Piyasalarda trendler değişiyor

Zeynep Aktaş

Piyasalarda jeopolitik riskler, enflasyon ve merkez bankalarının yeni adımlarına bağlı olarak trendler değişiyor. Yurt içerisinde volatilite artarken yatırımcılar getirisi yüksek alanlara yönelerek kazançlarını korumaya çalışıyor

Piyasalarda mevcut trendler değişirken daha zorlu bir sürece işaret ediyor. Borsada hisse ve sektör seçimi öne çıkarken, fonlarda tema seçimi daha fazla ağırlık buluyor. Gerek enflasyonist koşullar gerekse kredilerdeki sıkışıklık yatırımcıların yeni dönemde seçici olmaya yöneltiyor.

Haftanın son günü BIST 100 Endeksi 7.705 seviyesinden kapanış yaptı. Dolar kuru 28,41 TL, euro 30,48 TL ve gösterge faiz yüzde 37,60 seviyelerinde bulunuyor. Altının onsu ise 1.992 dolar.

Ekonomide olumsuzlukların üst üste yığıldığı bir süreçten geçiliyor. Çevremizde jeopolitik riskler azalmak bir yana her defasında daha da artıyor. Bununla birlikte piyasalar da her defasında yeni koşullara adapte olmayı başarıyor. Koşullar ise yatırımcılar için hem zorlayıcı hem de stratejik düşünmeyi gerektiriyor.
Borsada BIST 100 Endeksi son bir haftada 7.297-7.786 aralığında dalgalandı. Hareket marjları daralırken hisse bazında hareketler daha fazla öne çıkıyor. Endeks 8.000-8.500 bandını aşmadıkça 7.500-8.500 aralığındaki yatay dalgalanmasını sürdürecektir. Bu noktada hisse ve sektör seçimi önemli.

Öte yandan dolar/TL kuru ağustos ayından bu yana 25,78’den 28,41’e yükseldi. Kurda artışlar büyük oynaklık göstermese de hareketin yönü yukarı doğru. Enflasyona paralel olarak kurda yükseliş eğilimi sürecektir.

Yolu açan 5 kural

Zorlayıcı dönemlerde yatırımcılar için sağlam bir yol haritası oluşturmak, sermayelerini korumaları ve bilinçli kararlar vermeleri için önemli. İşte yatırımcıların bu tür dönemlerde dikkate alması gereken beş kural:

1-Faaliyet alanını bildiği güçlü şirketlere yönelmeli.

2-Piyasa dalgalanmalarından uzak durmak için uzun vadeli yatırımı öne çıkarmalı.

3-Sürekli hisse değişiminden uzak durmalı.

4-Söylentilerin peşine düşmemeli. Bilgi kirliliğinden etkilenmemek için şirketlerin reel verilerine odaklanmalı.

5-Finansal okuryazarlığı artıracak şekilde bilgi darağacını güçlendirmeli.


 

Halka arzların getirileri pozitif

Borsa son bir ayda yüzde 9,49 geriledi. Ancak halka arz olan hisselerin performansı pozitif kalmaya devam etti. Hisse bazında zirve seviyelerinden gerilemeler olsa da yeni halka arz olan hisselerin ilk işlem fiyatlarına göre pozitif getirili seyirleri sürüyor. Rekor katılımın gerçekleştiği TAB Gıda hisselerinin ilk işlem tarihi olan 26 Ekim’den bu yana getirisi yüzde 15,31 olarak gerçekleşti. Vera Konsept GMYO hissesi ise 27 Ekim 2023 tarihinden bu yana işlem görürken ilk işlem gününden bu yana yüzde 14,41 prim yaptı.
 

Enflasyon muhasebesi öne çıkacak

2024 yılında enflasyon muhasebesinin uygulanmasının planlanması, şirketlerin finansal raporlamalarını daha gerçekçi bir temele oturtacaktır.

Duran varlıklarının özkaynaklarına oranı yüksek olan şirketlerin enflasyon muhasebesinden pozitif etkilenmesi beklenmeli. Öte yandan finansal borçlarının aktiflere olan oranı yüksek şirketlerin enflasyon muhasebesi uygulanması sonucu öz kaynaklarının olumlu etkilenmesi beklenmeli. Enflasyon muhasebesi neticesinde lira bazlı finansal borçların reel değerinde bir düşüş gündeme gelebilecektir. Çünkü sabit faizli borçlar zamanla enflasyonla beraber değer kaybeder. Bu nedenle, aktifleri üzerinde yüksek oranda lira bazlı finansal borç yükü taşıyan şirketlerin özkaynaklarının, enflasyon muhasebesinin uygulanması sonucu olumlu etkilenmesi şaşırtıcı olmayacaktır. Nominal değerde sabit olan borçlar, enflasyondan dolayı reel değerde azalacağı için özsermaye üzerinde olumlu bir etki gündeme gelebilecektir.

Diğer yandan stok elde tutma süresi düşük olan şirketlerin enflasyon muhasebesinden pozitif etkilenme yaşaması muhtemel. Enflasyon dönemlerinde stok maliyetleri artar, ancak stok elde tutma süresi düşük olan şirketler, satın alma ve satış fiyatları arasındaki süre kısa olduğu için bu maliyet artışlarını fiyatlara daha hızlı yansıtabilirler. Bu da, enflasyon muhasebesi uygulandığında stok değerlerinin artmasına ve kâr marjlarının korunmasına yardımcı olur.




 

Hızlı büyüyen şirketler yatırımcıya kazandırdı

2023 yılı dokuz aylık bilançoları açıklanıyor. 2023/09’da geçen yılın aynı dönemine göre satış, kâr ve esas faaliyet kârlılığında yüzde 50 ve üzerinde büyüyen şirketler yatırımcısına ortalama yüzde 152 oranında getiri sağladı.

Finansal performansı yüzde 50’nin üzerinde olan 14 şirket bulunuyor. Bunlar Anadolu Efes, Anadolu Grubu Holding, Akçansa,Aselsan, Borusan Mannesmann, Coca Cola İçecek, Ford Otosan, İş Yatırım Menkul Değerler, Migros Ticaret, TAV Havalimanları, Türk Hava Yolları, Tofaş Otomotiv Fabrika, Türk Traktör ve Vestel Beyaz Eşya. Sıralamaya giren firmalardan üçü otomotiv şirketi oldu. Listede yer alan Ford Otosan, Tofaş fabrika, Türk Traktör dokuz aylık dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre satış, kâr ve esas faaliyet kârlılığında yüzde 50’nin üzerinde büyüme gerçekleştirdi. Bu şirketlerin yılbaşından bu yana getirileri de yüzde 50’nin üzerinde gerçekleşti.