İSO Türkiye İmalat PMI geriledi
04.05.2020 10:53Son güncelleme : 04.05.2020 16:18
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), yeni tip corona virüs (Kovid-19) salgını ve salgının yayılmasına yönelik tedbirlerle nisanda 33,4`e gerileyerek imalat sektöründe belirgin bir yavaşlamaya işaret etti.
AA
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI anketinin nisan ayı sonuçları açıklandı.
EÅŸik deÄŸer olan 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileÅŸmeye iÅŸaret ettiÄŸi anket sonuçlarına göre, martta 48,1 olarak ölçülen PMI, nisanda 33,4'e geriledi. Kovid-19 salgını ve salgının yayılmasını önlemeye yönelik tedbirlerin sonucu olarak ÅŸiddetlenen imalat sektöründeki yavaÅŸlama, 2008'deki küresel finansal krizden beri en yüksek oranda gerçekleÅŸti.
Nisanda imalatçıların yaygın bir ÅŸekilde üretime ara verdikleri görülürken, bu durum hem üretim hem de yeni sipariÅŸlerde ciddi yavaÅŸlamaya yol açtı. Her iki göstergede de anketin baÅŸladığı Haziran 2005'ten beri en belirgin ivme kaybı gözlendi.
Toplam yeni sipariÅŸlerdeki azalmanın yanı sıra salgının küresel ölçekte tüm pazarları etkilemesi sonucu firmaların yeni ihracat sipariÅŸlerinde de sert yavaÅŸlama kaydedildi. Yeni sipariÅŸlerdeki yetersizlik, firmaların son 4 ayda ilk kez istihdam düzeyini azaltmalarına yol açtı. Söz konusu düÅŸüÅŸ ise son 11 yılın en yüksek oranında gerçekleÅŸti.
Nisanda satın alma faaliyetleri azalırken, bu durum girdi stoklarındaki düÅŸüÅŸün hızlanmasına katkıda bulundu.
SALGIN TEDARİK ZİNCİRLERİNİ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEDİ
Veriler, Kovid-19 salgınının tedarik zincirlerini de önemli ölçüde etkilediÄŸine iÅŸaret etti.
Anket katılımcıları, bazı tedarikçilerin üretime ara verdiÄŸini, ayrıca girdi temini ve lojistikte sorunlar yaÅŸandığını belirtti. Bunlara baÄŸlı olarak, girdilerin teslimat sürelerinde anket tarihinin en yüksek artışı görüldü.
Girdi maliyetleri belirgin bir ÅŸekilde yükselmeyi sürdürdü ancak artış, nisan ayında son 3 ayın en düÅŸük oranında gerçekleÅŸti. Firmalar, genel olarak girdi fiyatlarında artışa yol açan temel faktörün TL'deki zayıflık olduÄŸunu belirtti.
İmalatçılar, girdi maliyetlerindeki yükseliÅŸe nihai ürün fiyatlarını artırarak karşılık verdi. Bununla birlikte bazı firmaların sipariÅŸleri güvence altına almak için fiyatlarda indirimlere gitmesi, enflasyon oranının ocak ayından beri en düÅŸük seviyeye gerilemesini saÄŸladı.
SEKTÖRLERİN TAMAMI ETKİLENDİ
İSO Türkiye Sektörel PMI nisan ayı verileri de Kovid-19 salgınının Türk imalat sektörünün tamamını güçlü ÅŸekilde etkilediÄŸini gösterdi.
Takip edilen sektörlerin tamamında faaliyet koÅŸulları yavaÅŸladı ve bu durum Haziran 2019'dan beri ilk kez meydana geldi. Tüm sektörlerde, nisan ayındaki yavaÅŸlama sektörel PMI serisinin baÅŸladığı Ocak 2016'dan beri en yüksek oranlarda gerçekleÅŸti.
Üretimin en sert ivme kaybettiÄŸi sektör, anket tarihindeki en yüksek oranlı gerilemenin gerçekleÅŸtiÄŸi giyim ve deri ürünleri oldu. Tekstil ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörlerinde de belirgin hız kaybı yaÅŸandı. Üretimdeki en düÅŸük oranlı yavaÅŸlama ise gıda ürünleri sektöründe görüldü.
Üretim tarafındaki zayıflığa paralel yeni sipariÅŸlerde de yavaÅŸlamalar gerçekleÅŸti. Küresel ölçekte yaÅŸanan pazar daralmasına baÄŸlı olarak yeni ihracat sipariÅŸleri genele yaygın bir ÅŸekilde yavaÅŸladı.
İstihdama iliÅŸkin kısmi iyimserlik belirtilerinin gözlenmesi dikkati çekti. Kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektörü istihdamı artırmayı sürdürürken, ana
metal ve tekstil gibi diÄŸer bazı sektörlerde nispeten ılımlı iÅŸ gücü kayıpları gerçekleÅŸti.
10 sektörün tamamında tedarikçilerin teslimat süresi mart ayına kıyasla daha yüksek oranda arttı. 4 sektörde maliyet enflasyonu hızlandı, metalik olmayan mineral ürünler ve tekstil hariç tüm sektörlerde nihai ürün fiyatları yükseldi.
"FİRMALAR, KOÅULLARIN ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE İYİLEÅMEYE BAÅLAMASINI UMUYOR"
Açıklamada görüÅŸlerine yer verilen IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, nisan ayında Türk imalat sektörlerinin tamamının salgının sekteye uÄŸratıcı etkilerine maruz kaldığını belirtti.
Salgının ilk aÅŸamasında talep yönünde güçlenme sergileyen gıda ürünleri sektörünün bile yavaÅŸlama konusunda diÄŸer sektörlere katıldığına iÅŸaret eden Harker, ÅŸunları kaydetti:
"Kimyasal, plastik ve kauçuk sektörü göreli olarak güçlü performans gösteren sektörlerden biri oldu ve ikinci çeyreÄŸin başında istihdam yaratmaya devam etti. Nisan ayı PMI verileri, Kovid-19 salgınının ve salgına karşı devreye alınan sokaÄŸa çıkma kısıtlaması önlemlerinin Türk imalat sektörü üzerindeki olumsuz etkilerini ortaya koydu. Üretim ve yeni sipariÅŸlerdeki yavaÅŸlamalar, küresel finans krizinin etkilerinin en yoÄŸun hissedildiÄŸi dönemdekinden bile daha yüksek oranda gerçekleÅŸti. İş yüklerindeki sert düÅŸüÅŸe baÄŸlı olarak yeni iÅŸe alımları sürdüremeyen firmalar, koÅŸulların önümüzdeki dönemde iyileÅŸmeye baÅŸlamasını umuyor."