Merkezi yönetim bütçesi gelirleri geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 15,5 artarak 875,8 milyar lira olurken, giderleri de yüzde 20,3 yükselerek 999,5 milyar liraya çıktı. Bütçe açığı geçen yıl 2018`e kıyasla yüzde 69,9 artışla 123,7 milyar lira oldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2019 yılının aralık ve ocak-aralık dönemi bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, aralıkta bütçe gelirleri, Aralık 2018'e göre yüzde 9,1  artarak 73,3 milyar liraya yükseldi. Bütçe giderleri de aynı dönemde yüzde 21,8  artışla 104,1 milyar liraya çıktı. Aralıkta bütçe açığı 30,8 milyar lira  oldu.

Bütçe gelirleri 2019'da bir önceki yıla kıyasla yüzde 15,5 artarak  875,8 milyar lira, bütçe giderleri de yüzde 20,3 yükselerek 999,5 milyar lira  oldu. Böylece merkezi yönetim bütçesi açığı, geçen yıl yüzde 69,9 artarak 123,7  milyar liraya çıktı.

Buna göre, 2019 Aralık'ta bütçe gideri, 2018 yılının aynı ayına göre  yüzde 21,8 artarak 104 milyar 72 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç bütçe  giderleri de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19,8'lik artışla 99 milyar  907 milyon lira oldu.

Aralık 2018'de 18 milyar 269 milyon lira olan bütçe açığı, geçen yılın  aynı ayında 30 milyar 755 milyon lira olarak gerçekleşti. Faiz dışı açık,  aralıkta 26 milyar 590 milyon lira olarak hesaplandı. Aralık 2018'de faiz dışı  denge 16 milyar 188 milyon lira açık vermişti.

Söz konusu ayda faiz giderleri, 2018'in aynı ayına göre yüzde 100,1  artarak 4 milyar 165 milyon lira oldu.

2019 yılı merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 999 milyar  489 milyon lira ödeneğin, aralıkta 104 milyar 72 milyon lirası kullanıldı. Bu  ayda faiz hariç giderler için öngörülen 899 milyar 550 milyon lira ödeneğin de 99  milyar 907 milyon lirası harcandı.

Personel giderleri 2018'in aynı ayına göre yüzde 18,3 artarak 17  milyar 34 milyon lira oldu. Böylece aralıkta personel giderleri için bütçede  öngörülen 249 milyar 877 milyon lira ödeneğin yüzde 6,8'i kullanıldı.

Geçen yıl aralıkta sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri,  önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,5 artışla 3 milyar 635 milyon lira olarak  gerçekleşti. Bütçede öngörülen 43 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 8,4'ü söz  konusu ayda harcandı.

Mal ve hizmet alım giderleri de bir önceki yılın aynı ayına göre  aralıkta yüzde 50,1 artarak 17 milyar 158 milyon lira oldu.

Aralıkta cari transferler, 2018 yılının aynı ayına göre yüzde 30,3  arttı ve 38 milyar 210 milyon liraya yükseldi. Böylece bütçede öngörülen 400  milyar 271 milyon lira ödeneğin yüzde 9,5'i bu ayda kullanıldı.

Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için aralıkta 13 milyar  883 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5  puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise  2 milyar 12 milyon lira oldu. Geçen ay cari transferler içinde yer alan tarımsal  destekleme ödemeleri 2 milyar 438 milyon lira, mahalli idare payları ise 8 milyar  625 milyon lira olarak gerçekleşti.

Geçen sene aralıkta 17 milyar 242 milyon lira sermaye gideri, 2 milyar  971 milyon lira da sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 3 milyar  657 milyon lira oldu.

VERGİ TAHSİLATI ARTTI

Aralıkta vergi gelirleri tahsilatı, 2018'in aynı ayına göre yüzde 31,3 artarak 60 milyar 73 milyon liraya çıktı.

