Piyasalar neden tedirgin?

Tuncay Turşucu

Aşağıda Gelişmekte olan Ülke Piyasalarının (GOP), ABD S&P endeksine rölatif grafiği görülüyor. Bu grafiğin GOP’ların dünya piyasaları içerisinde negatif ayrışma mı yoksa pozitif ayrışma mı içerisinde olup olmadığını ölçmemiz için faydalı. Grafiğin ana resminde görüldüğü gibi uzun zamanda GOP’lar dünya piyasalarına negatif ayrışma içerisindeydi. Bunda Fed beklentilerinin büyük önemi var. Ancak grafiğin son bölümlerine bakıldığında GOP’larda Eylül ayı başlarından itibaren bir mini pozitif ayrışma görülüyor. Özellikle ABD’de gelen 143K’lik aşırı düşük istihdam verisi ardından, Fed’in faizleri bu yıl artıramayacağına yönelik oluşan algının etkisi bu pozitif ayrışmada büyük.

GOP’lardaki mini ralli yerini tedirgin izlemeye bıraktı

Gelelim sonuca. Bu mini pozitif ayrışmanın 12 Ekim tarihinde son erdiğini ve yine geri çekilmelerin olduğunu izlemekteyiz. Şu an halen bu geri çekilme sürüyor. Ayrı tarihlerde BIST endeksi’de  80000 seviyeleri ile flört etmeye başlamıştı ve o günden itibaren 80000 seviyesinde patinajlar izledik. Aynı şekilde USDTRY kurunda da 2.90 seviyesinin altına geriledik ve bir miktar daha aşağı savrulmaların ardından yine 2.90 seviyeleri etrafında beklemedeyiz.

MSCI Gelişen ülkeler endeksinin ABD S&P endeksine kıyasla performans grafiği


GOP’lara para girişi durdu

Aynı şekilde aşağıdaki grafikte GOP para birimlerinin ABD dolarına karşı rölatif performansları görülebilir. Bu grafikte’de dik kırmızı çizgi 28 Eylül tarihini gösteriyor. Bu tarihten itibaren GOP para birimlerinde, ABD dolarına karşı güçlenme başladı ve bu güçlenme yine 12-15 Ekim tarihlerine kadar sürdü. Bu süre içerisinde GOP’lara para girişi oluştu, ülkelerin hisse senedi endekslerinde ralliler yaşandı ve para birimlerinde ciddi güçlenmeler oluştu. BIST ve TL bu pastadan payını aldı. Ancak yine bu grafiktede, son bir haftadır bu rüzgarın durduğunu ve hatta Brezilya real’i, G.Afrika Randı ve Rus Rublesi gibi para birimlerinde tersine rüzgarların bile az şiddete de olsa başladığını görmekteyiz.

GOP para birimlerinin ABD Dolarına karşı rölatif performansı (%)


Son olarak aşağıda Dolar endeksinin grafiği görülüyor. Bu grafikte de ABD dolarının 26-28 Eylül tarihlerinden itibaren güç kaybetmeye başladığını izliyoruz. Bu süreçte global piyasalarda güçlü dolar algısının zayıflaması ile pozitif seyirler oluştuğunu hatırlatalım. Ve yine 14 Ekim tarihinden itibaren ECB Başkanı Draghi’nin de sonradan desteği ile tekrar düştüğü yerin bile üzerine çıktığını izliyoruz. Bu güçlü dolar algılamaları nedeni ile piyasalar açısından pek iyi değil.

ABD Dolar endeksi



Sonuç olarak, Eylül sonlarında başlayan ve üç haftaya yakın süren global ralli havasının bittiği ve piyasaların izlemeye geçtiğini gözlemek mümkün. Kar alma isteğinin çok artmış olmasının da etkisiyle realizasyonlarında etkisiyle bu izleme birazda aşağı doğru düşerek izleme şekline bütünmüş durumda. Piyasalar her ne kadar Fed’den Çarşamba günü faiz artırımı beklemiyor olsa da, yine de tedirginler. Ve bu ABD dolarına talep getirirken, GOP’larda negatif seyirleri de getiriyor. Tedirginler çünkü, mevcut şartlarda Fed’in küçük de olsa faiz artırımı yapabileceğini biliyorlar. Üstelik Çin faiz indirimlerine devam ediyor ve son büyüme verisinde iç tüketimin canlandığını ve alınan önlemlerin sonuç vermeye başladığını gördük. Bu Fed’in Çin endişesini gideren bir gelişme olarak algılanıyor. Tedirginler çünkü, Fed 2015 yılı için %0.4 kişisel tüketim (pce) enflasyonu beklerken, bu rakam 2016 yılı için %1.7 seviyesinde bulunuyor. Başka deyişle Fed enflasyonda 2016’da sıçrama bekliyor. Eğer sıçrama bekliyor ise, Aralık ayında küçük de olsa önden yüklemeli bir faiz artırımı niye yapmasın. İşte bu nedenle tedirgin. Bu nedenlerden dolayı piyasalarda tedirgin bir bekleyiş görülüyor. Fed’in faiz artırması beklenmezken, karar metninde Aralık ayına yönelik bir işaret olmazsa, piyasalarda yine ılımlı bir Kasım ayı geçirebiliriz. Ancak buna karşın, Aralık ayını işaret eden bir metinle karşılaşırsak bu durum global piyasalarda ve özellikle GOP’lar için olumsuz bir sürece neden olabilir. Türkiye için aslında iki önemli kavşak bulunuyor. Bunlardan birisi Fed, diğer seçimler. Seçim sonrasında hükümetin kurulup kurulmayacağı da hem BIST’in hem de TL’nin global piyasalardan ne şekilde ayrışacağımızı belirleyecek.

Tuncay Turşucu/ İntegral Menkul Değerler Araştırma Direktörü
www.integralmenkul.com.tr
www.integralforex.com.tr 
www.borsaintegral.com