi gerektiği  halde, bir referans değer hakkında yanlış veya yanıltıcı bilgiler iletmek, yanlış  veya yanıltıcı girdiler sağlamak ya da bir referans değerin hesaplanmasını  manipüle edici herhangi bir davranışta bulunmak.

8- Bir finansal aracın arz veya talebi üzerindeki hakim rolün  kullanılması suretiyle finansal aracın alım satım fiyatlarını sabitlemeye veya  başka bir haksız kazanç sağlamaya yönelik eylemlerde bulunmak.

9- Finansal piyasaların açılış ve kapanışlarında, faiz ve döviz kuru  dahil bir finansal aracın açılış veya kapanış fiyatlarını etkileyen veya  etkileyebilecek alım veya satım işlemleri gerçekleştirerek bu açılış ya da  kapanış fiyatlarına göre pozisyon alan yatırımcıların yanlış yönlendirilmesini  sağlamak.

10- Tasarruf sahiplerini gerçeğe aykırı veya yanıltıcı şekilde  yönlendirmek.

11- Finansal sisteme güveni zedeleyerek sistemik riske neden olabilecek şekilde bilgi ve söylentiler yaymak."