Aynı dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri ise yüzde 39,1  azalarak 10 milyar 723 milyon liraya düştü. Aralıkta özel bütçeli idarelerin öz  gelirleri 2 milyar 112 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların  gelirleri ise 407 milyon lira oldu.

Vergi türleri itibarıyla aralık ayı gerçekleşmelerine bakıldığında,  2018'in aynı ayına göre dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 223,3, harçlar  yüzde 59,8, damga vergisi yüzde 29,4, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde  28, gelir vergisi yüzde 25, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 24,9 ve özel  tüketim vergisi yüzde 19,2 artarken, kurumlar vergisi yüzde 12,1 azaldı. Diğer  vergiler tahsilatı ise yüzde 45,6 artış gösterdi.

OCAK-ARALIK DÖNEMİ GERÇEKLEŞMELERİ

Merkezi yönetim bütçesi, geçen yıl 123 milyar 693 milyon lira açık  verdi. 2018'de bu rakam 72 milyar 813 milyon lira düzeyindeydi. Aynı dönemde faiz  dışı açık, 23 milyar 754 milyon lira olarak gerçekleşti.

2018 yılında 830 milyar 809 milyon lira olan bütçe giderleri, geçen  yıl yüzde 20,3 artarak 999 milyar 489 milyon lirayı buldu. Faiz hariç bütçe  giderleri de yüzde 18,9 arttı ve 899 milyar 550 milyon lira olarak hesaplandı.

Diğer taraftan, geçen yıl faiz giderleri, 2018'e göre yüzde 35,1 artarak 99 milyar 940 milyon liraya yükseldi.

PERSONEL GİDERLERİ

Personel giderleri, 2019'da 2018 yılına göre yüzde 24,4 artışla 249  milyar 877 milyon liraya çıktı. Aynı dönemde sosyal güvenlik kurumlarına devlet  primi giderleri ise yüzde 25,2 arttı ve 43 milyar 37 milyon lira olarak  gerçekleşti.

Söz konusu dönemde mal ve hizmet alım giderleri yüzde 16,9 artarak 84  milyar 134 milyon lira oldu. Cari transferler yüzde 24 artışla 400 milyar 271  milyon lira oldu. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 2018'e göre  yüzde 32,8 artışla 197 milyar 65 milyon liralık transfer yapıldı.

Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık  kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 22  milyar 333 milyon lira olarak kayıtlara geçti. Geçen sene ocak-aralık döneminde  cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 16 milyar 965  milyon lira, mahalli idare payları ise 76 milyar 559 milyon lira olarak  hesaplandı.

Geçen yıl ocak-aralık döneminde 80 milyar 476 milyon lira sermaye  gideri, 16 milyar 316 milyon lira sermaye transferi gerçekleşti. Borç verme  giderleri bu dönemde 25 milyar 438 milyon lira oldu.

2019 YILI BÜTÇE GELİRLERİ

2018 yılında 757 milyar 996 milyon lira olan bütçe gelirleri, geçen yıl yüzde 15,5 artışla 875 milyar 796 milyon liraya yükseldi.

Vergi gelirleri tahsilatı ise 2019'da bir önceki yıla göre yüzde 8,3  artarak 673 milyar 315 milyon lira oldu. Bu dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 62,8 arttı ve 175 milyar 71 milyon lira olarak hesaplandı. Özel  bütçeli idarelerin öz gelirleri 20 milyar 748 milyon lirayı, düzenleyici ve  denetleyici kurumların gelirleri ise 6 milyar 663 milyon lirayı buldu.

Vergi türleri itibarıyla ocak-aralık dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 24,7, gelir vergisi yüzde 17,1, harçlar yüzde 11,2, damga vergisi yüzde 11,1, özel tüketim vergisi yüzde 9,9, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 2,1 ve kurumlar vergisi binde  2 artarken, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 1,6 azaldı. Diğer vergiler tahsilatında ise yüzde 12,1'lik artış kaydedildi.