Gemiyi ilk terk eden yabancılar

Gizmen Nalbantlı

Son dönemde borsada yaşanan yabancı çıkışı son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşmış durumda. Siyasi belirsizlik, FED faiz artışı ile kırılganlığın artması ve son olarak Yunanistan krizi ile yıl başından bu yana 4.7 milyar dolarlık çıkış görüldü. Yunanistan krizinin patlak verdiği geçtiğimiz haftada, yabancılar borsada 875 milyon dolarlık hisse satışı gerçekleşti.

Koalisyon kurulabilecek mi?

Öncelikle koalisyon süreci oldukça önemli. Parti liderlerinden gelen açıklamalar bu sürecin oldukça zorlu geçeceğini gösteriyor. Seçimden koalisyon çıkması yurtdışında oldukça olumlu algılanırken AKP-CHP koalisyonu üzerinde durulmuştu. Ancak partilerin istekleri oldukça fazla. Bu istekler azaltılmadığı sürece anlaşmak oldukça zor duruyor. AKP-MHP ihtimalinde ise MHP genel başkanının Cumhurbaşkanı’na olan sert tavrı böyle bir koalisyon ihtimalinide düşürüyor. HDP tarafı ise AKP ile koalisyon kurmayacaklarını daha önce açıklamıştı. CHP-MHP-HDP koalisyonu ise MHP’nin HDP’ye olan tavrı ile imkansız gözüküyor.

Kurulursa kalıcı olur mu?

AKP-MHP tabanları coğrafi ve sosyolojik olarak benziyor. Ancak ülkedeki problemler için çözüm bulucu olabilir mi ? AKP-CHP tabanları ise farklı iki yaşam tarzından oluşuyor. Türkiye’nin modernleşmesi için CHP, ekonomik istikrar için ise AKP’ye ihtiyaç var.Böyle bir koalisyon kurulması zor. Kurulursa kalıcı olabileceği meçhul. Ancak bu koalisyon çözüm bulucu olabilir. Türkiye’yi, içeride ve dışarıda, güçlü kılacak bir hükümeti ortaya çıkarabilir. Bu koalisyon CHP’nin isteği gibi eşit bakanlıkla yapılmalı. Zaten başka türlüsünü CHP kabul etmez. Başbakanın dönüşümlü olması ise bence yanlış olur. HDP tarafından da böyle bir koalisyonun destekleneceği belirtiliyor. Böyle bir koalisyon kurulması uzun vadede yapılacak ekonomik reform sürecinde oldukça önemli rol oynayabilir.

FED faiz artışı Eylül yada Aralık

Yılın ilk çeyreğinde sert kış koşullarının etkisiyle daralan ABD ekonomisinin küllerinden doğduğunu söyleyebiliriz. Mayıs ayında 280 bin artış gösteren tarım dışı istihdam, 300 binin altında istikrar kazanan işsizlik başvuruları, 6 yılın en yüksek seviyesine yükseklen tüketici harcamaları, 7 yılın zirvesini gören konut satışları ekonomideki güçlenmeyi teyit ediyor. Tek soru işareti enflasyon. Mayıs ayında yüzde 0.4 artış gösteren enflasyon kıpırdanma gösterse de henüz yeterli değil. Çekirdek enflasyonda ise yüzde 1.8’den yüzde 1.7 düşüş görüldü. Haziran,Temmuz ve Ağustos verilerinin bu ivmede devam etmesi durumunda Eylül’de faiz artışı yapılabilir.

Son FOMC sonrası Yellen’ın yaptığı güvercin bir ton kullandı. Yapılmak istenen doların aşırı değer kazanmasını önlemek ve volatiliteyi düşüşk tutmak. Yani bir nevi piyasayı faiz artışına hazırlamak. 2015 yıl sonu faiz tahminin yüzde 0.625 seviyesinde tutulması, faiz artışı yapılacağının bir göstergesi. Büyüme ve işsizlik rakamlarında ufak revizeler olsa da FED’in bu sene faiz artışı yapmaması sürpriz olur.



Yılın ikinci yarısı BİST için zor geçecek

Koalisyon belirsizliği, erken seçim ihtimali ve FED faiz artışı borsanın yükselmesinin önünde büyük engel oluşturabilir. En kötü senaryo FED faiz artışı ile erken seçime gidilmesi. Aynı döneme gelecek bu ikili borsada 60 bin-70 bin aralığına düşüşe neden olabilir. En olumlu senaryo Koalisyon ve FED’in faiz artışını ertelemesi. Bu ihtimalin oldukça zayıf olduğunu söyleyelim. Ancak böyle bir senaryoda borsada 90 binlerin üzerine hareket olacağını söyleyebilirim.Bu süreçte ayrıca kurda 2.90-3.00 bandı, faizlerde ise çift haneli rakamlar görme ihtimalimiz oldukça yüksek.

Gizmen Nalbantlı / www.isikfx.com/ 
IşıkFX Araştırma Uzmanı